Financiële prognose 2023

Het verwachte financieel resultaat over 2023 is € -5,2 miljoen.

De decembercirculaire kan een significant effect hebben op het jaarresultaat. Als we het gemiddelde nemen van de afgelopen drie jaar, dan gaat het om € 5 miljoen. Aangezien het effect van de decembercirculaire niet exact te voorspellen is, hebben we het nu niet meegenomen in de prognose. Voorgaande jaren laat zien dat het effect invloed zal hebben op de inschatting van het resultaat. 

Investeringsuitgaven
De geplande investeringsuitgaven bij de vaststelling van de begroting 2023 bedragen € 100,7 miljoen. Kijkend naar de gerealiseerde en geprognosticeerde uitgaven van de investeringen in 2023, zien we het volgende beeld:

De decembercirculaire kan een significant effect hebben op het jaarresultaat. Als we het gemiddelde nemen van de afgelopen drie jaar, dan gaat het om € 5 miljoen. Aangezien het effect van de decembercirculaire niet exact te voorspellen is, hebben we het nu niet meegenomen in de prognose. Voorgaande jaren laat zien dat het effect invloed zal hebben op de inschatting van het resultaat. 

Investeringsuitgaven
Het strategisch investeringsplan is geactualiseerd, waarbij gekeken is naar een realistische investeringsplanning. De geplande investeringsuitgaven voor 2023 zijn teruggebracht van € 100,7 miljoen bij vaststelling van de begroting 2023 naar € 87,1 miljoen. De investeringsplanning is op hoofdlijnen als volgt gewijzigd: Centrum Oost (€ -3,8 miljoen), Bredaring (€ -1,6 miljoen), Nieuwe Mark (€ 3,1 miljoen), parkeren (€ -1,5 miljoen), mobiliteit € -1,9 miljoen), aankoop strategische gronden (€ -5,0 miljoen), mobiliteitsdeal Verbeter Breda, waaronder de Noordelijke rondweg (€ -4,8 miljoen), riolering (€ -2,1 miljoen) en het Talentencentrum (€ 4,9 miljoen).

Financieel overzicht per programma
We lichten de belangrijkste financiële afwijkingen per programma hieronder toe.

Programma 1 Vitaal en Sociaal Breda
Het verwachte resultaat bedraagt € -8,4 miljoen. Op hoofdlijnen zien we de volgende ontwikkelingen en afwijkingen:

• Een verwacht resultaat van € -7,1 miljoen op jeugdhulp. Zoals we afgelopen jaar al zagen, maken steeds meer jongeren gebruik van ambulante jeugdhulp. Ook de gedeclareerde kosten per jeugdige nemen toe, mede door de indexering van tarieven. Daarnaast is er een pakket aan beheers- en verbetermaatregelen. De beoogde kostenreductie van € 2,8 miljoen, die is ingevoerd in 2018, wordt niet gerealiseerd doordat de beheersmaatregelen inmiddels onvoldoende effect hebben door de sterke toename van het aantal cliënten. In 2023 wordt er een nieuw pakket aan beheers- en verbetermaatregelen ontwikkeld.
• Het uitvoeren van de wettelijke taak bij JONG JGZ (€ -0,7 miljoen), extra bijdrage aan de GGD (€ -0,1 miljoen), financiële impuls Jeugdbescherming Brabant (€ -0,3 miljoen) en continuïteitsbijdrage Almata (€ -0,1 miljoen) resulteren in een verwacht resultaat van € -1,2 miljoen.
• We verwachten een resultaat van € -1,1 miljoen op leerlingenvervoer. Dit komt door gestegen vervoerskosten en de toename van het vervoer van en naar jeugdzorglocaties voor € 0,6 miljoen. Daarbovenop is er sprake van een extra tekort van € 0,3 miljoen gerelateerd aan indexatie. De overige € 0,2 miljoen wordt verwacht in de tweede helft van het jaar wanneer het aanbestedingstraject is afgerond.
• Een resultaat van € -2,9 miljoen op verschillende Wmo voorzieningen. Het verwachte resultaat is opgebouwd uit tekorten binnen de onderdelen begeleiding (€ 0,8 miljoen), huishoudelijke ondersteuning (€ 0,8 miljoen), Wmo vervoers- en woonvoorzieningen (€ 0,9 miljoen) en collectief taxivervoer (€ 0,4 miljoen). Het negatieve resultaat wordt grotendeels veroorzaakt doordat de indexering van de Wmo tarieven gemiddeld 5% hoger zijn dan de toegepaste indexering van 2,9% op de begroting.
• Mede door de aanzuigende werking in voorgaande jaren van het abonnementstarief bij huishoudelijk ondersteuning wordt er meer (tijdelijk ingehuurd) personele capaciteit ingezet. Dit geeft naar verwachting een resultaat van € -0,9 miljoen.
• Een verwacht resultaat van € 3,4 miljoen voor beschermd wonen. Dit betreft het aandeel van de gemeente Breda in de centrumregeling Beschermd Wonen regio Breda. Het positief resultaat wordt mede veroorzaakt doordat na de vaststelling van de begroting door de gemeenschappelijke regeling de omvang van de integratie uitkering beschermd wonen tweemaal in omvang is gestegen door loon- en prijsbestelling en de volume-indexatie. Het betreft hier een totaalbedrag van € 4,7 miljoen (aandeel gemeente Breda ongeveer 50%). Daarnaast is er een subsidieregeling inzake regionale ambulantsering regio Breda van € 1 miljoen. De subsidie aanvragen voor 2023 blijven achter ten opzichte van de verwachte subsidie aanvragen. Het verwacht resultaat op deze post bedraagt € 0,8 miljoen (aandeel gemeente Breda ongeveer 50%).
• Op het onderdeel ombuiging werk & inkomen wordt een resultaat van € -1,5 miljoen verwacht. Als gevolg van een fors financieel resultaat de afgelopen jaren op het gebied van werk & inkomen, is in het bestuursakkoord gerekend met een voordeel van € 3 miljoen in 2023, aflopend naar € 0,5 miljoen in 2026. Dit financiële resultaat is vooral behaald door incidentele meevallers. Momenteel is er zicht op meevallers door deelname aan het regionale ESF+ project. Daarnaast worden scenario's en beheersmaatregelen onderzocht die mogelijk kunnen bijdragen aan het realiseren van de ombuiging. Om de onzekere meevallers mee te nemen in de prognose, hanteren we een waarschijnlijkheid van 50% dat de ombuiging van € 3 miljoen gerealiseerd kan worden.
• Voor de uitvoering van de regeling Opvang ontheemde Oekraïners ontvangt de gemeente financiële middelen vanuit het Rijk middels een SISA-uitkering. De omvang wordt bepaald door het aantal opgevangen personen in een gemeentelijke opvanglocatie. Naar verwachting wordt de uitkering niet volledig besteed. Deels komt dit door een gunstige afrekening van de energiekosten in de Koepel. Ook biedt de grootschaligheid van de Koepel efficiencyvoordelen. Het verwachte resultaat is € 3 miljoen.

Programma 2 Ondernemend Breda
Het verwachte resultaat bedraagt € 1,5 miljoen. Op hoofdlijnen zien we de volgende ontwikkelingen en afwijkingen:

• Het te verwachten resultaat voor economische zaken bedraagt € 0,6 miljoen. De prognose is gebaseerd op te verwachten vertraging voor het uitwerken van projectplannen, niet begrote ontvangen externe subsidies en een krappe intern beschikbare capaciteit rondom de uitvoering van projecten.
• Het niet doorgaan van enkele evenementen en geen aanmeldingen voor grote nieuwe evenementen geeft een te verwachten onderbesteding op de subsidie- en bijkomende uitgaven van € 0,2 miljoen.
• Herziening van de grondexploitaties binnen het programma leiden tot een verwacht resultaat van € 0,7 miljoen.
• Vanuit het product 'werkend leren' wordt verwacht dat er € 0,2 miljoen aan middelen overblijven in 2023. Met de nieuwe onderwijsvisie wordt er een nieuwe impuls gegeven aan deze middelen.

Programma 3 Duurzaam wonen in Breda
Het verwachte resultaat bedraagt € -2,2 miljoen. Op hoofdlijnen zien we de volgende ontwikkelingen en afwijkingen:

• Bij de herziening van de grondexploitaties voor de bestuursrapportage 2023 is de prognose bijgesteld, dit leidt tot een verwacht resultaat van € -1,4 miljoen.
• Op panden en gronden wordt een resultaat van € -0,5 miljoen verwacht door de extra sloopkosten, bestrijding van de Japanse duizendknoop en minder inkomsten. 
• Op het onderdeel parkeren wordt eind 2023 een resultaat verwacht van € 0,5 miljoen.
• Na een langlopende juridische procedure is planschade toegekend aan een grondeigenaar waarvan een bouwtitel is komen te vervallen. We verwachten hierdoor een resultaat van € -0,4 miljoen.
• Een resultaat van € -0,4 miljoen wordt verwacht op het beheer van de Galderse Meren. Het betreft het reguleren van bezoekersstromen, verkeersregeling schoonmaak en beveiliging. Op basis van ervaringen van de afgelopen jaren is meer inzet benodigd. 

Programma 4 Basis op Orde in Breda
Het verwachte resultaat bedraagt € -1,0 miljoen. Op hoofdlijnen zien we de volgende ontwikkelingen en afwijkingen:

• De egalisatiereserve kapitaallasten van € 1,4 miljoen valt vrij bij de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant (VRMBW). Deels wordt dit tenietgedaan door een hogere bijdrage van Breda ter dekking van het begrotingstekort bij VRMBW. Dit als gevolg van de nieuwe CAO en inflatie. Het verwacht resultaat komt daardoor uit op € 0,9 miljoen. 
• Het resultaat bij afvalservice wordt ingeschat op € -0,7 miljoen door onderdelen buiten het gesloten systeem huishoudelijk afval. Het is niet de verwachting dat de opgebouwde voorziening dit jaar wordt aangesproken. Het verwachte resultaat wordt verklaard door onder andere CAO-effecten, minder opbrengsten bij Parels, meer kosten bij Vindingrijk en door de verloren rechtszaak met Attero.
• We verwachten een resultaat voor € -1,4 miljoen voor groen, wegen en water. We zien dat de kwaliteit van de openbare ruimte onder druk staat vanwege hoge prijsstijgingen op gebied van loon-prijs-indexatie en materiaal- en energiekosten. Daarnaast vallen opruim- en saneringskosten hoger uit dan verwacht door drugsdumpingen die plaatsvonden in 2023 en werd er een schikking getroffen met een mogelijke contractant voor het uitvoeren van groenonderhoud. 
• We verwachten een resultaat van € -0,6 miljoen door het vervroegd organiseren van de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november 2023. 
• Hogere leges- en RNI-opbrengsten worden ingeschat op € 0,5 miljoen.

Programma 5 Organisatie en financiën van Breda
Het verwachte resultaat bedraagt € 4,9 miljoen. Op hoofdlijnen zien we de volgende ontwikkelingen en afwijkingen:

• Een verwacht resultaat van € -0,8 miljoen door lagere doorbelasting van overhead naar projecten als gevolg van lagere investeringen.
• Hogere kosten contracten en licenties door gestegen contractprijzen in combinatie met stijging van kosten door groei van datagedreven werken en transitie naar werken in de cloud (€ -0,6 miljoen).
• Het saldo van het meerjarenperspectief jaarschijf 2023 bedraagt na de meicirculaire en na de compensatie CAO 2023 € 4,9 miljoen. Zoals in de kadernota 2023 is opgenomen is een sensitiviteitsanalyse op de begroting gemaakt. Ofwel, waar zitten in de meerjarenbegroting gevoeligheden in relatie tot de stijgende lonen en prijzen met gelijkblijvende ambities. Daar waar de stijging zeker en concreet is, zoals bij jeugd, Wmo, leerlingenvervoer, verbonden partijen en ons energiecontract verhogen we de budgetten. Dit effect is verwerkt in het meerjarenperspectief van begrotingsjaar 2024. 
• De gemeente heeft in grote lijnen afspraken kunnen maken met de Belastingdienst over de belastingplichtige activiteiten. Dit levert een verwacht voordeel op ten opzichte van eerder opgenomen kosten van € 2,7 miljoen.