Inleiding

Breda is een aantrekkelijke stad vol groen, gastvrijheid en grenzeloze mogelijkheden. Samen met inwoners, partners en ondernemers werken we hard om de stad te laten bruisen. Het is goed wonen, werken, ondernemen en recreëren in onze groeiende stad, die zich kenmerkt door een mix van hoogstedelijkheid en veerkrachtige dorpen en wijken. Samen leggen we de basis voor een duurzame toekomst.

Maar terwijl we verder bouwen aan onze toekomst, kampt Breda, net als alle andere gemeenten in Nederland, met uitdagingen. Een deel komt voort uit de Rijksbegroting: er is niet voldoende geld beschikbaar van de Rijksoverheid voor gemeentelijke taken. Daarnaast merken we de gevolgen van vergrijzing, tekorten op het elektriciteitsnet, problemen op de arbeidsmarkt en woningmarkt, beperkte stikstofruimte, en stijgende prijzen voor goederen en diensten. We moeten keuzes blijven maken om onze inwoners voorop te kunnen stellen, de gemeentefinanciën gezond te houden en om te blijven investeren in de toekomst van de stad. Dit doen we zowel in de exploitatie als in onze strategische investeringsplanning (SIP). Het SIP stelt ons steeds beter in staat om van dromen naar daden te gaan. In deze kadernota geven we aan welke keuzes we willen maken om ons investeringsprogramma ook daadwerkelijk te kunnen realiseren. Dit doen we onder meer omdat we onze investeringsmiddelen zo goed mogelijk in willen zetten. We focussen op ’t Zoet waar we een bijna ‘blanco canvas’ hebben om te ontwikkelen. Op ’t Zoet kunnen we een aantal van de opgaven die we als stad hebben, een plek geven. Bijvoorbeeld op het gebied van wonen, water en economie. De andere drie gebiedsontwikkelingen worden door meerdere externe factoren beïnvloed die we eerst beter in kaart willen brengen. Daarom faseren we deze ontwikkelingen in de tijd.

Naast lokale en landelijke ontwikkelingen zijn we er ons van bewust dat de wereldwijde invloed op ons dagelijks leven steeds groter wordt. Hoewel het zich vaak ver van huis en haard afspeelt en onze invloed hierop minimaal voelt, vraagt het de komende tijd steeds meer van de maatschappelijke weerbaarheid van onze samenleving. De aanhoudende oorlog in Oekraïne, het conflict in het Midden- Oosten, klimaatverandering en geopolitieke machtsstrijd op de wereldmarkt zorgen voor onzekerheid en eisen meer aanpassingsvermogen, ook op lokaal niveau. Deze veranderingen hebben invloed op maatschappelijke en economische systemen en stellen gemeenten, waaronder Breda, voor de opgave om flexibel en veerkrachtig te blijven opereren in een snel veranderende wereld. We blijven ons verder inzetten om onze maatschappelijke weerbaarheid te verhogen en voorbereid te zijn op toekomstige uitdagingen.

In maart 2026 zijn er weer gemeenteraadsverkiezingen en eindigt deze bestuursperiode. Met deze kadernota en de daaropvolgende begroting maken we keuzes voor 2026. We willen de stad graag goed overdragen aan een nieuw gemeentebestuur en tegelijkertijd ruimte bieden voor toekomstige keuzes.

In deze bestuursperiode hebben we de ambities uit ons bestuursakkoord ‘Dichtbij doen, samen sterk vooruit’ vertaald in een aantal visies. Die voeren we nu uit.
Zo zetten we belangrijke stappen met de doorvertaling van de omgevingsvisie en economische visie en hebben we nieuwe visies vastgesteld op het gebied van wonen, gezondheid, cultuur, schulden en armoede, diversiteit en inclusie en onderwijs. Daarnaast liggen de nieuwe visies voor horeca, veiligheid en Wmo ter besluitvorming voor bij onze gemeenteraad. Onze visies schetsen een helder en samenhangend toekomstbeeld en vormen een solide basis voor de ontwikkeling van Breda. We zijn hard aan het werk om deze toekomstbeelden om te zetten in concrete acties. We gaan van dromen naar doen: de vergezichten uit onze visiedocumenten zetten we om in tastbare resultaten die bijdragen aan de leefbaarheid, veiligheid en welvaart van Breda. We blijven vooruitkijken, en zetten vandaag de stappen die nodig zijn voor een sterke toekomst.

Deze kadernota is opgebouwd langs de vijf programma’s van onze begroting.

De kadernota begint met een inleiding met daarin de context waarin we ons op dit moment bevinden. Zowel lokaal als landelijk. Omdat dit onlosmakelijk is verbonden met onze financiële positie hebben we deze twee in een uitgebreidere inleiding met elkaar verweven. Ook krijgt het SIP (strategische investeringsplanning) meer aandacht omdat we hier een aantal keuzes voorstellen.

Hierna volgen vijf hoofdstukken die overeenkomen met de thema’s van onze begroting. In deze vijf hoofdstukken beschrijven we hoe we ervoor staan, waar we mee bezig zijn en welke aanvullende keuzes we voorstellen in opmaat naar de begroting.