Toelichting vlottende activa

Vlottende activa zijn bezittingen waarin het vermogen in principe voor een periode korter dan een jaar is vastgelegd bijvoorbeeld voorraden, vorderingen en liquide middelen.

De voorraden zijn hoofdzakelijk grondexploitaties. In de paragraaf Grondbeleid in deze jaarstukken wordt ingegaan op de ontwikkeling daarvan en is toegelicht welke aanpassingen in dit kader zijn verwerkt. In deze paragraaf wordt ook inzicht gegeven in de planresultaten per exploitatie, de voorraad gronden en panden en de risico's.
Het BBV specificeert het bezit van grond naar de volgende activa:

• Bouwgrond in exploitatie (BIE)
• Voorraad grond

De gronden in exploitatie hebben betrekking op vijftien grondexploitaties. Begin 2024 hadden we zestien lopende grondexploitaties. Gedurende het jaar 2024 openden we een nieuwe grondexploitatie: Woonakker. In 2024 sloten we twee grondexploitaties (Druivenstraat en Waterdonken), waardoor op het einde van het jaar het totaal aantal grondexploitaties vijftien bedroeg. De boekwaarde van de grondexploitaties namen in 2024 in waarde af van € 29,9 miljoen naar € 22,4 miljoen. De mutaties betroffen de gerealiseerde baten, met name verkoopopbrengsten en lasten, zoals kosten voor bouw- en woonrijp maken en honoraria.

In de onderstaande tabel is de boekwaarde per grondexploitatie weergegeven, het jaar van afronding en het geraamd resultaat op eindwaarde:

De mutaties in de boekwaardes van de grondexploitaties worden hieronder toegelicht.

Grondexploitaties CrossMark
De boekwaarde voor de grondexploitatie Stationskwartier nam toe met € 0,48 miljoen. De kosten kwamen voor € 0,12 miljoen door rentebijschrijving. Er waren ook kosten voor woonrijp maken (€ 0,46 miljoen) en honoraria (€ 0,03 miljoen) zorgden voor een verdere stijging. Daarnaast was er een subsidiebijdrage van € 0,13 miljoen.
Voor de grondexploitatie Klavers Jansen nam de boekwaarde af met € 1,5 miljoen. De lasten stegen door bodemsanering (€ 0,19 miljoen), bouwrijp maken (€ 0,1 miljoen), honoraria (€ 0,13 miljoen), rentebijschrijving (€0,0,4 miljoen) en overige kosten (€ 0,03 miljoen). De opbrengsten in deze periode bestonden uit grondverkopen woningbouw (€ 2,0 miljoen).

Grondexploitaties Werken
De boekwaarde van de grondexploitatie Verzamelcomplex Bedrijventerreinen nam af met € 0,2 miljoen. Dit kwam door een correctie op verwervingen van € 0,27 miljoen daarnaast zorgden mutaties op enkele kostenpost voor een stijging van € 0,07 miljoen. De rentebijschrijving betrof € 0,07 miljoen. Er was een kleine opbrengst van € 0,06 miljoen in deze periode.
Voor de grondexploitatie Werkdonken daalde de boekwaarde met € 1,4 miljoen. Dit is voornamelijk veroorzaakt door een opbrengst op bedrijventerreinen van € 1,8 miljoen en een winstneming van € 0,3 miljoen. Daarnaast telden verschillenden kostenpost op naar € 0,08 miljoen.
De boekwaarde van de grondexploitatie Rithmeesterpark steeg met € 0,15 miljoen. Dit kwam overwegend door een stijging op bouwrijp maken (€ 0,09 miljoen) en honoraria (€ 0,08 miljoen).
Bij de grondexploitatie Druivenstraat daalde de boekwaarde met € 0,48 miljoen naar € 0,0 miljoen. Deze grondexploitatie is in 2024 beëindigd 

Grondexploitaties Wonen
De boekwaarde van de grondexploitatie Verzamelcomplex Woningbouw daalde met € 0,1 miljoen. Er is een winstneming van € 0,6 miljoen genomen. Daartegenover is voor hetzelfde bedrag aan kosten gemaakt, voornamelijk honoraria. Er is een bijdrage van € 0,1 miljoen ontvangen voor bijdrage aan het fietspad aan de Zwarte Dijk.
Voor de grondexploitatie Eikberg steeg de boekwaarde met € 0,07 miljoen door bouw- en woonrijp maken en kosten honoraria.
De boekwaarde van de grondexploitatie Calandstraat Middenhuur steeg met € 0,1 miljoen voor het woonrijp maken en de daarbij horende honoraria.
Bij de grondexploitatie Waregemstraat Middenhuur nam de boekwaarde toe met € 0,03 miljoen door bijschrijving van honoraria kosten.
De boekwaarde van de grondexploitatie Meulenspie Middenhuur steeg met € 0,02 miljoen door toeschrijven honoraria.
Voor de grondexploitatie Waterdonken steeg de boekwaarde met € 0,14 miljoen naar € 0,0 miljoen. Deze grondexploitatie is in 2024 beëindigd 
De boekwaarde van de grondexploitatie Bouverijen nam fors af met € 5,5 miljoen. Dit kwam voornamelijk door opbrengsten uit woningbouw (€ 6,94 miljoen). De rentebijschrijving en honoraria kosten bedroegen tezamen € 0,23 miljoen positief, terwijl de kosten voor woonrijp maken stegen met € 1,6 miljoen. Tenslotte werden een exploitatiebijdrage (€ 0,28 miljoen) en een schadevergoeding (€ 0,165 miljoen) ontvangen.
Voor de grondexploitatie Westerhagelaan-Muizenberglaan daalde de boekwaarde met € 2,2 miljoen. Voornamelijk dankzij opbrengsten woningbouw (€ 2,4 miljoen). Daartegenover stond een winstneming van € 0,18 miljoen en wat kleinere kostenposten die optellen naar € 0,08 miljoen.
De boekwaarde van de grondexploitatie Woonakker steeg met € 1,7 miljoen. Voor deze nieuw geopende grondexploitatie werden kosten gemaakt voor verwervingen (€ 0,76 miljoen), honoraria (€ 0,77 miljoen), bouwrijp maken & sloopkosten (€ 0,21 miljoen).
Voor de grondexploitatie Donkerstraat nam de boekwaarde toe met € 0,2 miljoen. De grootste stijgers waren het bouwrijp maken (€ 0,12 miljoen) en honoraria (€ 0,05 miljoen). Verder waren er een aantal kleinere kostenposten die optellen naar (€ 0,04 miljoen)
Bij de grondexploitatie Stadionstraat nam de boekwaarde toe met € 0,9 miljoen. De grootste stijgers waren het bouwrijp maken (€ 0,7 miljoen) en honoraria (€ 0,1 miljoen). Verder waren er een aantal kleinere kostenposten die optellen naar (€ 0,14 miljoen)

Het totale resultaat van de grondexploitaties op eindwaarde bedraagt € 3,4 miljoen positief. Zes grondexploitaties hebben tezamen een negatief resultaat op eindwaarde van € 15,4 miljoen; dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de grondexploitaties Bouverijen en Stationskwartier. Negen grondexploitaties hebben een positief resultaat op eindwaarde, het totaalbedrag bedraagt € 18,8 miljoen.

De laatste grondexploitatie wordt naar verwachting eind 2033 afgerond. 

Winstnemingen op bouwgronden
Rekening is gehouden met een tussentijdse winstneming van € 0,4 miljoen in vier grondexploitaties. De winstneming is gebaseerd op de Percentage of Completion (POC) methode. De winst moet worden genomen bij grondexploitaties ongeacht een negatieve of positieve boekwaarde. Als winstnemingsformule geldt het percentage in de voortgang in de kosten, vermenigvuldigd met het percentage in de voortgang van de opbrengsten, vermenigvuldigd met het verwachte positieve resultaat op eindwaarde, gecorrigeerd voor projectspecifieke risico's. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf grondbeleid. 

De nog te maken kosten in de lopende grondexploitaties vanaf 2025 bedragen in totaal € 38,6 miljoen. Deze kosten zijn opgebouwd uit:

De post bouw- en woonrijp maken vormt met een aandeel van 88% de grootste kostenpost. Honoraria (dit zijn de kosten voor ambtelijke inzet) is een post die hiermee direct samenhangt; deze post bedraagt 10% van het totaal.
Kijkend naar de afzonderlijke grondexploitaties dan is 74% van de nog te maken kosten opgenomen in de grondexploitaties Woonakker (€ 21,3 miljoen), Bouverijen (€ 4,5 miljoen) en Klavers Jansen (€ 3,1 miljoen).

De nog te realiseren opbrengsten vanaf 2025 bedragen in totaal € 63,4 miljoen, bestaande uit de volgende categorieën:

De grondopbrengst woningbouw en bedrijventerreinen zijn de grootste posten, tezamen vormen deze 96% van het totaal. Voor kantoren bedraagt het aandeel 4% van het totaal. 
Als wordt gekeken naar de afzonderlijke categorieën, dan is het beeld als volgt:
De grondopbrengsten voor woningbouw zijn voornamelijk nog te realiseren in de grondexploitatie Woonakker (€ 34,5 miljoen), Stationskwartier (€ 3,6 miljoen) en Klavers Jansen (€ 4,6 miljoen). De grondopbrengsten voor bedrijventerreinen zijn grotendeels nog te behalen in de grondexploitatie Rithmeesterpark (€ 5,1 miljoen ) en Werkdonken (€ 3,1 miljoen). Voor kantoren zijn de grondopbrengsten te realiseren in de grondexploitatie Stationskwartier (€ 2,5 miljoen).

Voor verliesgevende grondexploitaties moet conform het BBV direct een voorziening worden getroffen. Het is een keuze van de gemeente om deze voorziening te waarderen tegen eindwaarde of tegen contante waarde. De gemeente heeft gekozen voor de waardering op eindwaarde.

De hoogte van de voorziening is gebaseerd op de herzieningen van de grondexploitaties met een verwacht negatief resultaat. De herzieningen bevatten aannames ten aanzien van de verwachte kosten en opbrengsten. Uitgangspunt voor de berekeningen is het zogenaamde "midcase-scenario". Daarmee is de huidige waardering tot stand gekomen op basis van de beste inschatting van het tijdstip van het opstellen van de herziening. De waardering is dus een inschatting, de realisatie kan afwijken van de verwachting.

In onderstaande tabel zijn de mutaties in de voorziening per grondexploitatie weergegeven:

De voorziening nam af van € 16,1 miljoen met € 0,7 miljoen naar € 15,4 miljoen. Omdat de negatieve grondexploitaties zich als geheel financieel voordelig ontwikkelden, verlaagden we de voorziening met € 0,5 miljoen tot € 15,6 miljoen (eind 2024). In 2024 hebben we 1 grondexploitatie met een negatief saldo afgerond, waarvoor de voorziening nodig was. Eind 2024 had de voorziening een omvang van € 15,4 miljoen. Hieronder worden de grootste mutaties op de verliesvoorziening toegelicht: 

• Bouverijen: de grondexploitatie verbeterde met € 1,0 miljoen door lager geraamde kosten voor het woonrijp maken, een ontvangen schadevergoeding en gestegen grondopbrengsten.
• Donkerstraat: de grondexploitatie verslechterde met € 0,3 miljoen door gestegen kosten voor het bouw- en woonrijp maken van de locatie. 
• Stadionstraat: de grondexploitatie verslechterde met € 0,3 miljoen wat veroorzaakt wordt door hogere kosten voor het bouw- en woonrijp maken van de locatie.

Aanvullend op de drie voorgaande mutaties is de voorziening nog met € 0,2 miljoen gedaald doordat eind 2024 de grondexploitatie Druivenstraat met een negatief resultaat werd afgesloten. Een bedrag van € 0,2 miljoen werd ingezet om het negatieve saldo af te dekken.

Onder de voorraad overige grond- en hulpstoffen zijn opgenomen de af te stoten objecten gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of huidige marktwaarde. 

Hieronder zijn de vorderingen met een looptijd korter dan een jaar gerubriceerd. De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, dit is de verwachte opbrengst bij incassering.
Conform de wettelijke eisen zijn de voorzieningen wegens oninbaarheid op de openstaande vorderingen in mindering gebracht.

Ingevolge de regelgeving worden de debiteuren op openbare lichamen apart getoond op de balans. Het saldo ultimo 2024 bestaat voornamelijk uit diverse uiteenlopende afrekeningen met gemeentes in de regio per balansdatum. 

De post debiteuren is ultimo 2024 € 2,0 miljoen lager dan ultimo 2023. De voorziening dubieuze debiteuren is ultimo 2024 € 4,8 miljoen, dit is € 2,7 miljoen hoger dan ultimo 2023 (2,1 miljoen). Ten opzichte van de totaal openstaande debiteuren wordt een hogere debiteurenvoorziening noodzakelijk geacht dan een jaar eerder.

De debiteurenvorderingen ingevolge de Wwb/BUIG zijn eind 2024 € 0,9 miljoen lager ten opzichte van een jaar eerder. Voor deze debiteurenvorderingen wordt ook een lagere voorziening noodzakelijk geacht. 

Eind 2013 is het verplicht schatkistbankieren ingevoerd. Vanaf dat moment zijn alle decentrale overheden (w.o. de gemeenten) verplicht om hun overtollige middelen in de schatkist aan te houden. Dit is een rekening-courant verhouding met het Rijk. Eind 2024 bedroeg het saldo op deze rekening-courant rekening €42,3 miljoen. Voor nadere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf Financiering. 

Onder de liquide middelen worden de kas- en banksaldi alsmede kruisposten opgenomen. Deze middelen zijn vrij besteedbaar.

De overlopende activa zijn vooruitbetaalde kosten of nog te ontvangen baten, waarvan de afwikkeling in het komende boekjaar plaatsvindt.

De overige nog te ontvangen bedragen en vooruitbetaalde bedragen per ultimo 2024 (€ 58,7 miljoen) zijn ten opzichte van ultimo 2023 (€ 63,5 miljoen) € 4,8 miljoen lager. Deze post bestaat ultimo 2024 onder meer uit de nog te ontvangen declaratie btw-compensatiefonds over 2024 van € 35,3 miljoen (2023: € 36,3 miljoen) en nog te ontvangen rente op uitgeleende gelden van € 3,1 miljoen (2023: € 3,4 miljoen).

Conform gewijzigde regelgeving worden verhaalbare kosten, nog te verhalen kosten en nog te verrekenen kosten inzake de faciliterende grondexploitaties vanaf boekjaar 2019 apart getoond in de toelichting onder de post overlopende activa.

De nog te ontvangen voorschotten van Europese overheidslichamen, van het Rijk en van overige Nederlandse overheidslichamen, zijn in onderstaand verloopoverzicht per regeling weergegeven. 

Dit betreffen toegezegde subsidies met een specifiek bestedingsdoel, waarvoor in de jaren tot en met het verslagjaar wel prestaties zijn geleverd, maar die pas achteraf met de subsidieverstrekker kunnen worden afgerekend. De nog te ontvangen voorschotten worden uitgesplitst naar nog te ontvangen voorschotten van Europese overheidslichamen, van het Rijk, en van overige Nederlandse overheidslichamen. Deze worden in onderstaand verloopoverzicht gespecificeerd per regeling weergegeven.

De vorderingspositie van de van overheidsinstellingen nog te ontvangen voorschotten van 2024 (€7,9 miljoen) ten opzichte van 2023 (€ 8,5 miljoen) is € 0,6 miljoen lager. Hieronder worden de nog te ontvangen voorschotten groter dan € 0,1 miljoen per balansdatum nader toegelicht.

• ESF 2020-2023 (€ 124.158):
  Dit betreft de afwikkeling van de ESF+-subsidie arbeidsmarktbeleid 2020-2023.
• Upsurge Linie Zuid (€ 222.804):
  Het Europese project van UPSURGE is onderdeel van het project ‘Linie Zuid’ in Breda. UPSURGE wil een aantal dingen bereiken: de luchtkwaliteit in steden verbeteren door middel van vergroeningsmaatregelen, gebieden klimaatbestendiger maken, hittestress aanpakken, het waterbeheer van de stad verbeteren en de biodiversiteit bevorderen.
• Doorstroomlocatie statushouders (€ 670.390):
  In 2024 is er aan het Dr. Ingenhouszplein een doorstroomlocatie voor statushouders gerealiseerd waar zij tijdelijk kunnen wonen. Deze doorstroomlocatie geeft de gemeente de tijd om zorgvuldig te bepalen naar welke woning en welke wijk iedere statushouder het beste kan uitstromen. Deze middelen betreffen de nog te ontvangen subsidie gelden vanuit het Rijk. 
• TOZO (€ 143.525):
  Betreft de te verwachte aflossing kapitaalverstrekking TOZO-regeling in komende jaren. Ondernemers hoeven pas vanaf 1 januari 2022 te gaan aflossen, de looptijd tot terugbetaling is vijf jaar.
• Bekostingsregeling opvang ontheemden Oekraïners (€ 963.658):
  Vanuit het Rijk is er een SPUK voor de bekostiging opvang ontheemden Oekraïne. De omvang wordt bepaald door het aantal opgevangen personen in een gemeentelijke opvanglocatie. Er is reeds een voorschot beschikbaar gesteld voor 2024 en er resteert nog € 963.658 te ontvangen.
• Regeling Subsidie NSP1 SKW (€ 3.180.000):
  Subsidie voor het NSP-project Breda Stationsgebied. Het OV_Terminalcomplex is enkele jaren geleden afgerond. Voor de openbare ruimte is het laatste onderdeel, het woonrijp maken van) een gedeelte van de Stationslaan in 2024 afgerond. Van de subsidie is 80% aan voorschot ontvangen; de resterende 20% wordt op basis van de eindverantwoording uitgekeerd. De einddatum van de subsidie is 31 december 2024, de eindverantwoording geschiedt bij de jaarrekening 2024. 
• Toeslagenproblematiek (€ 1.286.621):
  Dit betreft de regeling “Regeling specifieke uitkering gemeentelijke hulp gedupeerden toeslagenproblematiek”. Op basis van de regeling ontvangen gemeenten eenmalig een specifieke uitkering met het oog op ondersteuning van gedupeerden in hulpvragen op de vijf primaire leefgebieden: financiën, wonen, zorg, gezin en werk. Deze specifieke uitkering stelt de Gemeente in staat gedupeerden van de toeslagenproblematiek te ondersteunen en te helpen. De afrekening met het Rijk vindt plaats via de SiSa-verantwoording B2 Toeslagenproblematiek.
• Gebiedsontwikkeling Boomkikker (€ 1.337.211):
  In het kader van biodiversiteit wordt met een subsidieregeling van Groen Ontwikkelfonds Brabant BV inzake ons Project "EVZ Boomkikker" faunapassages voor kleine zoogdieren en amfibieën aangelegd. De afrekening van de subsidie vindt pas plaats in 2025.