Organisatie en financiën van Breda

Organisatieontwikkeling: FIT voor de Toekomst
Als organisatie willen we maximaal bijdragen aan een groene, grenzeloze en gastvrije stad. Daarom blijven we onszelf continu ontwikkelen via het uitvoeringsprogramma FIT voor de Toekomst 2024-2026. Onze medewerkers zijn de kracht achter ons werk. Daarom zorgen we ervoor dat zij de juiste vaardigheden hebben, goed samenwerken en flexibel kunnen inspelen op veranderingen. We willen daarnaast de kwaliteit en effectiviteit van ons werk verbeteren. Daarom investeren we in basiswerkwijzen en (vooral digitale) vernieuwing en innovatie. Hiermee kunnen we ook invulling geven aan de taakstelling binnen de organisatie.

Lerende organisatie
Om als stad goed te functioneren en voorbereid te zijn op toekomstige veranderingen, moeten we blijven leren en verbeteren:

• We werken aan een cultuur waarin samenwerken, leren en innoveren centraal staan en waarin iedere medewerker de verantwoordelijkheid neemt voor diens eigen ontwikkeling.
• We ontwikkelen vanuit 4 perspectieven: organisatie, team, leiderschap en individu.
• We combineren leren en werken steeds meer en brengen ontwikkeling dichter bij de praktijk.
• Fouten maken zien we als leerkansen en positieve feedback staat centraal.
• We stimuleren een cultuur waarin experimenteren een must is.

Mensen werken graag in en voor Breda 
Om de stad goed te bedienen en klaar te zijn voor de ontwikkelingen die op ons afkomen, hebben we goede medewerkers nodig. Die medewerkers kunnen overal prettig, veilig, gezond en effectief werken. We gebruiken onze kantoren vooral voor samenwerking en ontmoeting. Onze thuiswerkplekken zijn een volwaardig onderdeel van onze werkomgeving en voldoen aan de arbo-normen.

In een krappe arbeidsmarkt blijven we werken aan onze aantrekkelijkheid als werkgever, zodat we onze medewerkers behouden en nieuwe medewerkers aantrekken. De belangrijkste uitkomsten van de gevoerde stay- en exitgesprekken nemen we hierin mee. Waar de krapte op de arbeidsmarkt in het bedrijfsleven de afgelopen periode licht is afgenomen, blijft deze binnen de publieke sector onverminderd groot. Dit komt mede door een toename van het aantal taken en verantwoordelijkheden van gemeenten. 

Dit zien we ook terug in het aantal vacatures dat we door de jaren heen hebben uitgezet. Daarom zijn we 2 jaar geleden gestart met een recruitmentplan, dat onder meer bestaat uit het opzetten van een recruitmentafdeling, een uitbreiding van onze interne dienstverlening, de implementatie van een nieuw systeem en een nieuwe website én de lancering van een nieuw werkgeversmerk. 

Veilige organisatie
Medewerkers en bestuursleden hebben tijdens én buiten werktijd soms te maken met agressie, geweld, intimidatie en ongewenste beïnvloeding. Dat is een structureel probleem. We bieden hulp en ondersteuning aan onze collega's en bestuurders door continu te werken aan hun weerbaarheid en door de beveiliging van de organisatie verder te verbeteren. De integriteit binnen onze organisatie wordt versterkt en beschermd. Medewerkers worden ook weerbaar gemaakt tegen grensoverschrijdend gedrag, fraude, misbruik, et cetera.

Inzetbaarheid
Een gemeentelijke organisatie die haar ambities, taken en uitdagingen waar wil kunnen maken, heeft medewerkers nodig die daarvoor inzetbaar zijn. We werken aan de vitaliteit van onze collega's en laten goed werkgeverschap zien, zodat we medewerkers behouden voor onze organisatie. In 2025 verschuift de focus van langdurige verzuimbegeleiding naar preventie én intensievere begeleiding tijdens de eerste 6 weken van het ziekteverlof.

Digitalisering
De strategie Digitalisering bevat 3 thema's waar we aan werken: 

• Breda streeft naar digitale innovatie. De focus ligt op het creëren van slimme oplossingen en het bevorderen van een cultuur van continue innovatie, samenwerking en betere besluitvorming op basis van beter inzicht in onze data.
• De digitale dienstverlening en informatievoorziening is veilig, prettig en vertrouwd voor al onze inwoners.
• De gemeentelijke organisatie en onze ICT en informatievoorziening zijn in staat om mee te bewegen met een constant veranderende wereld. Dat betekent dat onze medewerkers altijd en overal digitaal en veilig kunnen werken.

Gegevensbescherming 
De gemeente zet zich continu in om gegevens en informatie goed te beschermen. Daarvoor gebruiken we internationaal geaccepteerde informatiebeveiligingsnormen en passen we actief de eisen toe uit de privacyregelgeving. Toch blijven de dreigingen op het gebied van cybercrime toenemen. Daarom worden de wettelijke eisen rondom informatiebeveiliging de komende jaren verder aangescherpt. Breda blijft intussen doorbouwen aan een solide basis:

• We zorgen ervoor dat onze meest essentiële informatie altijd beschikbaar is.
• We werken continu aan de bescherming van de gegevens van onze inwoners.
• We willen kunnen garanderen dat de data die we verwerken correct en actueel is.
• We maken de organisatie weerbaar tegen cyberdreigingen.
• We werken veilig en digitaal in een hybride ICT-omgeving.
• Inwoners, bedrijven en de gemeentelijke organisatie beschikken 24/7 over informatie die voldoet aan alle relevante wet- en regelgeving.

Communicatie
De gemeente Breda wil een communicatieve organisatie zijn en als één geheel naar buiten treden. Dat doen we vanuit de waarden persoonlijk, eerlijk en begrijpelijk. Onze nieuwe, herkenbare huisstijl draagt bij aan ons imago van een herkenbare, betrouwbare overheid. We vergroten de communicatieve vaardigheden van onze medewerkers, zodat zij op de juiste manier én met impact informatie delen en met de stad in gesprek gaan. Zij hebben bovendien kennis over gedragscommunicatie, zodat we het juiste handelingsperspectief kunnen bieden.

Organisatieontwikkeling: FIT voor de Toekomst
We gaan door met de professionalisering van onze organisatie via het ontwikkelingsprogramma FIT voor de Toekomst:

• We verbeteren de onboarding van nieuwe medewerkers.
• We optimaliseren het werken met een strategische personeelsplanning.
• We versterken onze basiswerkwijzen door uniforme methoden voor het uitvoeren van projecten, processen en programma’s. Daarnaast verbeteren we de afspraken over hoe we samen sturen op de gewenste resultaten voor de stad.
• We stimuleren datagestuurd werken, digitaliseren onze dienstverleningsprocessen en verkennen het gebruik van AI.
• We ontwikkelen een monitor om te volgen of onze inspanningen effect hebben. We letten daarbij onder andere op de tevredenheid van medewerkers, het vertrouwen in het leiderschap en de manier waarop we ons werk organiseren.
• Om onze mensen te versterken, stellen we een meerjarig ontwikkelplan op voor een lerende organisatie, waarvan de uitvoering start in 2025. We gaan team- en leiderschapsontwikkeling integreren in onze organisatie.

Lerende organisatie

• We kiezen voor een pragmatische en stapsgewijze implementatie van de nieuwe visie op ontwikkelen.
• We zorgen voor een centraal ontwikkelaanbod op het niveau van de organisatie, de leidinggevenden, de teams en de individuele medewerkers. We zorgen dat er op alle niveaus ontwikkeling plaatsvindt.
• We blijven inzetten op teamontwikkeling en leiderschapsontwikkeling. Dat doen we vanuit een structurele aanpak, die aansluit bij de organisatievisie en de visie op ontwikkelen.
• Bestaande ontwikkelintiatieven gaan we doorontwikkelen, in lijn met de visie op ontwikkelen en het uitvoeringsprogramma FIT, met aandacht voor werkplekleren en een groeimindset.
• We verkennen innovatieve leermethoden, experimenteren daarmee en richten ons gecentraliseerde ontwikkelplatform verder in.
• We voeren het meerjarenontwikkelplan uit en werken aan de doorontwikkeling van dit plan richting 2026.

Mensen werken graag in en voor Breda 

• We verbeteren de nieuwe website en rollen ons werkgeversmerk verder uit.
• We optimaliseren de via-viawerving.
• We zetten het campusrecruitment verder op.
• We rollen het stagebeleid verder uit om veel meer stagiairs te krijgen.
• We onderzoeken de onboarding en pre-boarding. Hoe ervaren nieuwe medewerkers de aanloop en start van een baan bij de gemeente? Door dit proces goed in te richten, zorgen we voor een ‘zachte landing’ en binden we hen langer aan de gemeente.
• Via een vernieuwde centrale introductie maken we nieuwe collega's enthousiast om direct met ons mee te zoeken naar nieuwe collega’s via aanbrengpremies (referral bonus).
• We gaan verder met het digitaliseren en optimaliseren van recruitmentprocessen, bijvoorbeeld met behulp van AI (Microsoft Copilot).
• We ontwikkelen nieuwe inhuuraanbestedingen voor functies in schaal 8-9 en hoger (DAS in combinatie met raamcontracten) om nog beter aan te sluiten op de huidige arbeidsmarkt.
• We blijven binnen het inhuurproces scherp op de rechtmatigheid daarvan en op mogelijke procesverbeteringen. Daarmee gaan we door met het verbeteren van de interne beheersing.

Veilige organisatie

• Sinds 2023 verzorgen we structureel opleidingen, trainingen en voorlichting op het gebied van conflicthantering en agressiebeheersing. Deze lijn zetten we in 2025 voort, zodat alle medewerkers met veel klantcontacten voldoende toegerust zijn om hun werk veilig te doen. Daarnaast stellen we alarmeringsknoppen beschikbaar aan medewerkers met een ambulante functie.
• We hebben een plan opgesteld om de weerbaarheid van de organisatie structureel te vergroten. Dit plan voeren we in 2025 verder uit.
• Onze risico-inventarisaties- en evaluaties leiden tot diverse maatregelen die doorlopen in 2025.
• Vanuit het versterkingsplan integriteit, dat tot en met 2025 doorloopt, werken we onder meer aan het versterken van het integriteitsbewustzijn.
• In 2023 hebben we onze bedrijfscontinuïteit laten onderzoeken. In 2024 hebben we de eerste stappen gezet om te komen tot een integraal bedrijfscontinuïteitsmanagementsysteem. In 2025 gaan we verder met de implementatie daarvan.

Inzetbaarheid

• We stimuleren keuzes die een gezonde leefstijl bevorderen. Bijvoorbeeld door (dienst)fietsen te stimuleren en gezonde voeding aan te bieden in onze bedrijfsrestaurants.
• We geven voorlichting en ondersteuning die is gericht op de individuele situatie van medewerkers. We hebben daarbij aandacht voor thema’s, zoals mantelzorg, de overgang, stoppen met roken, hybride werken en loopbaanontwikkeling.
• In de gesprekken tussen leidinggevenden en hun medewerkers is steeds aandacht voor persoonlijke omstandigheden en een gezonde werk-privébalans.
• Medewerkers die te maken krijgen met verzuim, kunnen rekenen op deskundige ondersteuning bij hun re-integratie en om de balans te herstellen wanneer het even niet lukt.
• Voor leidinggevenden ontwikkelen we voorlichting en training.
• Om datagedreven te kunnen werken, ontwikkelen we dashboards over de gezondheid van de organisatie. 

Digitalisering
Waar mogelijk gaan we efficiënter werken door zaken te automatiseren. Door processen slim te digitaliseren, creëren we meer mogelijkheden voor persoonlijke interactie met onze klanten: 

• We hanteren een bewuste aanpak bij het omgaan met (gevoelige) informatie.
• We zijn actief bezig met het verkennen van nieuwe technologieën, waaronder de toepassing van AI, zoals Microsoft Copilot.
• We maken de algoritmes die we gebruiken transparant.
• We maken digitale participatie steeds toegankelijker en eenvoudiger voor iedereen.
• We verbeteren de digitale klantreizen continu om de gebruikerservaring te optimaliseren.
• We stimuleren innovatie om maatschappelijke vraagstukken aan te pakken, onder meer door de ontwikkeling van een digital twin en samenwerking met innovatieve partners.
• We werken aan één digitaal loket waarin alle zaken afgehandeld worden, mede dankzij de inzet van geavanceerde technologieën, zoals AI.

Gegevensbescherming
We investeren de komende jaren in ICT en in mensen en middelen om onze omgeving veilig te houden én de privacy van onze inwoners te beschermen. Hiervoor zetten we onder meer AI in voor de monitoring van onze ICT-omgeving. Daarnaast ontwikkelen we dashboards, waarmee we kunnen volgen hoe het staat met het thema gegevensbescherming. We investeren ook in het opleiden van nieuwe medewerkers en we borgen dat de kennis en kunde bij onze huidige medewerkers actueel blijft via trainingen en opleidingen. Hierdoor blijven we in staat om de digitale veranderingen bij te houden en houden we goed zicht op hoe we er als organisatie voor staan. 

Communicatie (met impact) 
We maken bewuste keuzes in wat we communiceren als gemeente. Zodat we niet communiceren omdat wij dat willen, maar zodat de inwoner er iets aan heeft:

• We maken met data inzichtelijk wat het effect is van onze communicatie-inspanningen.
• We doen structureel onderzoek onder inwoners om aan te blijven sluiten bij hun communicatiebehoefte- en vragen.
• We hanteren duidelijk beleid over hoe en wanneer we de communicatiekanalen van de gemeente inzetten.
• We werken aan één communicatieve, herkenbare organisatie door:
  • versnippering in de uitingen en communicatiekanalen van de gemeente te verkleinen. Daardoor is het voor inwoners duidelijk waar ze informatie kunnen vinden of het gesprek kunnen voeren met de gemeente.
  • handvatten te ontwikkelen voor persoonlijke, eerlijke en begrijpelijke communicatie. 
  • het werkgeversmerk verder door te voeren in de hele klantreis van een medewerker (preboarding, onboarding en exit).

Deze begroting bevat een set (beleids)indicatoren. Daarmee geven we – naast de begrotingstekst en de financiële overzichten – een beeld van de ontwikkelingen binnen de diverse begrotingsthema’s. We actualiseren deze set elk jaar. In de begroting 2025 gaat het om 113 indicatoren. Daarvan zijn er 21 landelijk verplicht. De andere 92 zijn Bredase indicatoren. Elke Bredase indicator staat bij het begrotingsprogramma of thema waar deze indicator betrekking op heeft. Programma 5 bevat 5 beleidsindicatoren, waarvan er 4 landelijk verplicht zijn. Voor alle indicatoren in deze begroting hanteren we peildatum 1 september 2024.

Voor inwoners, ondernemers, maatschappelijke instellingen en andere overheden zijn wij een betrouwbare overheid. Dit is ook te zien aan ons financiële beleid. We maken een sluitende begroting en we zorgen voor een buffer om eventuele financiële risico’s af te dekken. 

Financieel solide 
We houden Breda financieel solide. De afgelopen periode zagen we grote schommelingen in de uitkering vanuit het Rijk en vanaf 2026 ontvangen gemeenten fors minder geld. Dat is voor vrijwel alle gemeenten, en dus ook voor Breda, een uitdaging. We zetten onze beperkte middelen zo effectief mogelijk in. Zaken die we moeten doen, blijven we natuurlijk doen. We kunnen ook dingen anders doen, dat doen we. Maar het betekent dat we ook keuzes maken, omdat Breda wil groeien en zich verder wil ontwikkelen. Zien we negatieve effecten op onze financiële positie, dan gaan we meteen aan de slag om die positie solide te houden. Daarom leggen we in deze begroting keuzes voor om ook in de toekomst financieel solide te blijven.

Een financiële buffer vinden we belangrijk. Daarom bewaken we onze risico’s nauwkeurig. We sturen actief op het verlagen ervan en zorgen voor genoeg eigen vermogen. Zo is ons weerstandsvermogen voor jaren op orde en houden we financiële ruimte om op terug te vallen. 

We staan er niet alleen voor bij de realisatie van onze opgaven. Waar mogelijk zoeken we naar extra financiële middelen vanuit de provincie, het Rijk en Europa. Daarbij is vaak cofinanciering nodig. Zo vergroten we onze beschikbare middelen.

Voorspelbare lasten 
Voor inwoners en bedrijven streven we naar beheersbare kosten. Gelet op het financieel perspectief ontkomen we niet aan een verhoging van de OZB. Voor 2025 hanteren we de volgende uitgangspunten:

• De onroerende zaakbelasting (OZB) voor woningen stijgt met 6%.
• De OZB voor niet-woningen stijgt ook met 6%.
• De rioolheffing stijgt met 2%.
• De afvalstoffenheffing stijgt ook met 2%.

Transparante verantwoording 
We blijven de producten van onze planning- en controlcyclus verder verbeteren. Zo wordt onze (financiële) informatie toegankelijker en stijgt de informatiewaarde. Conform de motie ‘Grip op beleidseffecten’ maken we onze doelen in de begroting concreet en leggen we daar in de jaarstukken verantwoording over af.

Voor dit thema zijn geen indicatoren van toepassing.