Overzicht incidentele baten en lasten

Hieronder ziet u per programma wat de incidentele baten en lasten zijn.

Bedragen x € 1.000
Programma/Thema Onderwerp Toelichting nr. 2026 2027 2028 2029
Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten
Vitaal en Sociaal Breda
Betrokken zijn Diversiteit en inclusie 2024-2027 1 100 - 100 - - - - -
Thuis Aanpak ongedocumenteerden 2 100 - - - - - - -
Thuis Tussenvoorziening sociale woningvoorraad 3 100 - 100 - 100 - - -
Thuis Reserve vrouwenopvang 7 2.979 - - - - - - -
Leren, ontwikkelen en werken Ombuiging participatie 2023-2026 2 -500 - - - - - - -
Leren, ontwikkelen en werken Impulsbudget sociale infrastructuur 4 291 - 291 - 291 - 291 -
Leren, ontwikkelen en werken Impulsbudget arbeidsmarktregio's 5 1.554 - 1.234 - 1.291 - - -
Leren, ontwikkelen en werken Aanpak jeugdwerkloosheid crisisdienstverlening 6 847 - - - - - - -
Reserve vrouwenopvang Reserve vrouwenopvang 7 1.407 2.979 - - - - - -
Algemene reserve programma 1 Algemene reserve 3 - 100 - 100 - 100 - -
Algemene reserve programma 1 Reserve vrouwenopvang 7 - 1.407 - - - - - -
Exploitatiereserve programma 1 Exploitatiereserve 8 - 2.149 - 467 - 120 - -
Subtotaal programma 6.879 6.634 1.725 567 1.683 220 291 -
Ondernemend Breda
Stimuleren economische ontwikkeling in Breda Gamehub 9 270 140 215 100 - - - -
Stimuleren economische ontwikkeling in Breda Grondexploitatie bedrijventerreinen 10 4.690 4.690 3.450 3.450 - - - -
Grote projecten in de stad Grondexploitatie Crossmark 10 - - 639 639 468 468 - -
Dynamische stad Cultuurbeleid 2025-2028 11 1.100 - 1.100 - 1.100 - - -
Beroepsonderwijs en huisvesting onderwijs Verbetering luchtkwaliteit scholen 12 483 - - - - - - -
Algemene reserve programma 2 Exploitatiereserve 8 - 130 - 115 - - - -
Exploitatiereserve programma 2 Exploitatiereserve 8 - 483 - - - - - -
Subtotaal programma 6.542 5.442 5.405 4.305 1.568 468 - -
Duurzaam wonen in Breda
Wonen in Breda Versnellingsopgave wonen 13 2.132 - - - - - - -
Verdeling beschikbare ruimte Reserve bovenwijkse voorzieningen 14 1.021 - - - - - - -
Verdeling beschikbare ruimte Reserve FIBI 14 486 - - - - - - -
Grote woonprojecten in de stad Ombuiging winstnemingen grondexploitaties 2 - 1.000 - - - - - -
Grote woonprojecten in de stad Grondexploitaties: Kosten, opbrengsten, onderhanden werk woningbouw 10 4.308 4.308 2.401 2.401 7.607 7.607 7.759 7.759
Grote woonprojecten in de stad Uitbreiding woonwagenstandplaatsen 15 715 - 550 - 310 - 310 -
Bereikbaar Breda Aanpassing voorziening verkeersregelinstallaties 16 -233 - -232 - -232 - - -
Breda is een duurzame en bestendige stad Toekomstbestendig wonen 17 100 - 100 - 100 - 100 -
Breda is een duurzame en bestendige stad Volkshuisvestingsfonds 18 10.772 7.672 6.264 4.774 2.639 1.847 2.089 1.462
Reserve Bodemfonds Reserve Bodemfonds 19 191 833 191 333 191 333 191 333
Reserve Klimaatfonds Reserve Klimaatfonds 20 326 44 326 44 326 44 326 44
Reserve Versnellingsopgave Wonen Reserve Versnellingsopgave Wonen 13 - 2.132 - - - - - -
Reserve bovenwijkse voorzieningen Reserve bovenwijkse voorzieningen 14 - 475 - - - - - -
Reserve Toekomst bestendig wonen Reserve Toekomst bestendig wonen 17 - 100 - 100 - 100 - 100
Reserve FIBI Reserve FIBI 14 - 486 - - - - - -
Algemene reserve programma 3 Algemene reserve 18 500 2.100 - 990 - 792 - 627
Algemene reserve programma 3 Algemene reserve 21 137 - 137 - 137 - 137 -
Algemene reserve programma 3 Algemene reserve 16 -268 - 232 - 232 - - -
Exploitatiereserve programma 3 Exploitatiereserve 8 - 35 - 35 - 25 - 20
Subtotaal programma 20.187 19.186 9.968 8.677 11.309 10.748 10.911 10.345
Basis op orde in Breda
Veilig Breda Experiment gesloten coffeeshops 22 123 - 123 - 108 - - -
Beheer van de openbare ruimte Verhogen onderhoudsniveau dorpen en wijken 2 3.000 - - - - - - -
Beheer van het gemeentelijk vastgoed Verkoop vastgoed 2 - 200 - - - - - -
Reserve Kapitaalgoederen Reserve Kapitaalgoederen 23 2.936 - 2.224 - 1.852 - 1.852 -
Exploitatiereserve programma 4 Exploitatiereserve 8 30 3.179 30 242 30 108 30 -
Subtotaal programma 6.089 3.379 2.377 242 1.990 108 1.882 -
Organisatie en financiën van Breda
Een toekomstbestendige organisatie Versterken dienstverlening gemeenten 24 755 - 755 - - - - -
Een toekomstbestendige organisatie Impuls digitalisering 25 1.000 - 1.000 - - - - -
Een toekomstbestendige organisatie Wet Open Overheid 26 146 - - - - - - -
Algemene reserve programma 5 Algemene reserve 27 732 - 752 - 964 - 932 -
Algemene reserve programma 5 Algemene reserve 28 5.550 - 5.550 - 5.550 - 4.350 -
Algemene reserve programma 5 Extra storting algemene reserve 29 3.600 - 2.100 - 3.100 - 6.350 -
Exploitatiereserve programma 5 Exploitatiereserve 8 - 1.513 - - - - - -
Begrotingsreserve Begrotingsreserve 30 127 - 127 - 127 - 127 -
Subtotaal programma 11.910 1.513 10.284 - 9.741 - 11.759 -
Totaal 51.608 36.154 29.759 13.791 26.291 11.544 24.843 10.345
Incidenteel saldo -15.454 -15.968 -14.747 -14.498

Het overzicht van de incidentele baten en lasten is belangrijk. Daarmee kunnen we zien welk deel van de baten en lasten incidenteel is en welk deel structureel is. Dit overzicht toont aan in hoeverre de begroting structureel en reëel in evenwicht is en in hoeverre de lasten van de activiteiten in de jaarrekening met structurele baten zijn behaald.

Incidentele lasten beïnvloeden het structureel begrotingssaldo/exploitatiesaldo positief en incidentele baten beïnvloeden het structureel begrotingssaldo/exploitatiesaldo negatief. Bovenstaand overzicht laat voor de jaren 2026-2029 een negatief incidenteel begrotingssaldo zien. Daarbij wordt een deel van de incidentele lasten ook afgedekt door structurele baten, wat goed is voor het structureel begrotingsevenwicht. 

Hieronder lichten we de incidentele posten toe.

1. Diversiteit en inclusie 2024-2027
Dit betreft een impuls voor onze ambities uit het bestuursakkoord op het gebied van diversiteit en inclusie. Hiervoor stellen we tot en met 2027 € 0,1 miljoen per jaar beschikbaar. Dit geld zetten we in voor het werven van een aanspreekpunt en aanjager.

2. Bestuursakkoord 2022-2026

  • Aanpak ongedocumenteerden
    De opvang van ongedocumenteerden zetten we door totdat de Landelijke Vreemdelingenvoorziening is geregeld.
  • Ombuiging participatie
    De ombuiging loopt af en was opgenomen als € 3 miljoen in 2023, € 2 miljoen in 2024 en € 1 miljoen in 2025. Voor 2026 is de ombuiging vastgesteld op € 0,5 miljoen. Vanaf 2027 is er geen ombuiging meer ingeboekt.
  • Ombuigingen winstnemingen grondexploitaties
    Herzieningen in het verleden lieten een positief saldo zien. In het kader van een reële begroting is een saldo ingerekend als baat voor 2026.
  • Cofinanciering subsidie Volkshuisvestingsfonds
    Voor het verduurzamen van woningen in aandachtsgebieden is cofinanciering nodig. Daarvoor zetten we in deze bestuursperiode de algemene reserve in.
  • Verkoop vastgoed
    De komende jaren verkoopt de gemeente meerdere vastgoedobjecten. Voor deze incidentele posten is voor de jaren 2022-2026 een positief saldo ingeboekt.
  • Verhogen onderhoudsniveau dorpen en wijken
    Dit betreft een incidentele impuls waarmee in 2025 extra middelen beschikbaar worden gesteld voor het verhogen van het onderhoudsniveau in de dorpen en wijken. Deze middelen zijn in 2025 toegevoegd aan de exploitatiereserve en worden daar in 2026 uit onttrokken voor de uitvoering.

3. Tussenvoorziening sociale woningvoorraad
We willen een tijdelijke uitbreiding van de sociale woningvoorraad creëren, de zogenaamde tussenvoorziening. Daardoor blijft het aanbod aan betaalbare huurwoningen voor een bredere doelgroep beschikbaar. De exploitatielasten worden onttrokken uit de algemene reserve.

4. Impulsbudget sociale infrastructuur
In de periode 2026-2029 ontvangen arbeidsmarktregio’s een tijdelijk impulsbudget voor het versterken van de regionale samenwerking en de dienstverlening op het gebied van werk en scholing. Dankzij dit budget kunnen de regio’s kaders ontwikkelen voor een duurzame arbeidsmarktinfrastructuur en de communicatie hierover verbeteren.

5. Impulsbudget arbeidsmarktregio's
De gemeente Breda ontvangt regionale samenwerkingsverbanden van sociale ontwikkelbedrijven een impulsbudget. Hiermee kunnen zij de sociale infrastructuur voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt versterken. De middelen ondersteunen een toekomstbestendige en regionale aanpak van deze voorzieningen.

6. Aanpak jeugdwerkloosheid crisisdienstverlening
De middelen worden ingezet voor incidentele subsidies en kortlopende projecten voor de aanpak van huiselijk geweld in afhankelijkheidsrelaties.

7. Reserve vrouwenopvang
Voor de jaren 2024 tot en met 2026 stellen we vanuit de algemene reserve € 5,6 miljoen extra beschikbaar voor de renovatie van de vrouwenopvang. De lasten worden onttrokken uit de algemene reserve.

8. Exploitatiereserve
Via de exploitatiereserve worden geoormerkte bedragen (zoals budgetoverhevelingen) tijdelijk vastgehouden om in volgende jaren te worden ingezet.

9. GameHub
Dit betreft de verbouwingskosten voor een GameHub in Breda en de middelen om die minimaal 10 jaar te gebruiken. Deze lasten worden deels bekostigd door een onttrekking uit de algemene reserve en deels door een ontvangen subsidie. 

10. Grondexploitatie
Dit betreft de kosten, opbrengsten en mutaties van het onderhanden werk voor de grondexploitaties voor bedrijventerreinen, CrossMark en woningbouw.

11. Cultuurbeleid 2025-2028
Dit betreft een incidentele financiële impuls voor de jaren 2025-2028 voor de uitvoeringsagenda Cultuurbeleid 2025-2028 en het Cultuurbeleid 2025-2028 'Stad van creatief talent'. De impuls is bestemd voor de cofinanciering van culturele subsidies voor deze jaren.

12. Verbetering luchtkwaliteit scholen
Dit betreft een gemeentelijke bijdrage (beschikbaar gesteld bij de begroting 2022) om de ventilatie in schoolgebouwen te verbeteren.

13. Versnellingsopgave wonen
Dit betreft een onttrekking uit de reserve voor locatiegebonden, incidentele impulsen voor 2025 en 2026.

14. Reserve bovenwijkse voorzieningen, reserve Financiële Bijdragen (FIBI)
Deze reserve wordt gevoed doordat we bij alle nieuwe bouwplannen een bijdrage vragen van de partij die de grondexploitatie voert. Deze middelen worden ingezet voor locatiegebonden impulsen voor 2026.

15. Uitbreiding woonwagenstandplaatsen
Voor de uitbreiding van woonwagenstandplaatsen wordt in de periode 2026 t/m 2032 in totaal € 2,8 miljoen incidenteel gestort in de voorziening grondexploitatie. Dit is nodig om de in- en uitbreiding op zeven locaties mogelijk te maken en de nieuwe huurstandplaatsen over te kunnen dragen aan woningcorporaties.

16. Aanpassing voorziening verkeersregelinstallaties (VRI's)
Dit betreft een tijdelijke verhoging van de dotatie aan de voorziening, omdat de apparatuur van de VRI's eerder vervangen moest worden. Dit wordt in de jaren 2024-2026 gecompenseerd.

17. Toekomstbestendig wonen
Deze post betreft de incidentele middelen die we inzetten via een leningconstructie van de Stichting Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn). De lening is bedoeld voor eigenaar-bewoners met een smalle(re) beurs, zodat zij (deels) energetische maatregelen kunnen treffen en kunnen deelnemen aan de energietransitie. De inzet van deze middelen is tijdelijk en projectmatig en vormt geen structureel onderdeel van onze reguliere financiering.

18. Volkshuisvestingsfonds

  • Vanuit het Rijk hebben we een eenmalige subsidie ontvangen om de veiligheid en leefbaarheid in kwetsbare wijken te verbeteren. Deze middelen zetten we in een periode van maximaal 10 jaar in om de kwaliteit van de wijken te verbeteren door woningen te verduurzamen. Dit betreft de 1e tranche.
  • Voor de 2e tranche van het volkshuisvestingfonds zijn er vanaf 2025 voor 10 jaar middelen nodig als cofinanciering.

19. Reserve bodemfonds
Met een bodemreserve vangen we pieken en dalen in de uitgaven op. We vullen de reserve aan met het resultaat vanuit het thema Bodem. Het gaat hierbij steeds vaker om (woningbouw)opgaven op inbreidingslocaties. Door het industriële verleden van Breda hebben we daarbij vaak te maken met hoge bodemkosten.

20. Reserve klimaatfonds
De inkomsten en uitgaven uit de reserve klimaatfonds worden ingezet voor projecten die helpen om de klimaatdoelen van Breda te bereiken. 

21. TenneT hoogspanningsverbinding
Dit betreft het terugstorten van kapitaallasten in de algemene reserve voor de 150kV-hoogspanningsverbinding van TenneT.

22. Experiment gesloten coffeeshopketen
Dit betreft een incidenteel budget voor 2025-2028 voor het experiment gesloten coffeeshopketen.

23. Reserve kapitaalgoederen
De geraamde budgetten voor (groot) onderhoud, het wegwerken van achterstanden en het beperken van risico’s op achterstalligheid, inclusief dekking van kapitaallasten, zijn gebaseerd op voorlopige inschattingen en worden na inspecties verfijnd, waarbij eventuele verschillen tussen beschikbaar gestelde en benodigde middelen worden gestort in de reserve kapitaalgoederen.

24. Versterken dienstverlening gemeenten
Dit betreft impulsmiddelen die we tot en met 2027 inzetten om de dienstverlening van de overheid te versterken. Deze middelen kwamen beschikbaar naar aanleiding van het rapport van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag.

25. Impuls digitalisering
Vanuit de kadernota 2024 zijn middelen beschikbaar gesteld voor digitalisering en automatisering om onze dienstverlening te versterken en onze stedelijke ambities waar te maken.

26. Wet open overheid (Woo)
De incidentele middelen (voor de periode 2022 tot en met 2026) zijn bestemd voor het verbeteren van systemen, het opleiden van medewerkers en het aanpassen van processen en de organisatie.

27. SaaS-applicatiekosten
Voor het dekken van de SaaS-applicatiekosten hebben we in de periode 2023-2025 de algemene reserve ingezet. Deze middelen worden vervolgens over een periode van 10 jaar (2026-2035) weer teruggestort in de algemene reserve.

28. Bijdrage algemene reserve
In het bestuursakkoord 2018-2022 is besloten om de algemene reserve via een bijdrage op peil te houden.

29. Extra storting algemene reserve
In de begroting 2026 wordt voorgesteld om € 15,15 miljoen voor de jaren 2026-2029 te storten in de algemene reserve om financiële risico’s en onzekerheden op te vangen. Deze storting draagt bij aan een stabiel financieel perspectief voor Breda in aanloop naar het zogenoemde 'ravijnjaar'.

30. Begrotingsreserve
De begrotingsreserve wordt ingezet voor het oplossen van een dekkingsverschil voor de NS-fietsenstallingen en is gebaseerd op de exploitatieovereenkomst met de NS voor de periode tot en met 2027.