Paragraaf Financiering

De treasuryfunctie voert de financiering, het cashmanagement en het renterisicobeheer uit. Daarmee kan de organisatie beschikken over vreemd vermogen tegen zo laag mogelijke kosten en is de gemeente beschermd tegen ongewenste financiële risico’s. Deze functie is ondergebracht bij de afdeling Financiën, Inkoop en Juridische zaken.

Ons financieringsbeleid schrijft voor dat we onder normale omstandigheden maximaal gebruikmaken van leningen met een korte looptijd. Het rentetarief op kortlopende leningen (geldmarkt) is doorgaans veel lager dan bij langlopende leningen (kapitaalmarkt). Daarbij nemen we uiteraard de wettelijke kaders voor renterisicobeheer in acht (de kasgeldlimiet en de renterisiconorm).

Het renteomslagpercentage voor 2026 is 1,5%. (Vorig jaar was dit ook 1,5%.) Met dit percentage worden alle rentelasten toegerekend aan de investeringen en de grondexploitaties.

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft in de 1e helft van 2025 de beleidsrente verlaagd. De inflatie in Europa is daardoor verder gedaald naar het gewenste niveau van 2% tot 3%. Daardoor zijn er geen verdere versoepelingen door de ECB meer nodig. We verwachten dan ook geen verdere rentedalingen meer. Voor de begroting 2026 zijn we uitgegaan van een gemiddelde rente van 3% voor kortlopende geldleningen en een gemiddelde rente van 3% voor langlopende geldleningen. 

Een belangrijke variabele binnen ons financieringsbeleid is de toekomstige renteontwikkeling op de geld- en kapitaalmarkt. Daarnaast speelt de spreiding in de vervalkalender van de langlopende schuldportefeuille een bepalende rol. We voorkomen dat te veel schulden op hetzelfde tijdstip vervallen om het renterisico te verlagen. In 2026 verwachten we een gemiddelde financieringsbehoefte van € 60 miljoen aan kortlopende financieringsmiddelen. We trekken naar verwachting geen langlopende financieringsmiddelen aan, omdat we in 2025 nieuwe voorschotten van het Rijk hebben ontvangen voor uitvoeringsprojecten.

We hebben een portefeuille van € 142 miljoen aan verstrekte geldleningen (jaarrekening 2024). Hiervan hebben we € 65 miljoen verstrekt aan Breedsaam, € 34 miljoen aan de woningcorporaties en € 13 miljoen aan Chassé Theater Beheer N.V. De kredietrisico's op deze leningen zijn laag. Aan direct verleende borgstellingen hebben we ruim € 87 miljoen uitstaan per 31 december 2024. In 2024 en 2025 zijn de borgstellingen aan Building Breda en Breedsaam verhoogd tot respectievelijk € 75 miljoen en € 108 miljoen. Bij nagenoeg alle verstrekte garanties hebben we hypothecaire zekerheid.

We hebben verder een achtervangfunctie bij 2 waarborgfondsen: het Waarborgfonds Sociale Woningbouw en het Waarborgfonds Eigen Woningen. Hierbij staan we indirect garant voor leningen die door het waarborgfonds zijn gegarandeerd. De gemeente wordt pas aangesproken als het waarborgfonds niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen. De zekerheidsstructuur en de financiële positie van deze waarborgfondsen zijn goed. Daardoor lopen we weinig risico.

De Wet FIDO (Financiering Decentrale Overheden) stelt eisen aan het maximale renterisico dat een gemeente in 1 jaar mag lopen. Deze eisen komen terug in de kasgeldlimiet (voor leningen met een looptijd tot 1 jaar) en de renterisiconorm (voor leningen met een looptijd vanaf 1 jaar). Deze normen bepalen de speelruimte om verantwoord en goedkoop te financieren. Beide normen zijn gerelateerd aan de omvang van de begroting.

De kasgeldlimiet is 8,5% van de totale begroting en is voor 2026 € 81 miljoen. Een gemeente mag tot deze limiet met kortlopende geldleningen gefinancierd zijn. Ons financieel beleid is om maximaal kortlopend te financieren, voordat we langlopende leningen aantrekken. In een normale rentestructuur levert dit lagere rentekosten op. We gaan voor 2026 uit van een gemiddeld bedrag van € 60 miljoen om aan kortlopende leningen aan te trekken. 

Bij de begroting 2026 houden we rekening met een rente van 3% voor kortlopende leningen. Als de kortlopende rente 1% hoger uitvalt, dan levert dat voor € 600.000 aan extra rentekosten op ten opzichte van de begroting. 

De renterisiconorm is 20% van de totale begroting. Voor 2026 komt dit neer op € 190 miljoen. Van de langlopende schulden mag maximaal dat bedrag aan een renteherziening onderhevig zijn. De renterisiconorm zorgt ervoor dat de gemiddelde looptijd van de schuldportefeuille minimaal 5 jaar is. De norm spreidt het vervallen van schulden in de tijd en vermindert het renterisico. De komende jaren wordt de renterisiconorm niet overschreden. Dit komt vooral door de opbouw van onze leningenportefeuille. Ruim 51% daarvan (voor gemeentelijke investeringen) is langlopend gefinancierd met leningen van 40 en 50 jaar. Veelal zijn dit fixe-leningen waar niet op wordt afgelost. De jaarlijkse aflossingen zijn daardoor beperkt.

In 2026 vervalt € 23 miljoen aan langlopende schulden. We verwachten dat we in 2026 geen nieuwe langlopende leningen hoeven aan te trekken. Dit komt vooral door de vooruit ontvangen subsidies van het Rijk in 2024 en 2025.

Sinds eind 2013 is schatkistbankieren voor decentrale overheden verplicht. Gemeenten hebben een rekening-courant-verhouding met het Rijk en stallen daar hun overtollige middelen. Om het cashmanagement van een gemeente niet te verstoren, heeft het Rijk bepaalde middelen uitgezonderd en een drempelbedrag ingesteld. De drempelwaarde is 2% van de begroting (tot € 500 miljoen) plus 0,2% van het meerdere. Onze drempelwaarde is in 2026 dus ongeveer € 11 miljoen bij een begroting van € 952 miljoen. We hebben geen structureel positief saldo op onze bankrekeningen en gebruiken de rekening-courant-verhouding met het Rijk alleen voor het afstorten van tijdelijke overschotten. Dat gebeurt elke dag automatisch bij een positief saldo.

Het treasuryresultaat over 2026 ramen we op € 194.252.