Basis op Orde in Breda

Het veiligheidsdomein vraagt om verbinding, flexibiliteit en samenwerking. Daarom is de koers voor veiligheid in Breda samen met de stad ontwikkeld. Onze ambitie staat in het Meerjaren Programma Veiligheid. Daarin zijn 5 thema’s benoemd:

• Ondermijning;
• Zorg & veiligheid;
• Veiligheid openbare ruimte;
• Fysieke veiligheid;
• Zichtbare criminaliteit. 

Daarnaast is aangegeven waar de focus ligt in de komende periode. Dit zijn onderwerpen die extra investering vragen.

We werken gestuurd door informatie van inwoners en ondernemers. Met deze informatie hebben we een goed beeld van wat er leeft en welke prioriteiten we moeten stellen. Belangrijk is dat we keuzes blijven maken. Wanneer we een focuspunt toevoegen dat extra investering vraagt, kijken we ook op welk onderdeel we minder kunnen inzetten. Dit werken we uit in het plan van aanpak die we samen met de ketenpartners gaan vormgeven.
Onze nadruk ligt op:

• Aanpak (jeugd)overlast;
• Personen met verward gedrag: nodige zorg bieden en overlast en gevaar voorkomen;
• Ondermijning: verstoren crimineel ondernemingsklimaat;
• Cyberveiligheid: verkennen, bewustwording en handelingsmogelijkheden bieden.

Voor kwetsbare wijken en wijkveiligheid maken we geld vrij in 2021. Cameratoezicht passen we het liefst tijdelijk toe en als dat echt nodig is. Daarnaast spelen we in op de verschuiving naar de digitale wereld waar kansen maar ook bedreigingen door ontstaan.
We willen het systeem E-security beter benutten, zoals het eenvoudiger maken van meldingen van overlast en incidenten. Ook gaan we een grotere rol nemen in de aanpak tegen cyberbullying (digitaal pesten) en sexting (verspreiden van seksueel getinte berichten via telefoon of andere media).

Het informatiegestuurd werken via het Veiligheids Informatie Knooppunt (VIK) had resultaat in 2020. De Coronacrisis dwong ons om sneller een informatiepositie in te nemen. Dit bleek succesvol. In 2021 werken we de ervaringen verder uit.

Om meer veiligheid en sociale verbinding in de buurt te stimuleren, gaan we door met de beste werkmethoden zoals:

• Inzet wijkboa’s;
• Buurtpreventie;
• Spreekuren in de wijk;
• Inzet jeugdboa’s.

Voor kwetsbare wijken en wijkveiligheid hebben we extra geld beschikbaar. Daarnaast vormen we onze gebiedsgerichte stadsmariniers om naar themagerichte stadsmariniers. Uitgaan, Jeugd, Ondermijning en Veilig Wonen hebben dan een eigen aanspreekpunt voor dringende en moeilijke zaken.

We blijven bewoners, bezoekers en bedrijven informeren en meer bewust maken over de risico’s van bijvoorbeeld phishing (digitale oplichting), hacken (oplichting via computer) en identiteitsfraude. Tijdens corona bleken  ondernemers, inwoners en grote industrieën kwetsbaar te blijven voor cybercriminaliteit. Samen met partners zetten we hier zwaar op in.

Vanuit zorg en veiligheid werken we aan de Wet Aanpak Woonoverlast en de afspraken met woningbouwcoöperaties en alle betrokkenen.

Breda is één van de pilotgemeenten die meewerkt aan het experiment gesloten coffeeshopketen. In 2020 zijn de voorbereidingen gestart. We werken hard aan de invoering in 2021. 

We blijven investeren in samenwerking van de Bredase samenleving bij buurtpreventie (Weerbare Stad). We zetten nieuwe vormen van informatie en communicatie in. Hoe kleiner de afstand, hoe effectiever het verhaal.

Door gemaakte beleidskeuzes is er een te kort aan inkomsten van evenementenvergunningen. Dit evalueren we in 2021,  We kijken dan naar mogelijkheden om de legeskosten te dekken.

Door onder andere meer inzet aan de voorkant op ondermijning, zien we meer en moeilijkere zaken binnenkomen bij Beroep en Bezwaar. Dit vraagt om specialistische kennis die binnen onze organisatie niet beschikbaar is. Hierdoor maken we meer kosten.

Om de ambitie waar te maken zoeken we actief naar financiële middelen. We werken hard aan het binnenhalen van subsidies voor verschillende thema’s. Ook proberen we tot cofinanciering (financiële bijdragen) te komen met ketenpartners.

We gaan door met het inzetten van Buitengewoon opsporingsambtenaren (Boa’s) in de wijk, met de nadruk op kwetsbare wijken. We handhaven vanuit de bedoeling, waarschuwen waar het kan maar pakken door als het moet. Dit kunnen we door nieuwe mogelijkheden zoals:

• De bestuurlijke boete;
• ANPR (automatische kentekenplaatherkenning) camera’s;
• Het inzetten van de scanauto voor controles van betaald parkeren.

Het doel hiervan is niet het binnenhalen van extra inkomsten (die voor een groot deel niet voor de gemeente zijn), maar het veranderen van het gedrag van mensen. Deze gedragsverandering draagt bij aan de leefbaarheid en de veiligheid in de stad. Daarbij hebben we specifieke aandacht voor het verder verbeteren van de wijze van afhandeling van parkeerboetes.

Naast focuspunten kent het domein veiligheid veel wettelijke taken. Voor vergunningverlening en toezicht moet de basis op orde zijn.

De Omgevingswet die in zou gaan op 1 januari 2021, is uitgesteld tot 1 januari 2022. De voorbereidingen gaan onverminderd door. Dit vraagt ook in 2021 extra inzet en aandacht van onder andere de vergunningverleners en adviseurs.

Het is belangrijk dat we keuzes blijven maken. Als we een focuspunt toevoegen wat extra investering vraagt, kijken we ook waar we minder in gaan zetten. Extra inzet van mensen en middelen heeft directe gevolgen voor de uitvoering van algemene taken. Voor een goede balans tussen focuspunten en algemene wettelijke taken, zetten we uitvoeringsplannen en een monitoringssysteem (systeem dat effecten van gevoerd beleid in beeld brengt) in op de 5 thema’s. In de uitvoeringsplannen werken we maatregelen uit. Zo kunnen we blijven bijsturen als dit moet.

Voor dit thema zijn geen specifieke risico's benoemd.

Onze inwoners, bedrijven en instellingen worden snel en vriendelijk geholpen als ze gebruik maken van onze diensten. Ze zijn positief over onze dienstverlening. Onze digitale dienstverlening is snel en makkelijk in het gebruik. Onze dienstverlening is waar nodig op maat, persoonlijk en toegankelijk en we denken in mogelijkheden. Dienstverlening gaat over alle producten en diensten die de gemeente levert. Het aanvragen van een parkeer- of bouwvergunning, het verlengen van een paspoort, een WMO voorziening, ondersteuning bij een evenement, het ophalen van afval of de wijze waarop de burger inspraak ervaart bij ontwikkelingen in de stad.

Acties om onze doelen te bereiken:
Breda heeft al veel mooie resultaten geboekt in het verbeteren van haar dienstverlening. Enkele voorbeelden daarvan zijn: een toegankelijke top-taken website, een spreekuur voor ondernemers, veel producten die makkelijk en snel digitaal te regelen zijn, grofvuil dat op afspraak thuis wordt opgehaald, wijkteams die in de directe omgeving van inwoners actief zijn, verschillende vormen van participatie door inwoners in de ontwikkeling van de stad.
Onze ambitie is om de dienstverlening elke dag nog verder te perfectioneren. Daartoe zien we de volgende kansen:

• Afhandelen van alle vragen aan de gemeente binnen de gestelde termijn, zodat alle inwoners snel antwoord krijgen op hun vragen aan de gemeente;
• Nog meer processen digitaliseren zodat inwoners zoveel mogelijk van huis uit snel en handig hun zaken met de gemeente kunnen regelen;
• Toegankelijk schrijven van alle brieven aan inwoners zodat ook minder (taal)vaardige inwoners begrijpen wat we schrijven;
• Gebruik maken van data (informatie) om de dienstverlening zo efficiënt en proactief mogelijk in te richten;
• Meten van de tevredenheid over onze dienstverlening gemeentebreed zodat we kunnen vaststellen of we onze doelen realiseren en te leren van de ervaringen van inwoners;
• Blijven investeren in klantvriendelijke medewerkers die altijd werken vanuit de behoefte van de inwoners zodat die zich gehoord en geholpen voelen;
• Bespreekbaar maken van (landelijk) beleid dat niet werkt zodat het beleid wordt aangepast.

In de begroting staan indicatoren die iets zeggen over de kwaliteit van onze dienstverlening, maar niets zeggen over de tevredenheid van inwoners, bedrijven en instellingen over onze dienstverlening. Die informatie meten we wel. In 2021 maken we een plan hoe we, gemeentebreed, die tevredenheid gaan meten. In de begroting 2022 nemen we dan nieuwe indicatoren op.

Voor dit thema zijn geen specifieke risico's benoemd.

Breda heeft met de visie Stad in een park de ambitie (doel) om de stad te vergroenen en bewoners en bezoekers overal de beleving van een park te geven. Door (wereldwijde) ontwikkelingen en trends, zoals de energietransitie, circulariteit (hergebruik), klimaatverandering en duurzaamheid, krijgt de openbare ruimte te maken met nieuwe taken. Hierdoor moeten we keuzes maken om de openbare ruimte op orde te houden en de ambitie stad in een groen park waar te kunnen maken. In Breda is de openbare ruimte het visitekaartje van de stad. We streven  naar een toegankelijke, bruikbare en bereikbare openbare ruimte en werken naar een Smart city (slimme stad) toe. Water en groen spelen daarnaast een belangrijke rol en dragen bij aan een gezonde en aantrekkelijke stad.

Samen werken we aan:

• Kwaliteit;
• Benutten de kracht van de stad en haar inwoners;
• Zorgen we voor een prettig en gezond leefmilieu, voor nu en straks.

We maken steeds meer gebruik van de openbare ruimte. Dit is door de 1,5 metersamenleving nog zichtbaarder.
De openbare ruimte groeit mee met dit gebruik en geeft enthousiasme en energie aan de bewoners.

Afvalservice draagt bij aan een leefbaar, schoon, heel, veilig en duurzaam Breda. We willen dat toekomstige generaties in een duurzame wereld kunnen leven door een bijdrage te leveren aan een circulaire economie, een economie zonder afval. In het Rijksprogramma ‘Nederland Circulair in 2050’ is opgenomen dat het gemiddeld aantal kg huishoudelijk restafval richting 0 moet worden teruggebracht en dat we moeten werken aan de opwaardering van onze reststromen. De uitdaging de komende jaren is om maximaal bij te dragen aan de verlaging van de hoeveelheid restafval en de circulaire doelstellingen, onze inwoners, organisaties en bedrijven naar tevredenheid te blijven bedienen tegen een realistische en scherpe prijs.

De voorgestelde strategie om dit te bereiken is door de komende jaren intensief lokaal, regionaal en landelijk samen te werken aan preventie, afvalreductie, circulariteit en een schone stad. En door te investeren in een slimme bedrijfsvoering. Door de stijging van (niet-beïnvloedbare) kosten voor o.a. de landelijke afvalstoffenbelasting, verwerkingstarieven van de afvalstromen, hogere kwaliteitseisen aan de ingezamelde grondstoffen en personeelskosten wordt de kostendekkendheid niet gehaald. Dit maakt het noodzakelijk om inhoudelijke en financiële keuzes te maken voor een financieel duurzaam Afvalservice. Op basis van verschillende rapporten en de VANG-evaluatie is een strategie, notitie ‘Naar een financieel duurzaam Afvalservice’ uitgewerkt om de doelstellingen van Afvalservice te blijven behalen en het tekort terug te dringen in 2021 en verder.

Leefbaar, schoon, heel en veilig is het basisprincipe voor de openbare ruimte. We bundelen de krachten, in de gemeentelijke organisatie en met een brede vertegenwoordiging uit de stad. We zorgen voor het onderhoudswerk, dragen bij aan grote projectmatige ingrepen en voegen waar mogelijk extra kwaliteit toe. Tegelijkertijd houden we rekening met de gevolgen van een toenemende drukte als gevolg van het waarmaken van onze ambities rondom waterrecreatie.
Bijvoorbeeld het doortrekken van de Mark en een speciale aanpak van het Erasmusplein, Nijverheidssingel en Willem van Oranjelaan. We denken en werken mee aan de ambitie om nieuwe openbare ruimte toe te voegen aan nog te bouwen stadsdelen. We betrekken inwoners actief en vroeg bij de ontwerpfase. Bij de uitvoering streven we naar minimale gevolgen voor de omgeving en open communicatie. Voor de motie investeren in de openbare ruimte maken we ruimte om te investeren in de groene pleinen en parken aanpak 2.0. We zien veel initiatiefkracht in de stad. Zo verbeteren bewoners zelf hun eigen leefomgeving. Het gaat vaak om investeringen in pleinen en parken. Dat willen we belonen. Het zijn tenslotte onze inwoners die het beste weten hoe ze hun omgeving willen beleven. Daarnaast zien wij, net als veel van onze inwoners, de uitdagingen van de noodzaak tot vergroening en verkoeling op ons afkomen. Met deze wensen kunnen we aan de slag. 

Daarbij haken we aan bij de initiatieven in onze stad. Dit doen we bij het maken van plannen en bij de uitvoering en onderhoud. Vanuit deze impuls kunnen we ook werken aan de wens voor een herinneringenbos en verbetering van de Molenleij. We voegen financiële mogelijkheden samen vanuit verschillende beleidsterreinen zoals openbare ruimte, riool en klimaatadaptatie.

Naar verwachting in Q1 2021 presenteren we de evaluatie kapitaalgoederen waarop we adaptief inspelen met het onderhoud in 2021.

We verduurzamen versleten openbare verlichting. Verouderde en energievretende verlichting vervangen we door LED-verlichting. We passen slimme technologieën en data toe in gebruik en beheer van de openbare ruimte.

Het beleidskader kapitaalgoederen openbare ruimte geeft duidelijk aan wat we nog moeten doen voor de afgesproken onderhoudskwaliteit. Ook geeft het aan waar veranderingen plaatsvinden om deze kwaliteit  te halen.

Klimaatverandering en de ambitie om te vergroenen vragen om een andere inzet van financiële middelen. We bekijken de mogelijkheden om dit binnen beschikbare middelen te doen.

Bij (her)inrichting van bestaande en nieuwe openbare ruimte zetten we maximaal in op klimaatbestendigheid. De openbare ruimte geeft ons kansen. Zo benutten we functies vanuit meerdere invalshoeken. Door klimaatadaptieve (aanpassingen klimaatverandering) projecten dragen we bij aan ruimte voor waterbeleving, sport en spel. Tegelijk helpen deze projecten ook om de stad leefbaar te houden in droge en natte periodes.

Voor een goede afweging voor de toekomst, is een toekomstbeeld van en voor Breda over afval en afvalinzameling uitgewerkt. Positieve aandacht voor preventie, Vindingrijk Kringloopwarenhuis, intensief lokaal, regionaal en landelijk samenwerken aan circulariteit en beter scheiden van afval blijft belangrijk. Zeker omdat we een lichte toename van de hoeveelheid fijn restafval zien. Met het scheiden van huishoudelijk afval dragen we bij aan de duurzame, circulaire (hergebruik) economie en minder restafval. De sorteeranalyses laten kansen zien om voor het beter scheiden of circulair toepassen van afval. Het verder laten dalen van de hoeveelheid huishoudelijk afval is niet alleen van belang voor de duurzaamheidsdoelstellingen, het levert daarnaast een positief financieel effect op.

Als het gaat om het terugbrengen van restafval zijn we afhankelijk van de bewoners en bedrijven in de stad. Mensen moeten allereerst de juiste informatie over afvalpreventie, -inzameling en circulariteit krijgen om te weten wat er van hen verwacht wordt en waarom. Publiekscommunicatie over afvalscheiding, afvalreductie en de circulaire doelen van Breda is van groot belang en zal worden geïntensiveerd. In de circulaire economie verdwijnt het afval zoals we dat nu kennen. Afval is dé nieuwe grondstof. Vrijwel alles dat we straks gebruiken, gaan we steeds opnieuw gebruiken. We willen starten met het opbouwen van een kennisnetwerk met inwoners, ondernemers en onderwijs. We willen kleinschalige pilots uitvoeren om met de inzameling van huishoudelijk afval bij te dragen aan de circulaire economie. In de extra locatie Parels van Vindingrijk in de binnenstad maken we goed zichtbaar welke kansen dit kan bieden voor inwoners en ondernemers. 

Voor de inwoner van Breda en voor bedrijven is het niveau van de dienstverlening van groot belang. Die dienstverlening dient optimaal te blijven. Binnen die dienstverlening wordt de focus gelegd op activiteiten die bijdragen aan de circulaire doelstellingen (of deze in ieder geval niet tegenwerken). Daarnaast willen we het principe ‘de vervuiler betaalt’ zoveel mogelijk als vertrekpunt nemen. Met andere vergelijkbare gemeenten wordt bekeken hoe afvalscheiding in hoogbouwlocaties geoptimaliseerd kan worden.

In de strategie is een eenmalige stijging van een extra 9% afvalstoffenheffing en betaling voor het grofvuil en snoeihout als uitgangspunt genomen voor de structurele aanpak van het tekort van Afvalservice. Een dergelijke stijging van de afvalstoffenheffing in Breda is nodig om de daadwerkelijke kosten van het ophalen en verwerken van afval te dragen. Deze stijging is realistisch. Daarnaast wordt er ingezet op het jaarlijks voeden van de voorziening van Afvalservice om toekomstige ontwikkelingen en risico’s op te vangen.

• De 1,5 metersamenleving laat zien dat het gebruik van de openbare ruimte nog belangrijker is dan het al was. Dit kan veranderingen geven voor het gebruik van de openbare ruimte.
• De claim Attero die betrekking heeft op het door afvalservice te weinig aangeleverde huishoudelijke restafval over de periode 2015 t/m januari 2017. Indien de claim wordt toegewezen zal bepaald moeten worden of dit op basis van inwoneraantal of op basis van aangeleverd tonnage huishoudelijk restafval gebeurt.
• Bij de gemeenschappelijke regeling Nazorg Stortplaatsen wordt een fonds aangehouden om te voldoen aan de eeuwigdurende zorgplicht voor de stortplaatsen. Vanwege de huidige lage rentestand t.o.v. van wat nu wordt aangehouden ter bepaling van de grootte van het fonds lopen we hier een risico. Een technisch onderzoek naar kostenreductie is gestart om te kijken naar alternatieven met potentie, denk hierbij aan duurzaam stortbeheer en een 100-jarige levensduur van de afdekfolie.

Met het gemeentelijk vastgoed dragen we bij aan maatschappelijke doelen zoals sport, cultuur en wijkactiviteiten. Maatschappelijk vastgoed is een van de basissen onder de ontwikkeling van de stad, wijken en dorpen.

De energietransitie en duurzaamheidsopgave zijn topprioriteit. Isolatie, zon- en windenergie, circulair bouwen, gasloos maar ook natuur vragen een volledige doordachte aanpak. In 2021 voeren we de 2e fase uit van de uitvoering van de verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed. Deze 2e fase loopt door tot 2025.
Uiteraard blijft het uitgangspunt dat ons maatschappelijk vastgoed heel en (brand)veilig is.

Bij het bestuursakkoord en de begroting 2019 zijn de middelen in overeenstemming gebracht met dit vastgestelde onderhoudsniveau (gemiddeld onderhoudsniveau 3). Een klein deel van de extra middelen uit het bestuursakkoord is gekapitaliseerd om daarmee de brand- en dak veiligheid van het maatschappelijk vastgoed op orde te brengen. Het blijven voldoen aan wet en regelgeving blijft een aandachtspunt voor de gehele vastgoedportefeuille.
Bij gemeentelijk vastgoed hebben we ook een onderhoudsplicht. Bij platte daken zonder dak veiligheidsvoorziening, brengen we een voorziening aan volgens de risico-inventarisatie. Voorbeelden van deze panden zijn onder andere:

• Districtsposten;
• Sporthallen;
• Gymzalen;
• Kleed- en was accommodaties;
• Buurthuizen.

Voorbeelden van gebouwen waar we brandveiligheidsmaatregelen moeten treffen zijn gebouwen met een verblijfsfunctie en een brandcompartimentering (scheidingen om brandoverslag tegen te gaan). Dit zijn onder andere:

• Gebouwen waar niet zelfredzame personen zijn zoals kinderdagverblijven;
• Gebouwen waar kan worden geslapen; 
• Kantoorgebouwen;
• Sporthallen;
• Gymzalen.

Noodzakelijke maatregelen op deze thema’s koppelen we aan de verduurzaming om kosten te drukken en overlast voor huurders te beperken.
In 2021 voeren we de volgende verduurzamingsprojecten uit:

• 2e fase Jack van Gilsplein 1;
• 2e fase Viandenlaan 3;
• Viandenlaan 5;
• Wandelakker 64.

Inmiddels zijn er zoveel mogelijk panden op de zwarte lijst verkocht. Voor woonwagenstandplaatsen is er nog een beperkt aantal plaatsen dat we afstoten door huurkoop. 

Als onderdeel van de uitwerking van de visie Team Breda sport & bewegen 2017-2030, bouwen we een multifunctioneel sportcentrum aan de Terheijdenseweg. Dit centrum richt zich op top- en breedtesport. Dit doen we in overleg met verschillende partners. Het Talentencentrum krijgt:

• Een grote sporthal;
• Ruimte voor indoor atletiek;
• Een krachthonk;
• Verschillende werk- en vergaderplekken;
• Behandelruimtes; 
• Een horecagelegenheid.

In 2021 richten we ons op de afronding van het technisch ontwerp, de voorbereiding van de start en realisatie van de bouw. In 2022 leveren we op.

De exploitatie van de zwembaden en de kunstijsbaan door Optisport loopt af op1 december 2021. We kijken welke exploitatievorm per 2022 het beste past bij de behoefte van de stad en de doelstellingen in Team Breda. Daarbij houden we rekening met een ruime periode voor overname. Hiervoor volgen we de in 2020 opgestelde overnamestrategie.

Voor de gemeentelijke sportaccommodaties brengen we voor de lange termijn in kaart welke investeringen gewenst en/of noodzakelijk zijn voor het op peil houden van de sportvoorzieningen. We komen met een overzichtelijke investeringsstrategie op lange termijn. Hierin houden we rekening met afschrijvingstermijnen, verduurzamingsinvesteringen, bevolkingsprognoses en doelstellingen in zowel Team Breda, als onderwijs en het sociaal domein.

Het gebouwenbestand van de gemeente is oud. De totale kosten voor onderhoud stijgen daarom de komende jaren. Om het gebouwenbestand ook in de toekomst functioneel en actueel te houden, zijn investeringsmiddelen nodig. Die zijn nodig voor vervangende nieuwbouw, renovatie en functionele aanpassingen.
Bij de ijsbaan en de zwembaden spelen enkele wettelijke ontwikkelingen waardoor meer investeringen nodig zijn. De koelmachine van de ijsbaan moet we in 2021 vervangen. Dit is eerder dan verwacht. Door het verbod op het gebruik van freon als koelmiddel, vallen de kosten hoger uit. Vanwege nieuwe regels voor het gebruik van chloor, zijn er flinke aanpassingen nodig in de technische installaties om deze voor zout-elektrolyse geschikt te maken. Per 2022 neemt een andere partij de exploitatie van de ijsbaan en de zwembaden over. Eenmalige investeringen zijn noodzakelijk.

Open Overheid gaat over het streven naar samenwerking met de stad en het betrekken van inwoners voor verbetering van het gemeentelijke beleid en haar dienstverlening. Door transparantie en op een zorgvuldige manier verantwoording af te leggen, stellen we inwoners daartoe in staat.

Ondanks uitstel van de Omgevingswet, werkt de Gemeente Breda hard door aan de ontwikkeling, zowel online als offline. Voor in- en externe initiatiefnemers is er een overzicht met digitale participatietools (middelen voor samenwerking), om hen wegwijs te maken in de mogelijkheden. Zo is PlanBreda een steeds meer gebruikt en gevonden kanaal om participatieprocessen met de stad online vorm te geven. De wijk- en dorpsactiviteiten (wijkplatforms, wijkdeals) zorgen voor een doorgaand gesprek met initiatiefnemers. Het Data Portaal plaatst informatie, de zogenaamde open data, zodat burgers informatie kunnen ophalen over gemeentelijke plannen.

Voor dit thema zijn geen specifieke risico's benoemd.