Basis op Orde in Breda

Ambitie
We willen dat Breda veilig is en veilig voelt. Daarvoor hanteren we een proactieve veiligheidsaanpak, waarbij we vooruitkijken en ontwikkelingen nauwlettend monitoren. Het meerjarenprogramma ‘Veiligheid breng(t) je samen’ bestaat uit 7 thema’s die we inhoudelijk verder uitwerken:

• Ondermijning.
• Zorg en veiligheid.
• Jeugd.
• Cyberveiligheid.
• Fysieke veiligheid.
• Zichtbare criminaliteit.
• Veilige openbare ruimte.

Voor ieder van deze thema’s hebben we bepaald wat we willen bereiken. Daarnaast formuleren we jaarlijks enkele focuspunten die extra aandacht en inzet krijgen. Die punten bepalen we op basis van de veiligheidssituatie en een analyse van de ontwikkelingen in de samenleving.
Op alle thema’s willen we werken volgens de AAA-aanpak: analyseren, anticiperen en activeren. We werken informatie- en risico-gestuurd om zo vroeg mogelijk in te kunnen grijpen en onze middelen efficiënt in te kunnen zetten. Ook willen we alle partners (inwoners, ondernemers, overheden en maatschappelijke instellingen) stimuleren om hun verantwoordelijkheid te nemen.

Handhaving
Onze buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) willen meer in de haarvaten van de samenleving werken. Ze willen de leefbaarheid en veiligheid in de wijken monitoren, sneller meldingen van inwoners oppakken en zorgen voor efficiëntere dienstverlening. Dit doen ze fysiek en digitaal, in de stad en in de buitengebieden.

Door de toegenomen krapte op de arbeidsmarkt in het veiligheidsdomein, zoals bij politie, boa’s en beveiligers, zal een transitie op gang moeten komen naar slimmer werken en prioriteiten stellen. Het meerjaren beleidsplan van de politie wordt in 2023 hernieuwd en vormt hiertoe een bouwsteen.

Werkwijze
We ontwikkelen het informatie- en risico-gestuurd werken met ons Veiligheid Informatieknooppunt (VIK) verder door. Zo willen we met onze analyses meer aan de voorkant komen en de online wereld er meer bij betrekken. Voor de verbinding met de stad versterken we vooral de netwerken weerbare stad (onder andere buurtpreventie). Daarnaast zetten we de stadsmariniers en de wijkboa’s in.

Ondermijning
We willen criminele bedrijfsprocessen verstoren en de weerbaarheid tegen ondermijnende criminaliteit vergroten. Dit doen we door (integrale) controles en handhaving, de inzet van extra ondermijningsboa’s, het uitvoeren van bewustwordings-campagnes en het verbreden van de mogelijkheden om het BIBOB-instrument toe te passen. Daarnaast kijken we of we nog meer gebruik kunnen maken van (digitale) hulpmiddelen, zoals testapparatuur en drones.

Onze regio is in het afgelopen decennium vooruitstrevend geweest in de aanpak en het maken van een stevige integrale vuist. De komende tijd bouwen we samen nadrukkelijk voort op de bestaande aanpak. Deze bestaat enerzijds uit de aanpak van de georganiseerde ondermijnende drugscriminaliteit op het gebied van cocaïne, synthetische drugs, hennep, witwassen en mensenhandel. Anderzijds is de aanpak preventief en gericht op het vergroten van de weerbaarheid van de overheid en de samenleving. Inmiddels is een regionaal versterkingsplan ondermijning met grote betrokkenheid en inbreng van onze partners opgesteld. Hieruit is een rode draad gekomen met vier focus-thema’s, te weten: logistiek en transport, criminele geldstromen, weerbare samenleving en weerbare overheid. Deze focus kan op het commitment van alle betrokken partners rekenen. In het jaarplan 2023 bepalen we samen de concrete inzet op de benoemde focus thema’s. 

Jeugd
We willen criminele carrières en overlast voorkomen door de jeugd weerbaarder te maken en kansen voor hen te creëren. Daarvoor zetten we het Bredase 7-stappenmodel voort, wat een overzichtelijk kader voor een integrale en effectieve aanpak biedt.

We zetten met maatschappelijk brede partners in op het meerjarenprogramma (10 jaar) Preventie met Gezag waarbij Breda ervoor zorgt dat jongeren met een hoog risico op een criminele toekomst bouwen aan positieve deelname aan de samenleving. Dat doet de stad door criminaliteit geen optie meer te laten zijn, dat wordt namelijk direct bestraft, en door meer in te zetten op school, werk en talent.

Cyberveiligheid
We stimuleren bewustwording en bieden een handelingsperspectief. Dat doen we via voorlichtingscampagnes. Hierbij spelen de cyberambassadeurs een belangrijke rol. 

Fysieke veiligheid
Verschillende (dreigende) crisissen blijven naar verwachting ook in 2023 veel van de organisatie vragen. Denk aan: covid, vluchtelingen en klimaat-gerelateerde dreigingen. Wij houden onze crisisorganisatie op peil voor de al bestaande en eventuele nieuwe crisissen.

Zichtbare criminaliteit
We zetten ons vooral in om de bewustwording te vergroten en handelingsperspectief te bieden. Hierin speelt buurtpreventie een belangrijke rol. We willen de buurtpreventie behouden en toekomstbestendig maken. Daarnaast willen we onze zichtbaarheid versterken, waarbij de wijkboa’s een belangrijke rol spelen vanwege de schaarse politiecapaciteit. Inwoners die de verkeerde weg inslaan pakken we hard aan. Een voorbeeld hiervan vormt de aanpak spookbewoning die we in 2023 verder uitrollen. 

Zorg en Veiligheid
We willen overlast door personen met verward gedrag voorkomen en verminderen door het bieden van passende woonvormen en de benodigde zorg. We passen de Wet woonoverlast toe, zetten een wijk-GGD’er in en regelen de crisisaanpak in het kader van de Wet verplichte ggz.

Het voorkomen van polarisatie van en radicalisering in de samenleving door interactie en dialoog, aanspreken en confronteren; verstoren en handhaven. Daartoe is een handelingskader opgesteld waar ook in 2023 uitvoering aan wordt gegeven.

Veilige openbare ruimte
Het aantal groene boa’s breiden we uit naar 2 fte. Daarnaast laten we een bureau inventariseren welke 10 plaatsen onze inwoners het onveiligst vinden. Op deze locaties zetten we zichtbaar en onzichtbaar extra boa’s in. We zorgen dat iedere wijkbewoner weet wie zijn of haar wijkboa is. Daarvoor zetten we duidelijke online communicatie in door gebruik te maken van een digitale boa. Ook heeft iedere wijk iedere 6 weken een inloopochtend bij de wijkboa.

De boa’s zijn al getraind om (extra) verdedigingsmiddelen te gebruiken. Zodra justitie akkoord gaat, gaan zij deze ook dragen. We houden hierbij extra aandacht voor de-escalerende vaardigheden van de boa’s. Verder professionaliseren we het boa-korps verder op het gebied van middelen, inzet, kennis en bevoegdheden.

Vanwege het verplaatsen van de nachtbussen breiden we het cameratoezicht in de binnenstad uit. De voorbereidingen zijn inmiddels gestart. De verwachting is dat dit cameratoezicht in 2023 operationeel kan zijn. Daarnaast breiden we in samenwerking met de buurtpreventieteams het cameratoezicht uit. Ook zetten we meer in op het thema veilig uitgaan.

Tot slot nemen we een aanvullende projectleider handhaving aan om het opstellen van beleidsstukken, aanbestedingen en de audits WPG te verbeteren.

Uitingen van maatschappelijke onrust en ongenoegen 
Door dicht bij de burger te staan, zichtbaar en benaderbaar te zijn kunnen we beter anticiperen op het aanwezige sentiment, zowel online als offline. De eerder genoemde doorontwikkeling van het VIK helpt ook om het online sentiment hierin beter mee te nemen en te kunnen duiden. We zetten ook in op het faciliteren en ontwikkelen van ‘maatschappelijke ventielen'. Mensen, jongeren meestal het meest, hebben een uitlaatklep nodig. Ook en juist waarschijnlijk als er veel beperkingen gelden. We streven ernaar om dit in een zo vroeg mogelijk stadium van de spanningsopbouw een aanbod te maken van activiteiten die mensen aantrekkelijk vinden en die – toch – kunnen. 

Verbeter Breda
Ook in 2023 zetten we middelen in voor het initiatief Verbeter Breda. Zo zetten we preventief boa’s in, gaan er jeugdboa’s langs scholen en lopen er diverse initiatieven om ondermijning te voorkomen.

Experiment gesloten coffeeshopketen
Het kabinet verwacht dat in 2023 eindelijk de verkoop kan starten van gereguleerde hennep en hasjiesj in het kader van het experiment gesloten coffeeshopketen. 

Omgevingswet
De Omgevingswet gaat in per 1 januari 2023. Dat vraagt in 2023 extra inzet en aandacht van onder meer onze vergunningverleners en adviseurs.

Vergunningen evenementen
We willen het makkelijker maken om een meerjarige vergunning te krijgen voor evenementen. Daarvoor willen we een structureel aanbod creëren. Hierbij doen we geen concessies op het gebied van veiligheid. Verder maken we het proces van het aanvragen van evenementvergunningen efficiënter via een leantraject. 

Voor dit thema zijn geen specifieke risico's.

Inwoners, bedrijven en instellingen zijn tevreden zijn over onze dienstverlening. We willen dat ze deze ervaren als betrouwbaar, makkelijk en prettig. We leveren iedere Bredanaar passende dienstverlening.

Gemeentebreed

• We zorgen ervoor dat onze medewerkers de juiste houding en het juiste gedrag ontwikkelen.
• We verbeteren onze (dienstverlenings)processen.
•  We verbeteren de samenwerking tussen de afdelingen en in de keten.
•  We digitaliseren onze (dienstverlenings)processen.
•  We verbeteren onze bereikbaarheid en bellen inwoners en bedrijven tijdig terug.
•  We verkorten de tijd die nodig is om terugbelverzoeken, zaken en klachten af te handelen.
•  We stellen een aanpak op voor het programma Dienstverlening. 
•  We gaan door met het vereenvoudigen van onze communicatie. We herschrijven bijvoorbeeld de meest gebruikte brieven naar taalniveau B1.

Specifiek voor toezicht en handhaving

• We handelen 85% van de binnengekomen meldingen binnen 24 uur af.
• We zorgen dat meldingen ook buiten kantoortijden direct bij handhaving onder de aandacht worden gebracht, zodat deze ook direct opgepakt kunnen worden. 
• We verbeteren onze zichtbaarheid door wijkboa’s in te zetten die als aanspreekpunt bekend zijn in de wijk.

Voor dit thema zijn geen specifieke risico's.

Ambitie Thema
Breda biedt fijne plekken om te wonen. De openbare ruimte draagt daar voor een belangrijk deel aan bij. Komend jaar zetten we ons in om de leefomgeving verder te verbeteren. Onder andere door het onderhoud van onze wegen, straten, voetpaden, bruggen, parken, pleinen en groen op orde te brengen. We brengen deze voorzieningen op een niveau dat van een stad als Breda verwacht mag worden. Daarnaast werken we aan onze ambitie ‘stad in een groen park’ en aan de nieuwe openbare ruimte die ontstaat bij de (hoog)stedelijke ontwikkelingen.

Breda wil in 2044 CO₂ -neutraal zijn. Het nieuwe college heeft deze ambitie uitgesproken in het bestuursakkoord. In 2030 moeten we al halverwege zijn. Dat zijn nog maar 2 collegeperiodes. De transitie van een lineaire naar een circulaire economie is hiervoor noodzakelijk, want de grootste bron van CO₂ -uitstoot is de onttrekking van grondstoffen die na kortstondig gebruik op de afvalberg belanden. De gemeentelijke organisatie, onze inwoners en ons bedrijfsleven … we weten allemaal dat het anders moet. Toch neemt onze ‘voetafdruk’ nog steeds toe: als iedereen zou leven als de gemiddelde Nederlander, hebben we inmiddels 3,5 aardbol nodig. Om circulair te worden, moeten we minder afval produceren. Dat kan bijvoorbeeld door meer hergebruik, door minder spullen te gebruiken, en door langer met producten te doen. Naast CO₂ -winst levert dit lokaal ook banen op en minder negatieve bijwerkingen elders op de wereld, zoals ontbossing, slechte arbeidsomstandigheden en vervuilende fabrieken.

Door huishoudelijk afval te voorkomen en te scheiden, dragen we bij aan deze duurzame, circulaire economie en minder restafval. We blijven onze inwoners betrekken en informeren hen over afvalpreventie, -inzameling en circulariteit. Dit doen we onder meer via afvalinzameling, afvalcoaches, de kringloopwinkels Vindingrijk en Parels, de circulaire tafel en Breda Doet Mee.

Van Afval Naar Grondstof (VANG)
De doelstelling Van Afval Naar Grondstof (VANG) is helder: minder huishoudelijk restafval en meer en betere afvalscheiding. Daarmee dragen we bij aan de circulaire economie, het duurzaam gebruiken van grondstoffen en materialen, en een schoon en circulair Breda. 

Om de doelstellingen van VANG en circulariteit te bereiken, is ook passende huisvesting nodig. Dit traject is voor de lange termijn en moet ruimte bieden voor de ontwikkelingen op de uitbreiding en verduurzaming wagenpark, functies binnen de circulaire economie (zoals demonteren, repareren en sorteren) die van invloed zijn op de ruimte op de milieustations, de stallingsruimte en de kringloopbedrijvigheid. 

Wegen, groen en riolering
Ook in 2023 staan de thema’s schoon, heel en veilig centraal in het technisch beheer en onderhoud van de openbare ruimte. We maken een inhaalslag binnen het onderhoud van de openbare ruimte. De basis op orde heeft daarbij prioriteit. In 2023 willen we grip krijgen op de aanpak daarvan voor de periode 2023-2026. Ook willen we vaststellen waar en hoe we het onderhoud permanent naar een hoger niveau kunnen tillen.

De ambitie ‘stad in een groen park’ werken we verder uit. Dit doen we binnen de gemeentelijke organisatie en daarbuiten met betrokken partijen, ondernemers en bewoners. In 2023 willen we op verschillende plekken in de wijken en dorpen voorbeelden laten zien van ‘stad in een groen park’.

Afvalservice
We geven inwoners goede informatie over afvalpreventie, -scheiding en circulariteit. Ze weten wat wij van hen verwachten en waarom, zodat we samen de doelstelling van VANG kunnen bereiken. Communicatie over afvalscheiding, minder afval en de circulaire doelen van Breda blijft belangrijk. Samen met de afvalcoaches blijven we deze boodschap herhalen. Ook blijft handhaving een belangrijke rol spelen. We blijven afvalboa’s inzetten om overlast te voorkomen.

We maken circulariteit nog zichtbaarder in kringloopwinkels Vindingrijk en Parels, om inwoners op een toegankelijke manier mee te nemen in deze belangrijke transitie. 
Voor een schoon en circulair Breda werken we samen met partners in de stad en de regio. Ook hier werken we aan preventie, afvalreductie en circulariteit. De onderzoeken naar lokale en regionale samenwerking worden hierbij gebruikt.

We verduurzamen ons wagenpark om de uitstoot te verlagen en om bij te dragen aan een betere luchtkwaliteit. Als het financieel en technisch haalbaar is, bestellen we CO₂ -neutrale voertuigen.
De inzameling aan huis van grof huishoudelijk restafval en snoeihout wordt aangepast naar aanleiding van het bestuursakkoord. Het tarief van €25,- voor het ophalen van het grof huishoudelijk restafval en snoeihout schaffen we af.

Wegen, groen en riolering
Het bestuursakkoord 'Dichtbij doen, samen sterk vooruit' biedt perspectief om een kwaliteitsimpuls aan de openbare ruimte te geven. Met een nieuwe koers en budget wordt ruimte gemaakt om te werken aan het op orde krijgen van het onderhoudsniveau. De focus ligt op het uitvoeren van ambities en doelen. In 2023 gaan we door met het aanpakken van de meest urgente onderhoudsprojecten, die we in 2022 in beeld hebben gebracht. We werken het achterstallige onderhoud aan onze wegen weg. Daarnaast gaan we aan de slag met een plan van aanpak: we stellen een bestedingsplan op om het onderhoudsniveau structureel op orde te krijgen en naar een hoger plan te tillen. Dit plan ligt in lijn met de actualisatie van het beleidskader kapitaalgoederen.

Samen met dit plan van aanpak en deze actualisatie brengen we in beeld hoe we de € 14,5 miljoen aan extra middelen voor de openbare ruimte gaan besteden. We volgen daarbij de financiële planning uit het bestuursakkoord 2022-2026 om in 2023 mee aan de slag te gaan. Daarbij kijken we hoe we slim werk met werk kunnen maken. Uiteraard houden we daarbij rekening met de toenemende uitdagingen op het gebied van prijsstijgingen, leveringen en de personele beschikbaarheid.

Voor de doelstelling ‘stad in een groen park’ stellen we een uitvoeringsplan op: het European Park City-plan. Daarin worden de programmering en de realisatie concreet uitgewerkt. Dit plan vormt een aanvulling op het groenkompas. Tegelijkertijd stimuleren en ondersteunen we initiatieven voor vergroening en verblauwing die bijdragen aan deze doelstelling.

Dit doen we niet alleen. Samen met bewoners en partijen in de stad en de omliggende dorpen willen we de handen uit de mouwen steken. Bijvoorbeeld door te werken aan minder zwerfaval en meer groen in de woonomgeving. We willen dat bewoners die zelf geen tuin hebben hier gebruik van kunnen maken. Groen om in te verblijven, elkaar te ontmoeten en te bewegen.

We onderzoeken hoe we meer groen en meer biodiversiteit slim kunnen verbinden met onze klimaatadaptieve opgaven. Daarnaast bekijken we hoe we straatstenen meer kunnen hergebruiken.

Enkele andere projecten waar we in 2023 aan werken, zijn:

• De actualisatie van de bomenkaart.
• Het uitwerken van een plan voor het vernieuwen van het Zandbergplein, samen met bewoners.
• Het uitwerken van een plan voor het vernieuwen van het Park Kesteren, samen met bewoners.
• 2 van de 3 fasen van de vernieuwing van de Ruitersboslaan worden uitgevoerd.

Afvalservice

• Attero heeft een claim weggelegd omdat Afvalservice van 2015 tot en met januari 2017 te weinig huishoudelijk restafval heeft aangeleverd. Het gerechtshof heeft de Vereniging voor contractanten in het gelijk gesteld. Dit betekent dat Attero de betaalde naheffing moet terugstorten. Attero is tegen deze uitspraak in cassatie gegaan.
• Onderdeel van de gemeenschappelijke regeling Nazorg Stortplaatsen is een fonds voor de eeuwigdurende zorgplicht voor stortplaatsen. Hier lopen we een risico vanwege de lage rentestand ten opzichte van de bepaalde grootte van het fonds. Er loopt een technisch onderzoek naar een mogelijke kostenreductie door alternatieven met potentie, zoals duurzaam stortbeheer en afdekfolie met een levensduur van 100 jaar.
• Het is onzeker of de hoeveelheid huishoudelijk restafval na de coronapandemie weer op het oude niveau komt. De verwerking van restafval kan duurder worden, bijvoorbeeld door een verbrandingsbelasting per ton verbrand afval en een CO₂-heffing.
• De ontwikkelingen op de afvalmarkt zijn niet altijd voorspelbaar. We kunnen bijvoorbeeld te maken krijgen met strengere kwaliteitseisen aan de ingezamelde grondstoffen, hogere verwerkingskosten en een lagere opbrengst voor afvalstromen, slechter scheidings- of aanbiedgedrag van inwoners of veranderende wet- en regelgeving. Het gevolg is onzekerheid over de kosten voor de verwerking en inzameling van het huishoudelijke afval.

Onze maatschappelijke vastgoedportefeuille maakt de beleidsdoelstellingen mede mogelijk en draagt zo bij aan de ontwikkeling van de stad en de dorpen. De staat van de panden wordt op het vastgestelde niveau gehouden en binnen de strategische en financiële kaders verduurzaamd. 

We stellen een Nota Vastgoed op, die onze Visie op Vastgoed uit 2016 vervangt. Hierin beschrijven we hoe en binnen welke kaders we de vastgoedportefeuille beheren in strategisch, tactisch en operationeel opzicht. 

Voor de beleidsvelden cultuur en sport én voor de wijk- en dorpsaccommodaties stellen we integrale huisvestingsplannen op. 

Woonwagenstandplaatsen worden verhuurd en waar mogelijk verkocht. Komen er standplaatsen bij, dan nemen we die op in de exploitatie of we bieden ze te koop aan.

Onderhoud
We onderhouden panden op gemiddeld conditieniveau 3 (NEN2767). Gezien de prijsstijgingen van arbeid en materiaal is de dotatie aan de onderhoudsvoorziening verhoogd/geïndexeerd met € 0,15 miljoen. De projecten brandveiligheid en dakveiligheid gaan door. Waar mogelijk maken we efficiënte combinaties met verduurzaming.

Ontwikkelingen
De koelmachine voor de kunstijsbaan wordt vervangen.

Sportaccommodaties
In 2023 werken we een integraal huisvestingsplan uit voor de gemeentelijke sportaccommodaties. Hiermee zorgen we voor een goede spreiding van volwaardige beweeg- en sportfaciliteiten over de stad. Zo zijn sport en bewegen altijd dichtbij, voor georganiseerde én ongeorganiseerde sporters.

Talentencentrum
We begeleiden de realisatie van het Talentencentrum en leveren in 2023 een organisatie op die bijdraagt aan de samenwerking tussen de talentprogramma’s, sportonderwijs en breedtesport. Voor de exploitatie werken we pragmatisch samen met maatschappelijke organisaties en inwoners uit de wijk Hoge Vucht, waardoor ook zij zich hier thuis voelen.

Het gebouwenbestand is oud. Bij de huidige stand van zaken is de onderhoudsvoorziening over 10 jaar niet meer kostendekkend. In het integrale huisvestingsplan maken we daarom afwegingen over vervangende nieuwbouw, renovatie en functionele aanpassingen. Dit draagt bij aan een kostendekkende onderhoudsvoorziening.

Daarnaast zijn de stijgende kosten voor energie een risico. 

We willen ons handelen en onze contacten met inwoners nadrukkelijker dan voorheen gaan baseren op een aantal kernwaarden. Dat zijn o.a. openheid en transparantie, nabijheid, betrouwbaarheid, professionaliteit, veiligheid en gelijkheid. Al die waarden stellen eisen aan onze manier van samenwerken met inwoners. Een open overheid duidt immers niet alleen op hoe omgegaan wordt met informatie, maar ook op de openheid die er in Breda is voor inwoners om bijvoorbeeld deel te nemen aan besluitvormingsprocessen.

We streven ernaar dat Bredanaars zich gehoord voelen en dat er naar hen geluisterd wordt. Dat doen we in nabijheid en gezamenlijk met onze inwoners en stakeholders. We willen hierop aanspreekbaar, professioneel en eerlijk zijn, en leggen daarover actief verantwoording af. Ook als we niet aan belangen tegemoet kunnen komen, gaan we hierover open in gesprek.

Via onze informatiekanalen trachten we zo veel mogelijk bewoners en stakeholders te bereiken en betrekken. We communiceren doel- en mensgericht. En komen onze afspraken richting Bredanaars na; afspraak is actie. 

De ingezette koers voor de participatie bij concrete plannen zetten we voort. Daarbij gebruiken we de omgevingsvisie en de hernieuwde participatieleidraad als kapstok.

We maken nu al documenten, nota’s en andere informatie openbaar. Dat breiden we de komende jaren verder uit. Zo is het duidelijker hoe beslissingen van de overheid tot stand komen. De Wet open overheid (Woo) biedt hiervoor de basis.

Voor dit thema zijn geen specifieke risico's.

Voor dit thema zijn geen indicatoren van toepassing.