Paragraaf Verbonden partijen

Een verbonden partij is een instelling buiten de eigen organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft. Verbonden partijen zijn in elk geval alle gemeenschappelijke regelingen waaraan de gemeente deelneemt en alle NV’s en BV’s waarvan ze aandeelhouder is (exclusief een aantal kleinere NV/BV's, opgericht bij de verkoop van de Essent-aandelen). Een verbonden partij is een van de vormen voor de Gemeente Breda om haar taken uit te (laten) voeren: eigen activiteiten, een commerciële partij of door een verbonden partij.

Verbonden partijen leveren soms bestuurlijk complexe verhoudingen op, omdat de gemeente bestuurder en klant is. Bovendien doen meestal meerdere partijen mee aan de verbonden partij. De Gemeente Breda is dan niet de enige bestuurder en niet de enige klant. Zij moet haar bestuurlijke doelen en wensen afstemmen met die van de andere deelnemers. Dit kan de aansturing complex maken.

Voordelen van verbonden partijen zijn de grotere schaal en de regionale aanpak van een regionaal onderwerp. Volgens het BBV nemen we sinds de Begroting 2017 informatie over een verbonden partij op bij het programma waaraan de verbonden partij bijdraagt. In deze paragraaf leest u het totaaloverzicht van de verbonden partijen.

Op 10 januari 2020 stemde de ministerraad in met een wetswijziging om de politieke verantwoording over gemeentelijke samenwerkingen te versterken. Deze wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) houdt verschillende maatregelen in die de betrokkenheid van raadsleden, statenleden en leden van het algemeen bestuur van waterschappen in het bestuur en inspraak van inwoners en maatschappelijke organisaties verbeteren. Voorbeelden hiervan zijn het versterken van de positie van gemeenteraden bij de besluitvorming in en door gemeenschappelijke regelingen en de introductie van aanvullende controle-instrumenten. Volgens het kabinet zorgen de wijzigingen op korte termijn voor verbetering. Daarnaast is de regionale nota Verbonden Partijen geëvalueerd.

Beide zaken willen we tegelijkertijd en regionaal oppakken, waarbij aandacht blijft voor de Bredase belangen. Zo mogelijk gaan we daarbij verschillen maken tussen de verschillende partijen.  Een verbonden partij die zich enkel richt op bedrijfsvoering vraagt een hele andere betrokkenheid van de raden dan een verbonden partij waarin beleidsvoorbereiding of zelfs het maken van (strategische) beleidskeuzes aan de orde is. 

Voor een uitgebreidere toelichting over de inhoudelijke activiteiten van de hieronder genoemde verbonden partijen verwijzen wij u graag naar het onderdeel verbonden partijen bij de betreffende programma's. Deze vindt u terug in hoofdstuk 3.

Vitaal en Sociaal Breda Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Thema Leren, ontwikkelen en werken Boaz Adank Marianne de Bie 100 % Vennootschappen en coöperaties

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij
Omdat Neovita een vast percentage op de loonsom ontvangt, is er nauwelijks sprake van risico’s. Voor het risico van hogere loonkosten als gevolg van een in te voeren CAO voor de doelgroep is reeds eerder een voorziening gevormd. Aangezien deze voorziening een onderdeel uitmaakt van de aan ATEA doorbelaste loonkosten is de voorziening niet ten laste gekomen van het resultaat van Neovita.
De inzet van doelgroep medewerkers en dus de groei van de loonsom en resultaat van Neovita is als gevolg van Corona in 2020 vertraagd.

Vitaal en Sociaal Breda Website GGD West-Brabant: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Thema Leven GGD West-Brabant Miriam Haagh Marianne de Bie 23,3 % Gemeenschappelijke regeling

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij

De coronacrisis heeft grote financiële impact op de GGD.  De GGD werkt met verschillende scenario's om inzicht te krijgen in de gevolgen voor de uitvoering van haar (opgelegde) taken in relatie tot het geld.  Het Rijk geeft financiële compensatie voor alle meerkosten en vraaguitval i.v.m. corona. Onzekerheid bestaat over de omvang en duur van kosten.  Omdat de GGD maximaal prioriteit heeft gegeven aan het bestrijden en indammen van het coronavirus zijn minder inspanningen en activiteiten ontplooid op andere beleidsterreinen. Hiermee ontstaat een risico op achterstallig werk waardoor de kans bestaat dat niet al onze gemeentelijke doelstellingen gerealiseerd worden. Tot slot blijven er bedrijfsvoeringrisico’s binnen de GGD. Er is een risico dat de vaste kosten niet kunnen dalen met dezelfde omvang als de daling van de opbrengsten. De GGD probeert dit risico te beheersen door meer flexibiliteit te creëren in de inzet van de medewerkers en kostendekkende markttarieven te hanteren. Een risico is een vermindering van inzet op basis- of plustaken en maatwerk en daarmee de gemeentelijke doelstellingen.

Vitaal en Sociaal Breda Website Regionale Ambulancevoorziening: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Thema Leven Regionale Ambulancevoorziening Miriam Haagh Marianne de Bie 2,4 % Gemeenschappelijke regeling

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij

Met de nieuwe Wet op de Ambulancezorg heeft de Minister van VWS gekozen voor het voortzetten van de vergunningverlening door de zorgverzekeraars en hij heeft de huidige aanbieders aangewezen als uitvoerders van ambulancezorg.
Als de 2de kamer toch anders besluit en de opvolger van de RAV niet alle ambulances, gebouwen en ander materieel overneemt, dan dekt de RAV-reserve de kosten. Niet overgenomen gebouwen kunnen aangemeld worden bij het College Sanering Ziekenhuisvoorzieningen. Het maximale risico is € 3,8 miljoen.

Vitaal en Sociaal Breda Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Opgroeien Marianne de Bie Miriam Haagh 45,7% Gemeenschappelijke regeling

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij
Het belangrijkste risico van deze GR betreft het uittreden van één van de deelnemende gemeenten. Hiervan is echter vrijwel geen sprake, aangezien het de uitvoering van wettelijke regelingen betreft, die gemeenten verplicht zijn te doen. Uitvoering via deze GR beperkt voor de deelnemende gemeenten de kosten en is effectief.

Ondernemend Breda Website Rewin: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Stimuleren economische ontwikkeling Rewin Boaz Adank Paul de Beer 10,30 % Vennootschappen en coöperaties

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij
Er zijn geen belangrijke risico's te melden.

Ondernemend Breda Website Chassé: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Dynamische stad Chassé Theater Marianne de Bie Boaz Adank 100 % Vennootschappen en coöperaties

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij

• Stagnerende kaartverkoop, o.a. vanwege corona;
• Onderhoud pand en installaties.

Ondernemend Breda Website Stadsherstel: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Stimuleren economische ontwikkeling Stadsherstel Breda Marianne de Bie Greetje Bos 18,2 % Vennootschappen en coöperaties

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij
Het Klapkot is verhuurd aan de brouwerij. Sinds het faillissement van restaurant Binnen is dit pand niet in gebruik. Op basis van het huurcontract betaalt de brouwerij de huur. Dit huurcontract eindigt eind 2022.

Aan het Klapkot is het gebruik van de Vishal als buitenterras gekoppeld. Afgelopen jaren is de Vishal los verhuurd. Hier liggen geen goede afspraken tussen de gemeente Breda als eigenaar en NV Stadsherstel onder. In verband met Corona wordt de horeca ruimte geboden om terrasruimte te optimaliseren, maar voor de periode na Corona dienen eerst goede afspraken gemaakt te worden tussen de gemeente Breda en NV Stadsherstel over een eventueel separaat gebruik van de Vishal.

Ondernemend Breda Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Stimuleren economische ontwikkeling Boaz Adank 100% Vennootschappen en coöperaties

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij
Er zijn geen risico's.

Basis op Orde in Breda Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Beheer van de openbare ruimte Daan Quaars Paul de Beer 39,84 % Gemeenschappelijke regeling

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij
Vanwege het verlagen van de rekenrente kan het nodig zijn om met een hogere deelnemersbijdrage het benodigde doelvermogen te behalen. Hier wordt onderzoek naar gedaan waarbij medio 2021 de resultaten verwacht worden.  

Basis op Orde in Breda Website RWB: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Veilig Breda Regio West Brabant Paul de Beer Boaz Adank 26,04 % Gemeenschappelijke regeling

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij

• Afhankelijkheid van (vaak personele) inzet van gemeenten bepaalt de slagingskans van regionale projecten.
• Uiteenlopende zienswijzen omtrent commitment vanuit gemeenten in de Regio West-Brabant zorgt dat de basisfinanciering van de gemeenschappelijke regeling onder (toenemende) druk staat.
• Daarnaast is steeds vaker vraag voor cofinanciering bij subsidieoproepen vanuit o.a. Rijk en EU. In de Regio West-Brabant is geen cofinancieringsfonds. Hierdoor kost het veel tijd en inspanning om op korte termijn alsnog geld beschikbaar te krijgen voor onverwachte kansrijke projecten.

Basis op Orde in Breda Website VrMWB: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Veilig Breda VRMWB Paul Depla Boaz Adank 17,41 % Gemeenschappelijke regeling

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij

• Door de coronamaatregelen hebben niet alle opleidingen (met name praktijk) en oefeningen plaatsgevonden. Wat hiervan de gevolgen voor de vakbekwaamheid kunnen zijn, is nog onduidelijk.
• De vitale ICT infrastructuur tijdens de coronacrisis heeft niet naar behoren gewerkt. Dit blijft een permanent aandachtspunt.
• Het kost steeds meer moeite om voldoende vrijwilligers te vinden en te blijven binden. Daarnaast staat de beschikbaarheid van deze vrijwilligers steeds meer onder druk en daarmee komt de kerntaak, het bestrijden van incidenten, ook onder druk.

Basis op Orde in Breda Website Benego: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Open Overheid Benego Paul Depla Boaz Adank 9,56 % Overige verbonden partij

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij

Voor de continuïteit van het grensgemeenten netwerk is bestuurlijk draagvlak essentieel.

Basis op Orde in Breda Website OMWB: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Veilig Breda OMWB Paul Depla Boaz Adank 7 % Gemeenschappelijke regeling

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij

• Inhuur versus vast personeel: Uitbreiding vast personeel is nodig van 220 fte naar 240 fte, waarbij er nu nog afhankelijkheid is van duurder ingehuurd personeel;
• Transitie mens en systeem: Ondanks opleidingen/trainingen is de verwachting dat niet iedereen mee kan groeien in de doorontwikkeling van de organisatie;
• Problematiek arbeidsmarkt: Door opleiding/inwerken van trainees en net afgestudeerden is er een tijdelijk declarabel productietekort;
• COVID-19: Taken worden zo goed als mogelijk op dezelfde wijze als in 2020 voortgezet en getracht wordt de financiële impact zoveel mogelijk te beperken.

Basis op Orde in Breda Website Zorg- en Veiligheidshuis Breda: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Veilig Breda ZVH Greetje Bos Miriam Haagh 51,8 % Overige verbonden partijen

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij
Het personeel van ZVH is in dienst bij gemeente Breda, daar ligt dan ook deels het financiële risico. Dit is voor wat betreft ziekte en arbeidsongeschiktheid over de deelnemers verdeeld middels een convenant wat het risico van gemeente Breda verlaagt.

Basis op Orde in Breda Website Midwaste: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Beheer van de openbare ruimte Midwaste Daan Quaars Paul de Beer 7,7 % Vennootschappen en coöperaties

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij

• Prijzen, debiteuren en beschikbare verwerkingscapaciteit;
• Prijsrisico’s zijn het grootst in markten die beheerst zijn door wereldmarkprijzen zoals bijvoorbeeld bij papier;
• Te weinig verwerkingscapaciteit. In het afgelopen jaar speelde dit bijvoorbeeld bij de PET-trays (bakjes voor onder andere vlees, vis of fruit) . Dit kan ook leiden tot hogere prijzen.

Organisatie en financiën in Breda Website Enexis: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Solide financiën Enexis Greetje Bos Miriam Haagh 0,016 % Vennootschappen en coöperaties

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij

• Tekort aan netwerkcapaciteit voor de energietransitie;
• Effecten energietransitie en reguleringsmethodiek op de financiële positie ;
• Ongeautoriseerd gebruik van data en/of systemen.

Organisatie en financiën in Breda Website Brabant Water: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Solide financiën Brabant water Paul de Beer Greetje Bos 8,6 % Vennootschappen en coöperaties

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij

• Veranderende klimatologische omstandigheden;
• Kwaliteit van het grondwater;
• Veroudering van het netwerk;
• Informatie- en fysieke beveiliging.

Organisatie en financiën in Breda Website BNG: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Solide financiën BNG Greetje Bos Miriam Haagh 0,46 % Vennootschappen en coöperaties

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij

• Het debiteurenrisico;
• De ICT;
• De toenemende regelgeving en impact op de organisatie;
• De lage rentestanden.

Organisatie en financiën in Breda Website BWB: Verantwoordelijk bestuurder: Bestuurlijk vervanger: Belang Breda in verbonden partij in %: Soort verbonden partij:

Solide financiën BWB Greetje Bos Miriam Haagh 19,9 % van de bijdragen aan de BWB is voor rekening van Breda Gemeenschappelijke regeling

De belangrijkste risico’s bij de verbonden partij

• De aantrekkende economie zorgt voor een krapte op de arbeidsmarkt. Hierdoor is het moeilijker en vergt het meer tijd om cruciale functies ingevuld te krijgen. Hiervoor bestaat een berekend risico van € 100.000.
• De uitvoering van de AVG is voor een data gestuurde organisatie als de BWB extra risicogevoelig. Ondanks getroffen maatregelen blijft het risico van bijvoorbeeld een datalek aanwezig. Er is een berekend risico van € 75.000.
• De BWB heeft geen extra risico’s gemeld met betrekking tot Corona.