Toelichting vlottende activa

Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie

De gronden in exploitatie hebben betrekking op 17 grondexploitaties; deze nemen in waarde af van € 67,0 miljoen naar € 62,2 miljoen. De mutaties betreffen de gerealiseerde baten, met name verkoopopbrengsten en lasten, zoals kosten voor bouw- en woonrijpmaken in 2020.

In de onderstaande tabel is de boekwaarde per grondexploitatie weergegeven, het jaar van afronding en het geraamd resultaat op eindwaarde:

Een toelichting op de belangrijkste mutaties in de boekwaardes van de grondexploitaties is als volgt:

• Aan het einde van het jaar zijn twee grondexploitaties geliquideerd. Dit betreffen de grondexploitaties zijn Heilaar Noord en Nieuw Wolfslaar. Hierdoor nam de boekwaarde van deze grondexploitaties af met € 0,98 miljoen. De genoemde grondexploitaties hadden bij afsluiting een positief resultaat.
• De boekwaarde van de grondexploitatie Bouverijen nam af met € 8,9 miljoen. De mutatie is toe te schrijven aan verkopen van gronden voor een totaal bedrag van  € 11,2 miljoen van enkele deelgebieden; dit zorgde voor een flinke afname van de boekwaarde. Daarnaast nam de boekwaarde met € 2,5 miljoen toe als gevolg van de kosten voor het bouw- en woonrijp maken van € 1,8 miljoen en de rentelasten van € 0,4 miljoen. 
• Voor de grondexploitatie Adriaan Klaassen Landgoed nam de boekwaarde af met € 3,9 miljoen. De afname is te verklaren door de verkopen van gronden tot een bedrag van € 5,1 miljoen en kosten voor bouw- en woonrijpmaken van € 1,2 miljoen. 
• De boekwaarde van de grondexploitatie Markpark nam af met € 1,1 miljoen. De mutatie is toe te schrijven aan verkopen van gronden voor een totaalbedrag van € 1,3 miljoen.
• Voor de grondexploitatie Rithmeesterpark daalde de boekwaarde met € 1,0 miljoen. De afname is toe te schrijven aan verkopen van gronden van € 1,6 miljoen en diverse kosten tot een bedrag van € 0,5 miljoen. 
• De boekwaarde van de grondexploitatie Hoge Gouw nam toe met € 1,1 miljoen, veroorzaakt door de verwerking van de winstneming 2019 van € 0,6 miljoen en kosten woonrijp maken van € 0,5 miljoen.

Naar huidige inzichten worden de 15 grondexploitaties in de komende jaren afgerond, de laatste grondexploitatie wordt naar verwachting eind 2026 afgesloten. In 2020 is er geen nieuwe grondexploitatie geopend.

Het (geraamde) totale resultaat op eindwaarde van alle grondexploitaties bedraagt € 14,32 miljoen negatief. Zes grondexploitaties hebben tezamen een negatief resultaat op eindwaarde van € 20,80 miljoen negatief; dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de grondexploitaties Bouverijen en Stationskwartier. Negen grondexploitaties hebben een (geraamd) positief resultaat, het totaalbedrag bedraagt € 6,48 miljoen.

Winstnemingen op bouwgronden: 

Rekening is gehouden met een winstneming van ca. € 1,9 miljoen in 9 grondexploitaties. De winstneming is gebaseerd op de Percentage of Completion (POC) methode. De winst moet worden genomen bij grondexploitaties ongeacht een negatieve of positieve boekwaarde. Als winstnemingsformule geldt het percentage in de voortgang in de kosten, vermenigvuldigd met het percentage in de voortgang van de opbrengsten, vermenigvuldigd met het verwachte positieve resultaat op eindwaarde, gecorrigeerd voor project specifieke risico's. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf grondbeleid. 

De nog te maken kosten in de lopende grondexploitaties bedragen in totaal € 23,4 miljoen voor de resterende looptijd vanaf 2021. Deze kosten zijn opgebouwd uit:

Verreweg de grootste kostenpost vormt het bouw- en woonrijp maken met een aandeel van 83%. Honoraria (dit betreffen de kosten voor ambtelijke inzet) is een post die hiermee direct samenhangt, deze post vormt 6 % van het totaal. Kijkend naar de afzonderlijke grondexploitaties dan is 77 % van de nog te maken kosten opgenomen in drie grondexploitaties Bouverijen (€ 9,9 miljoen), Rithmeesterpark (€ 4,3 miljoen) en Stationskwartier (€ 3,7 miljoen).

De nog te realiseren opbrengsten in de lopende grondexploitaties bedragen in totaal € 81,4 miljoen voor de resterende looptijd vanaf 2021. Deze opbrengsten bestaan uit de volgende categorie

Het grootste deel van de opbrengsten is te behalen bij de woningbouw en de bedrijventerreinen, tezamen vormen deze posten 92% van het totaal. Voor kantoren bedraagt het aandeel 6% van het totaal.
De opbrengsten voor woningbouw zijn voornamelijk nog te realiseren in de grondexploitaties Bouverijen (€ 17,2 miljoen) en Stationskwartier (€ 9,7 miljoen). De opbrengsten voor bedrijventerreinen zijn grotendeels nog te behalen in de grondexploitaties Rithmeesterpark (€ 16,0 miljoen) en Werkdonken (€ 4,9 miljoen). Voor kantoren zijn de opbrengsten geconcentreerd in de grondexploitatie Stationskwartier (€ 3,4 miljoen).

Voor verliesgevende grondexploitaties moet conform het BBV direct een voorziening worden getroffen. Het is een keuze van de gemeente om deze voorziening te waarderen tegen eindwaarde of tegen contante waarde. De gemeente heeft gekozen voor de waardering op eindwaarde.

De hoogte van de voorziening is gebaseerd op de herzieningen van de grondexploitaties met een verwacht negatief resultaat. De herzieningen bevatten aannames ten aanzien van de verwachte kosten en opbrengsten. Uitgangspunt voor de berekeningen is het zogenaamde "midcase-scenario". Daarmee is de huidige waardering tot stand gekomen op basis van de beste inschatting van het tijdstip van het opstellen van de herziening. De waardering is dus een inschatting, de realisatie kan afwijken van de verwachting.

In onderstaande tabel zijn de mutaties in de voorziening per grondexploitatie weergegeven:

De voorziening nam af van € 25,3 mln. naar € 20,8 miljoen. De afname  is te verklaren doordat de negatieve grondexploitaties in 2020 verbeterden met in totaal € 4,5 miljoen. De grootste verbeteringen zijn te vinden in 3 grondexploitaties:

1. Stationskwartier verbeterde met € 3,0 miljoen. Hoofdoorzaak is een hogere geprognotiseerde grondwaarde voor in de toekomst nog te verkopen gronden, als gevolg van een vernieuwde taxatie.
2. Adriaan Klaassen Landgoed verbeterde met € 0,7 miljoen. De grondopbrengsten stegen als gevolg van de meerwaarderegeling die we bij grondverkoop contractueel overeenkwamen met de ontwikkelende partij.
3. Bouverijen verbeterde met € 0,6 miljoen. De grondopbrengsten stegen, deels door een hogere prognose voor nog te verkopen grond, deels als gevolg van de meerwaarderegeling bij een al gerealiseerde grondverkoop.

Onder de voorraad overige grond- en hulpstoffen zijn opgenomen de af te stoten objecten gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of huidige marktwaarde. De voorraad is eind 2020 in waarde iets afgenomen, als gevolg van verkopen van een aantal gronden.

Als de boekwaarde hoger is dan de huidige marktwaarde, treffen we een voorziening (duurzame waardevermindering). De waardering wordt jaarlijks beoordeeld en aangepast aan de marktwaarde. Wanneer de marktwaarde lager is dan de boekwaarde, wordt een voorziening duurzame waardevermindering gevormd om de boekwaarde te verlagen. Als er in het verleden een voorziening duurzame waardevermindering is gevormd, valt de voorziening (gedeeltelijk) vrij wanneer de marktwaarde is toegenomen.
De voorziening is in 2020 afgenomen met € 0,2 miljoen naar € 0,9 miljoen. Deze afname heeft een directe relatie met de hiervoor genoemde verkopen van een aantal gronden. Als gevolg van de verkoop van een aantal gronden is de voor deze gronden gevormde voorziening voor duurzame waardevermindering ook komen te vervallen.

Ingevolge de regelgeving worden de debiteuren op openbare lichamen apart getoond op de balans. Bij een aantal publiekrechtelijke lichamen was de openstaande post eind 2019 hoger t.o.v. eind 2020 in verband met bevoorschotting regionale inkoop jeugd.

De post debiteuren is ultimo 2020 met € 1 miljoen, oftewel een toename van 6%, iets hoger dan ultimo 2019. Deze toename is toe te schrijven aan het gegeven, dat de nota's van Afvalservice later dan gebruikelijk zijn gefactureerd. 

De voorziening dubieuze debiteuren is nagenoeg gelijk gebleven. Ten opzichte van de totaal openstaande debiteuren wordt een lagere debiteurenvoorziening noodzakelijk geacht dan een jaar eerder.

Hoewel de debiteurenvorderingen ingevolge de Wwb/BUIG eind 2020 € 0,5 miljoen lager zijn ten opzichte van een jaar eerder, wordt voor deze debiteurenvorderingen wel een hogere voorziening van € 0,5 miljoen noodzakelijk geacht. 

Eind 2013 is het verplicht schatkistbankieren ingevoerd. Vanaf dat moment zijn alle decentrale overheden (w.o. de gemeenten) verplicht om hun overtollige middelen in de schatkist aan te houden. Dit is een rekening-courant verhouding met het Rijk. Eind 2020 bedroeg het saldo op deze rekening-courant rekening € 3,2 miljoen. Voor nadere toelichting wordt verwezen naar de financieringsparagraaf.

Onder de overige vorderingen zijn eind 2019 aan Juzt verstrekte leningen van € 2,6 miljoen en € 1,6 miljoen, in totaal € 4,2 miljoen, opgenomen. De leningen zijn verstrekt om de tijdelijke liquiditeitsproblemen bij Juzt het hoofd te kunnen bieden en de aangeboden zorg duurzaam kan worden geborgd. In 2020 heeft de gemeente Breda nog aanvullend leningen verstrekt voor een bedrag van € 8,5 miljoen (na aftrek van de bijdragen van WBO-gemeentes), en is er inmiddels door Juzt een bedrag van € 11,4 miljoen afgelost, zodat van deze leningen eind 2020 nog een saldo van € 1,3 miljoen resteert. Ter zekerstelling van de leningen heeft de gemeente Breda het recht van 1ste hypotheek gevestigd op Krabbebossen. Dit is het laatste pand, dat nog moet worden afgestoten. De transactie is afhankelijk van bestuurlijke goedkeuring (lees maatschappelijk draagvlak) van de gemeente Zundert. Alles is erop gericht om de transactie uiterlijk Q2 van 2021 te realiseren.

De overige nog te ontvangen bedragen en vooruitbetaalde bedragen per ultimo 2020 (€ 48,4 miljoen) ten opzichte van ultimo 2019 (€ 48,8 miljoen) is nagenoeg gelijk gebleven.

Conform gewijzigde regelgeving worden verhaalbare kosten, nog te verhalen kosten en nog te verrekenen kosten inzake de faciliterende grondexploitaties vanaf boekjaar 2019 apart getoond in de toelichting onder de post overlopende activa.

De nog te ontvangen voorschotten van Europese overheidslichamen, van het Rijk en van overige Nederlandse overheidslichamen, zijn in onderstaand verloopoverzicht gespecificeerd per regeling weergegeven. Dit betreffen toegezegde subsidies met een specifiek bestedingsdoel, waarvoor in de jaren tot en met het verslagjaar wel prestaties zijn geleverd, maar die pas achteraf met de subsidieverstrekker kunnen worden afgerekend. 

De vorderingspositie van de van overheidsinstellingen nog te ontvangen voorschotten van 2020 (€ 6,7 miljoen)  ten opzichte van 2019 (€ 6,9 miljoen) is nagenoeg gelijk gebleven. Hieronder worden de nog te ontvangen voorschotten groter dan € 0,1 miljoen per balansdatum nader toegelicht.

375 Cool towns (€ 224.070)
Met de Europese subsidie Cool Towns worden en onderzoeken uitgevoerd naar en maatregelen getroffen inzake hitte(stress), de aanpak van hitte(stress) en het toepassen van hitte gerelateerde maatregelen in stedelijk gebied en het onderzoeken van het effect van de maatregelen in het kader van klimaatadaptatie Stedeling water - riolering. De subsidie loopt tot eind 2022. 

317 Subsidie woningbouwimpuls (€ 155.463)
Dit betreft een specifieke uitkering van het rijk voor het leveren van een bijdrage aan het inlopen van het woningtekort en meerjarig hoog houden van de bouwproductie. Er dienen in de subsidieperiode 634 woningen te worden toegevoegd met de voor de woningbouw noodzakelijke maatregelen. Het woningbouwprogramma dient tenminste 326 betaalbare woningen te bevatten. De uitkering bedraagt 50 % van de subsidiabele kosten. Voor 2020 bedragen de kosten € 310.926. De subsidieregeling loopt tot en met 2030. 

341 Subsidie BIRK Breda Stationskwartier (€ 560.000)
(Rijks-)subsidie voor de vergroting van de ruimtelijke kwaliteit van de openbare ruimte van een vijftal straten binnen het Stationskwartier. De projecten zijn uitgevoerd. Eindverantwoording geschiedt bij de jaarrekening. Van de subsidie is 80 % ontvangen als voorschot; de resterende 20 % is op basis van de eindverantwoording te ontvangen. De subsidieregeling loopt af per 31 december 2020.

362 Regeling statushouders (€ 191.575)
Betreft middelen maatschappelijke begeleiding statushouders. Bijdrage van het Rijk is jaarlijks achteraf (in de meicirculaire) aan de hand van werkelijke stand huisvesting statushouders.

364 Regeling subsidie NSP1 SKW (€ 2.507.871)
Subsidie voor het NSP-project Breda Stationsgebied. Het OV_Terminal complex is enkele jaren geleden afgerond. Voor de openbare ruimte zijn alle onderdelen afgerond, met uitzondering van (het woonrijp maken van) een gedeelte van de Stationslaan. Van de subsidie is 80 % aan voorschot ontvangen; de resterende 20 % wordt op basis van de eindverantwoording uitgekeerd. De subsidie loopt tot eind 2022. 

349 Subsidie Ulvenhoutse bos (€ 106.759)
Dit betreft subsidieverlening Groen Ontwikkelfonds Brabant BV inzake uw Project "Natuur Ulvenhout", de kosten zijn gemaakt, maar de subsidie nog niet ontvangen (wordt in 2021 verwacht).

350 Gebiedsontwikkeling boomkikker (€ 1.448.477)
In het kader van biodiversiteit wordt met een subsidieregeling van Groen Ontwikkelfonds Brabant BV inzake ons Project "EVZ Boomkikker" faunapassages voor kleine zoogdieren en amfibieën aangelegd. De kosten zijn gemaakt, maar de subsidie nog niet ontvangen.

398 Lage Vuchtpolder (€ 1.271.914)
Dit betreft een subsidieregeling van Groen Ontwikkelfonds Brabant BV ten behoeve van de verwerving van gronden. De regeling loopt door tot en met 2021.