Basis op Orde in Breda

In 2023 hebben we verder gewerkt aan de veiligheid in de stad en het veiligheidsgevoel van onze inwoners. Daarvoor hanteerden we een proactieve veiligheidsaanpak, waarbij we steeds toekomstbestendig handelden en aandacht hadden voor ontwikkelingen. De volgende thema's uit het meerjarenprogramma ‘Veiligheid breng(t) je samen’ werkten we inhoudelijk verder uit:

• ondermijning
• zorg en veiligheid
• jeugd
• cyberveiligheid
• fysieke veiligheid
• zichtbare criminaliteit
• veilige openbare ruimte

We hebben aan de doelen gewerkt die we voor 2023 hadden vastgesteld en gaven extra aandacht aan de focuspunten. Dat deden we informatie- en risicogestuurd om vroegtijdig in te kunnen grijpen en onze middelen efficiënt te kunnen inzetten.

We integreerden onze buitengewoon opsporingsambtenaren (boa's) steeds meer in de haarvaten van de samenleving. Zij monitorden de leefbaarheid en veiligheid in de wijken, pakten meldingen van inwoners sneller op en verzorgden een efficiëntere dienstverlening, fysiek en digitaal.

Vanwege de krapte op de arbeidsmarkt hebben we een transitie ingezet naar slimmer werken en prioriteren. We hebben een projectleider aangesteld om een zij-instromerstraject vorm te geven. 

Handhaving
We hebben een koppeling tot stand gebracht tussen de handhavingsapplicatie en de melddesk. De meldingen zijn (in de meeste gevallen) zonder menselijke tussenkomst direct zichtbaar voor de meldkamer Handhaving. Daarnaast kunnen de meldingen rechtstreeks doorgestuurd worden naar de voertuigen van de handhavers, zodat zij de melding direct kunnen lezen en oppakken. Ook op straat kunnen zij meldingen afhandelen en de melder een reactie geven. De telefooncentrale van Handhaving is aangepast, waardoor meldingen ook in de avond en in het weekend direct doorgegeven kunnen worden.

We voerden gesprekken met de Politieacademie om tot een samenwerking te komen qua werving, selectie, uitstroom en doorstroom. We werkten aan een actieve werving van high potentials van de HTV-opleidingen voor vakantie- of weekendwerk bij de gemeente, om zo (hopelijk) te blijven hangen.

Het afgelopen jaar werkten onze boa's ruim 25.500 meldingen af. Van de afgeronde meldingen was 73% binnen 1 dag afgehandeld. Daarnaast legden de boa's in 2023 bijna 30.000 bijzonderheden vast en voerden zij 645 horecacontroles uit. 

Werkwijze
We zijn gestart met kompassessies, waarbij de wijken van Breda ingepland en periodiek cijfermatig voorbereid werden door het VIK. We hebben bijeenkomsten in de beeldkamer ingericht met het sociaal domein, wijkzaken, de politie, veiligheid en THOR om de cijfers te duiden. Het VIK presenteerde deze cijfers. Met deze doorontwikkeling hebben we bereikt dat de intelligence daadwerkelijk gebruikt werd door risico’s vast te stellen en passende maatregelen te treffen. Bij grote evenementen hebben we de cijfermatige inzichten van het VIK ingezet om tot efficiënte crowdcontrol te komen. Het VIK bood ook inzichten op eigen initiatief aan.

Ondermijning
We hebben het informatiegestuurd werken geïntensiveerd en combineerden dit met de doorontwikkeling van het VIK. Verder hebben we de boa’s ingezet. Het team bestond uit 8 personen: 1 senior boa, 6 boa’s voor domein 1 en 1 bouwinspecteur. Naast de dagelijkse taken hield elke ondermijningsboa zich bezig met andere specifieke taken, onderverdeeld in thema’s. Elke ondermijningsboa was verantwoordelijk voor zijn of haar eigen thema. Voor een kleiner thema wezen we 1 ondermijningsboa aan en voor een groter thema was 1 ondermijningsboa verantwoordelijk met 1 boa als ondersteuner. In 2023 maakten we ongeveer 300 waarnemingen, combibonnen, waarschuwingen en andere interventies op in CityControl. Daarnaast stelden we meer dan 70 processen-verbaal op vanwege ondermijning. Bijvoorbeeld wanneer er bij een controle belangrijke informatie aan het licht kwam, een overtreding of strafbaar feit plaatsvond of wanneer een vervolgactie gewenst was door onze juristen.

Voor logistiek en transport hebben we meerdere KVO-B-trajecten opgestart. De afdeling V&L pakte hierbij de regie, in samenwerking met Economische Zaken. We maakten gebruik van het VIK en werkten samen met de Taskforce RIEC. Concreet was de afdeling betrokken bij de Proeftuin Hazeldonk en Gastveilig Breda, en namen we deel aan het programma TFOC (Transport Facilitated Organised Crime) om criminaliteit in de transportsector aan te pakken. De afdeling werkte verder aan de implementatie van de Brabantse norm weerbare overheid, een handreiking aan gemeenten om criminele activiteiten te signaleren en te voorkomen. Om criminele geldstromen te verstoren, actualiseerden we in 2023 het BIBOB-beleid en hebben we het toepassingsbereik uitgebreid. Zo namen we in het beleid op dat er een toetsing plaatsvindt op vastgoedtransacties, dat de horeca in de hele gemeente getoetst wordt, dat de toetsing van omgevingsvergunningen wordt uitgebreid en dat we in bepaalde gevallen ook overheidsopdrachten toetsen. Dit nieuwe beleid wordt vanaf 2024 uitgevoerd. Verder loopt er een onderzoek naar risicocategorieën voor een effectievere en efficiëntere toepassing van het BIBOB-beleid. We werkten verder voortdurend aan een weerbare samenleving. 

Jeugd
We hebben het Bredase 7-stappenmodel voortdurend toegepast. De uitvoering lag bij de Stadsmariniers. We namen bestuurlijke maatregelen, voerden stopgesprekken en deelden waarschuwingen uit. We hebben een structurele koppeling gelegd tussen het model en het programma Preventie met Gezag.

We hadden vooral contact met de jongerenwerkers over lopende casussen en zorgsituaties rondom jeugd, via het zogenoemde Schakelteam. In dit team namen maatschappelijke partners deel. Het team van de gemeente Breda bestond uit een programmamanager, een projectleider, een coördinator, jeugdboa’s, Bureau Halt en de senior jeugdagent.

De jongerenwerkers hebben veel invloed op de jongeren. Deze ketenpartners dragen geen uniform en hebben meestal een vertrouwensband met de jeugd. Het doel was dan ook om aan de jeugd te laten zien dat zij er ook waren om gesprekken te voeren over alles wat jeugdigen meemaken en ervaren bij groepsdruk.

Het project was nieuw en het was zoeken naar de beste start. In veel casussen werd het werken met het Schakelteam als prettig en efficiënt ervaren. In 2023 was er contact met diverse scholen en maakten we kennis door, samen met Bureau Halt, voorlichtingsbijeenkomsten te geven op de scholen om het contact met de jeugd te verbeteren. Tijdens deze bijeenkomsten spraken we over wat de boa’s doen en waarvoor zij er (kunnen) zijn. Ook namen we in samenwerking met de jongerenwerkers deel aan diverse activiteiten en organiseerden de boa’s zelf ook activiteiten.

Cyberveiligheid
We hebben ingezet op een intensieve werving en opleiding van vrijwillige cyberambassadeurs. Tot nu toe zijn er 25 cyberambassadeurs geworven. We gaan hier in 2024 mee verder. We hebben verschillende projecten, trainingen en brainstormsessies georganiseerd voor de cyberambassadeurs. Ook zochten we de samenwerking met het VIK. Eind 2023 kregen we de licentie voor HackShield, die we verder uitrollen in 2024. Voor de inwoners hebben we veel presentaties geven, zijn we het Digicafé gestart en lanceerden we de cyberkennisbingo.

Fysieke veiligheid
Fysieke veiligheid richtte zich vooral op brandveiligheid, externe veiligheid en crisisbeheersing - risico’s die te maken hebben met fysiek letsel of leed. De gemeente droeg met tal van partners bij in alle schakels van de veiligheidsketen: proactief, preventie, preparatie, repressie en nazorg. Daarbij was de trend om meer te investeren aan de voorkant. Concreet deden we dit met activiteiten op het gebied van brandveilig leven, naast taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving in dit werkveld.

V&L heeft de gemeentelijke crisisorganisatie geregisseerd en gefaciliteerd, qua bestuurlijke besluitvorming, de operationele uitvoering van bevolkingszorgtaken en het onderhouden van het crisisbeheersingsnetwerk. Na eerdere investeringen voor Covid en de vluchtelingenopvangcrises, hebben we in 2023 geïnvesteerd in het op orde brengen en houden van de crisisorganisatie in de breedte. Onderdeel daarvan was ook de doorontwikkeling van de bevolkingszorg binnen de veiligheidsregio Midden- en West-Brabant. Bevolkingszorg is steeds meer een zelfstandige hulpverleningskolom geworden. Deze werd in 2023 al ingezet bij een brand in een studentenflat aan de Tramsingel. Verschillende adviseurs binnen V&L hebben hun expertise ingezet om de opvang en informatieverstrekking te organiseren en de veiligheid van het pand te herstellen. Er was ook aandacht voor de effecten van droge en extreem natte periodes voor Breda en voor de uitval van nutsvoorzieningen die ertoe kunnen leiden dat de crisisorganisatie wordt geactiveerd.

Zichtbare criminaliteit
In samenwerking met de Taskforce RIEC hebben we een projectleider aangesteld die zich richt op spookbewoning en de bestrijding daarvan. Dit deden we in nauwe samenwerking met het team OOV. Verder is het aantal buurtpreventiegroepen toegenomen tot circa 130. Binnen de buurtpreventie is er veel aandacht voor zichtbare criminaliteit en de manier waarop mensen hun weerbaarheid kunnen vergroten. Ook zijn we gestart met de doorontwikkeling van de buurtpreventie, waarbij weerbaarheid en zelfredzaamheid centraal staan en sociale cohesie een belangrijk punt wordt.

Zorg en Veiligheid
We werkten intensief samen met externe partijen, zoals de ggz, de politie en woningcorporaties. We organiseerden kennissessies, bijeenkomsten en netwerksessies over het thema onbegrepen gedrag, onrust en straatintimidatie. Daarnaast hebben we complexe zorgcasuïstiek samen met onze partners succesvol afgerond. Ook hebben we geïnvesteerd in de samenwerking rondom het Damoclesbeleid. Door kennis te delen en verwachtingen te managen, is de afstemming efficiënter geworden.

Veilige openbare ruimte
We zijn gestart met het verzamelen van gegevens over de 10 hotspots, maar de definiëring en analyse duurden langer dan gehoopt. Daarom wordt dit project ook verder vormgegeven in 2024. De wijkboa’s organiseerden elke 6 weken een inloopdag per wijk (ochtend of avond). Ook die zetten we voort in 2024. In Brabantpark kijken we een halfjaar lang naar het effect van kortere maar frequentere sessies. Als dit een positief effect heeft op de aanloop en het veiligheidsgevoel van de bewoners, dan testen we dit daarna op meer plekken.

In 2023 hebben we een grote landelijke lobby gevoerd voor het dragen van extra verdedigingsmiddelen, samen met andere gemeenten. Dit leidde tot een aanwijzing voor de duur van 2 jaar vanaf 2024. In 2023 lieten we al onze boa’s deelnemen aan een tweejaarlijkse mentale weerbaarheidstraining en slaagden zij allemaal, net als voorgaande jaren, voor de jaarlijkse toets van de Politieacademie om indien nodig geweld te mogen gebruiken (zoals een wapenstok en handboeien).

We hebben DPIA's (Data Protection Impact Assessments) gemaakt voor ANPR-camera's: 151 camera's in de handhavingsapplicatie en een scanauto. Ook stelden we een verwerkersovereenkomst op met de politie voor 151 camera's. Het uitgebreide cameratoezicht was nog niet operationeel, maar dit volgt nog.

Op 1 juni 2023 hebben we een projectleider handhaving aangesteld.

Uitingen van maatschappelijke onrust en ongenoegen
Breda staat bekend als een evenementenstad. De aanzuigende werking was merkbaar en bracht uitdagingen en dilemma’s met zich mee op het gebied van veiligheid en leefbaarheid. De intensiteit nam toe, waardoor we extra mensen en middelen hebben ingezet voor crowd safety en het voorkomen van vraagstukken op het gebied van openbare orde en veiligheid. Dit gold ook voor landelijke ontwikkelingen in het voetbal, en specifiek voor de wedstrijden van NAC, waarbij we continu zochten naar een effectieve aanpak en interventies om deze wedstrijden veilig te laten verlopen. We hebben in samenwerking met Wijkzaken ook een jaarbrede aanpak opgesteld voor oud en nieuw om te voorkomen dat eventuele onrust op enig moment naar buiten kwam.

Verbeter Breda
Binnen het programma Preventie met Gezag gingen de jeugdboa’s en medewerkers van Bureau Halt vanaf het voorjaar van 2023 op bezoek bij scholen. Het ging om preventieve spreekuren, om snel een gesprek met jongeren te hebben als het fout dreigt te gaan. Hiermee wilden we voorkomen dat kinderen en jongeren in een kwetsbare positie de criminaliteit ingingen en daarin verder afgleden. We hebben een team samengesteld en een strategisch uitvoeringsplan opgesteld. In de paragraaf Jeugd staan nog meer activiteiten die van toepassing zijn op Verbeter Breda.

Experiment gesloten coffeeshopketen
Het experiment met de gesloten coffeeshopketen is op 15 december van start gegaan. De monitoring en evaluatie vinden plaats in 2024.

Omgevingswet
De intreding van de Omgevingswet werd opnieuw uitgesteld, maar op 1 januari 2024 is de wet alsnog in werking getreden. In 2023 hebben we de bestaande processen in stand gehouden. Ondertussen hebben we de nieuwe processen aangescherpt en hebben we onze medewerkers opgeleid om te werken volgens de nieuwe Omgevingswet. In 2023 zijn de benodigde besluiten genomen, zoals het besluit over het bindend adviesrecht van de raad, het aanwijzen van categorieën waarvoor participatie verplicht is en het vaststellen van de nota Ruimtelijke Kwaliteit.

Omgevingsvergunningen onder de Wabo
Het aantal omgevingsvergunningen is nagenoeg hetzelfde als in 2022 (2022: 1605 aanvragen, 2023: 1594 aanvragen). Wat opviel in 2023, is dat het aantal aanvragen in december 2 keer zo hoog was als in voorgaande jaren. Door de invoering van de Omgevingswet op 1 januari 2024 heeft een groot aantal aanvragers ervoor gekozen om de aanvraag nog onder de Wabo in te dienen.

Vergunningen evenementen
In 2023 zijn we gestart met een traject om het vergunningentraject voor evenementen efficiënter te maken. Meerdere afdelingen waren daarbij betrokken om de samenwerking efficiënter in te richten. Het hele proces is beschreven, van de binnenkomst van een melding tot aan de evaluatie na afloop. De verdere implementatie hiervan wordt in 2024 voortgezet.

Markten en kermissen
In 2023 zijn de markten en kermissen volledig geprivatiseerd. Hierdoor vindt er geen vergunningverlening meer plaats voor marktplaatsen. Voor kermissen is nog wel een evenementenvergunning nodig.

• Voor omgevingsvergunningen geldt sinds de inwerkingtreding van de Omgevingswet standaard de reguliere procedure (8 weken). Hierop zijn de werkprocessen ingericht. Dit kortere proces levert echter een extra tijdsdruk op bij de behandeling van aanvragen. Dit heeft ook effect op de medewerkers.
• Door de inwerkingtreding van de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging verschuiven er taken van toezicht naar handhaving. Dit zijn extra werkzaamheden die opgepakt moeten worden binnen de huidige formatie, waar meerdere vacatures openstaan. Deze vacatures zijn in de huidige arbeidsmarkt moeilijk te vervullen met vaste krachten, waardoor moet worden uitgeweken naar inhuur.
• Door de verharding van de maatschappij neemt de agressie en bedreiging van medewerkers toe, waardoor het veiligheidsgevoel van medewerkers in het geding komt. Dat kan leiden tot een toename van het verzuim.
• Door de krapte op de arbeidsmarkt staat de werving en selectie van kwalitatief goede handhavers onder druk. Hiervoor organiseren we nu zogenoemde zijinstromerstrajecten om regionaal (B7) te zorgen voor een kwalitatief goede instroom.

Programma 4
De jaarrekening 2023 bevat in totaal 116 (beleids)indicatoren, de zogenaamde ‘Bredase set’. Deze wordt jaarlijks herijkt. Deze Bredase set is in de tekst verdeeld over de diverse programma’s en thema’s en is opgebouwd uit 30 landelijk verplichte en 86 Bredase indicatoren. Hiervan bevat dit programma in totaal 32 beleidsindicatoren, waarvan 6 landelijk verplicht zijn. In deze jaarrekening wordt voor alle indicatoren peildatum 28 maart 2024 gehanteerd. 

Breda streeft naar klantgerichte en efficiënte dienstverlening die past bij deze tijd én die is voorbereid op de toekomst. We verbeteren onze dienstverlening continu. Het digitaliseren van dienstverlening is daar een belangrijk onderdeel van. Inwoners waardeerden ons met een 7,0. Hiermee bereikten we onze streefwaarde. 

Website 
In 2023 werden de websites van de gemeente 2,5 miljoen keer bezocht. De websites zijn op diverse punten verder verbeterd. Bijvoorbeeld met een keuzehulp bij het indienen van een melding, klacht of bezwaar en een nieuwe omgeving met informatie over parkeervergunningen. 

Klantcontact
We zien een verschuiving van telefonisch naar digitaal contact. Het nummer 14076 werd 145.500 keer gebeld. Dat is een afname van 10% ten opzichte van 2022 en 16% ten opzichte van 2021. Het aantal WhatsApp-gesprekken steeg met 6% naar 12.700 en het aantal BuitenBeter-meldingen groeide met 23% naar bijna 41.000. Ook het aantal contacten via het e-mail(formulier) steeg met 10% ten opzichte van 2022. De meeste klantvragen kunnen direct worden beantwoord. Een deel van de mensen moet worden teruggebeld of gemaild. De snelheid waarmee deze openstaande klantcontacten worden afgehandeld, kan beter en dat heeft onze aandacht. Het gaat enerzijds om daadwerkelijk sneller contact opnemen met de inwoner, maar anderzijds ook om een goede registratie van de afhandeling.

Verkiezingen
In juli 2023 viel het kabinet en werd bekend dat er op 22 november vervroegde Tweede Kamerverkiezingen zouden plaatsvinden. Deze moesten in korte tijd worden georganiseerd. De verkiezingen zijn goed verlopen dankzij de inzet van een groot aantal vrijwilligers en ambtenaren.

Klachtafhandeling
In 2023 ontving de gemeente Breda 625 klachten. Dat is vergelijkbaar met 2022. Ons klachtenmanagement is het afgelopen jaar geïntensiveerd. Daardoor is er meer ondersteuning voor een correcte en tijdige afhandeling. Mensen met een klacht worden altijd geïnformeerd over de manier waarop hun bericht door de gemeente in behandeling genomen wordt, zodat de gang van zaken voor iedereen duidelijk is.      

Toegankelijkheid
De websites van de gemeente voldoen aan alle wettelijke toegankelijkheidseisen. Daarnaast is er veel aandacht voor eenvoudig taalgebruik. Het project Eenvoudig is structureel geborgd binnen de organisatie. Diverse brieven zijn het afgelopen jaar vereenvoudigd, bijvoorbeeld op het gebied van parkeren. Verschillende medewerkers hebben deelgenomen aan een opleiding voor adviseur digitale dienstverlening, waar digitaal taalgebruik een onderdeel van is. Medewerkers van het gemeentelijk klantcontactcentrum worden bij de start en tijdens hun dienstverband geregeld getraind in gesprekstechnieken en het omgaan met weerstand. Verder bereiden we ons voor op de Wet modernisering elektronisch bestuurlijk verkeer, die op 1 juli ingaat. Deze wet bepaalt dat inwoners en bedrijven hun zaken digitaal moeten kunnen regelen. 

Impuls dienstverlening
Met landelijke extra middelen hebben we de kwaliteit van onze dienstverlening op meerdere vlakken een impuls gegeven. Daarbij werkten we aan verbeteringen in brede zin, die alle inwoners en bedrijven kunnen raken. De verbeteringen moeten uiteindelijk bijdragen aan het voorkomen van problemen en het vergroten van het vertrouwen dat inwoners en bedrijven in de overheid hebben. We hebben onder meer de dienstverlening verbeterd aan mensen met complexe problematiek. Ook hebben we achterstanden ingehaald in klantcontacten en het afhandelen van schadeclaims. Verder hebben we het klachtenproces verbeterd, brieven vereenvoudigd, eenvoudige vergunningaanvragen voorbereid en onze dienstverlening op het gebied van armoede en schulden verbeterd. De financiële verantwoording is onderdeel van programma 5.

Pilot Brabants Migratie- en Informatiepunt 
Breda neemt samen met de gemeenten in de regio West-Brabant deel aan een pilot van de provincie Noord-Brabant en het Rijk om arbeidsmigranten te helpen bij vragen over wonen, werken en leven. De pilot is in het najaar gestart, duurt 2 jaar en wordt ook uitgevoerd in 4 andere regio’s in Noord-Brabant. 

Bezwaar en beroep
In de begroting 2022 was opgenomen dat er een nieuwe bezwaarschriftenprocedure zou worden geïmplementeerd. Door het primaire proces te verbeteren, kunnen we bezwaarschriften voorkomen. Het aangepaste proces wordt opgenomen in een nieuwe verordening. In 2023 is een herijkte bezwarenprocedure tot stand gekomen. Deze moet nog worden vastgesteld. Het college heeft in het eerste kwartaal van 2024 een herijkte bezwarenprocedure als voorstel bij de gemeenteraad neergelegd, dat nu wacht op verdere besluitvorming.

Voor dit thema zijn geen specifieke risico's.

Afgelopen jaar hebben we hard gewerkt aan het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Dat deden we projectmatig vanuit onze onderhoudsprogrammering en vanuit de fysieke aanspreekpunten in de dorpen en wijken. Daarmee dragen we bij aan schone, veilige en bereikbare dorpen en wijken. We werkten hierbij samen met verschillende disciplines en volgens de afspraken over de onderhoudsniveaus.

Ook 2023 was weer een jaar vol weersextremen: het was het droogste jaar ooit en we kregen in één jaar te maken met de laagste én de hoogste grondwaterstand ooit. Dat heeft ook gevolgen voor ons werk. Op verschillende plekken in de dorpen en wijken zien we dat de reactieve beheer- en onderhoudsafspraken (CROW B- en C) uitdagingen opleveren. Zoals afgesproken hebben we ook de onderhoudsstaat van de kapitaalgoederen in de openbare ruimte beter in beeld gebracht. Daarbij hebben we geconstateerd dat die staat minder goed is dan we dachten. De kosten om dit te herstellen, vallen daardoor hoger uit, vooral doordat we dit werk door de groei van de stad met te weinig mensen en middelen moeten uitvoeren.

Afvalservice
Naast de reguliere inzameling van het huishoudelijk afval hebben we op verschillende manieren ingezet op communicatie, afvalpreventie, afvalscheiding en circulariteit. Daarmee willen we meer bewustwording creëren rondom meer en betere afvalscheiding en minder afval.

• De inzameling van grof huishoudelijk afval op afroep is opnieuw ingericht zonder betaling, maar met scheiding van de grondstofstromen: grof huishoudelijk afval, huishoudelijk hout, matrassen, snoeihout, elektrische apparaten en bouw- en sloopafval. Er is een significante toename zichtbaar bij het aan huis ophalen, die te verklaren is doordat we hier geen geld meer voor vragen. Per inwoner is de hoeveelheid grof huishoudelijk afval in 2023 gestegen. De effecten van deze veranderde inzameling worden geëvalueerd.
• We zijn gestart met het inzamelen van oud papier in Made, Drimmelen en Geertruidenberg. Dit doen we naast de bestaande dienstverlening voor de gemeenten Etten-Leur en Moerdijk.
• We zijn gestart met een project om de afvalvoorzieningen in het gebied rondom de binnenstad in kaart en op orde te brengen. Dit moet leiden tot een betere afvalscheiding. We gaan hier in 2024 mee verder.
• We hebben een demontagelijn voorbereid voor groot zitmeubilair door Afvalservice, kringloopwarenhuis Vindingrijk en de afdeling Werk. Zo kunnen we de hoeveelheid grof huishoudelijk restafval verkleinen en de materialen geschikt maken voor recycling of hergebruik. We starten hiermee in 2024.
• Op het gebied van gedragsverandering hebben we het volgende gedaan:
  • Met een gerichte aanpak motiveren en informeren we inwoners om hun afval beter te scheiden. Daarbij zetten we rode kaarten in. Dit is een gezamenlijke aanpak van de afvalcoaches, de beladers en de afvalboa's.
  • In juli hebben we in samenwerking met de afdeling Wijkzaken de Zero Waste Week georganiseerd om inwoners mee te nemen in de mogelijkheden om afval te voorkomen.
  • In het kader van Race Against Waste hebben 10 basisschoolklassen elektronisch afval ingezameld.
  • In de vernieuwde afvalscheidingsflyer wordt gebruikgemaakt van afbeeldingen.
  • De afvalcoaches geven inwoners informatie op maat via de website, advertenties in Breda Vandaag, sociale media en de afvalwijzer.
• Afvalservice heeft in 2023 diverse projecten en samenwerkingen opgezet met het onderwijs:
  • een onderzoek naar de mogelijkheden van de reststromen na het demonteren van bankstellen
  • een onderzoek naar de opties voor de doorverkoop van tweedehands bouwmaterialen
  • een verkenning naar de mogelijkheden voor meer reparatiemodules in het onderwijs
  • een aansluiting bij het Consortium Urban Upcycling vanuit de Hogeschool van Amsterdam
• Parels Breda is doorontwikkeld naar een circulair punt. Hiervoor heeft Slijpstof een onderzoek uitgevoerd om inwoners op deze plek beter te betrekken bij de circulaire economie. Om inwoners mee te nemen in circulariteit en het voorkomen van afval, worden in Parels workshops georganiseerd met restanten die zijn overgebleven bij kringloopwarenhuis Vindingrijk. Ook hebben circulaire ondernemers hun product bij Parels kunnen verkopen met als tegenprestatie een workshop of andere vorm voor de inwoners van Breda:
  • leenboxen carnaval
  • 6 Verschilmakers van de maand
  • locatie voor het GoodMood-festival
  • locatie voor de Zero Waste Week
  • onderdeel van creative hotspot-route van Breda Marketing
  • circulaire kaart in de winkel
  • 8 workshops
• In kringloopwarenhuis Vindingrijk is 1590 ton aan herbruikbare goederen ingenomen en in de winkel aangeboden. Dit is meer dan in voorgaande jaren. Daarbij behaalden we een hergebruikrendement (verkoop in winkel + afzet als grondstof) van 71,6% met 133.779 betalende klanten. We hebben 358 ton kleding gesorteerd en 2788 fietsen verkocht, waarvan een deel gerepareerd en een deel als opknapfiets. Vanuit verschillende doelgroepen waren er 135 mensen aan het werk. Meerdere gemeenten en andere geïnteresseerden zijn op bezoek geweest om te kijken hoe wij dit hebben georganiseerd.
• We hebben bij Vindingrijk een pilot uitgevoerd naar het hergebruik van afvalstromen door lokale ondernemers. In het eerste en tweede kwartaal heeft een extra medewerker materialen gesorteerd voor lokale ondernemers. Op deze manier is 10.000 kilo reststromen hoogwaardig hergebruikt.
• In de Week van de Circulaire Economie is een Circular Economy Summit georganiseerd, in samenwerking met de KvK, ACT NOW Impact Entrepeners, de Rabobank en Stichting Breda Circulair. Daarbij zijn 8 business challenges geïntroduceerd van lokale bedrijven om de circulaire economie te bevorderen.
• Het regionale onderzoek is afgerond en we hebben een coördinator gevonden die het plan vanaf februari 2024 uit gaat voeren. Binnen de samenwerking streven we naar een milieuverbetering en pakken we regionale kansen als het gaat om de verwerking, innovaties (proeftuinen) en samenwerkingen op het gebied van grondstoffen en circulariteit.

Wegen, groen en riolering
We hebben op tal van plekken extra gewerkt aan de wegverharding om de opgelopen achterstalligheid aan te pakken. Daarvan resteert nog een deel dat wel geprogrammeerd is, maar in 2024 uitgevoerd wordt. In 2023 is opnieuw een achterstalligheid van € 5,8 miljoen vastgesteld. Om dit achterstallig onderhoud op te lossen, hebben we een dotatie in de voorziening 'achterstalligheid onderhoud verhardingen' gedaan.

In 2023 verduurzaamden we de openbare verlichting conform de planning in het strategisch investeringsplan. Daarnaast zien we overschrijdingen op de energielasten en het onderhoud door prijsstijgingen. Door te investeren in verduurzaming, kunnen we deze structurele onderhoudstekorten verminderen. Afgelopen jaar hebben we maatregelen genomen om de sfeerverlichting in de binnenstad veilig laten branden.

We hebben op diverse plekken in de dorpen en wijken plantvakken gereconstrueerd. We zien een kostenstijging binnen de aanpak van invasieve exoten. Daardoor is een overschrijding ontstaan. Meerdere pleinen en plekken zijn opgeknapt, zoals het Marga Mincoplein. Verder is de renovatie van het Wilhelminapark gestart en is de Ruitersboslaan vernieuwd en vergroend. 

Vanuit Water en Klimaat zijn diverse projecten gerealiseerd, zoals stadspark ’t Zoet, de vergroening van de Lovensdijkstraat en de aanleg van een groot deel van de Nieuwe Mark met daarin de GreenQuays. Daarnaast hebben we gewerkt aan klimaatbewustwording. Zo zijn er meer tegels gewipt dan in het jaar dat we het NK tegelwippen wonnen. Verder heeft de Kids Klimaat Experience veel scholieren bewuster gemaakt van water en klimaat. Daarnaast is de subsidie voor vergroening van scholen en bedrijventerreinen goed benut en is het rioolbezoekerscentrum in de binnenstad geopend.

2023 is ook het jaar waarin we ons kandidaat hebben gesteld als National Park City en waarin we het afwegingskader Groene Straten en Pleinen hebben opgesteld. Daarmee geven we een impuls aan meer fysiek groen en water in onze buurten, dicht bij de inwoners.

We hebben dit jaar opnieuw een overschrijding door de toename van calamiteiten, zoals drugsdumpingen en oliesporen.

• De resultaten vanuit de technische actualisatie van onze kapitaalgoederen passen bij de reactieve onderhoudsniveaus (CROW B- en C). Doordat we nog steeds onvoldoende inzicht hebben in de actuele onderhoudstoestand van meerdere kapitaalgoederen, is het nog niet mogelijk om een effectieve onderhoudsstrategie op te stellen en uit te voeren.
• Naast onze keuzes voor de onderhoudsniveaus, hebben ook andere aspecten invloed op de onderhoudstoestand van de kapitaalgoederen. Denk aan: klimaatverandering, het steeds intensiever gebruik van de openbare ruimte en beperkte personele capaciteit. Daardoor is de achterstand binnen het onderhoud bij meerdere kapitaalgoederen toegenomen.  
• Daarbij spelen prijsstijgingen en marktconforme indexaties een rol. Daardoor kunnen we minder werk verrichten voor hetzelfde of zelfs meer geld. De extremere klimaatinvloeden veroorzaken een druk op de reactieve onderhoudsafspraken. Het onvoorspelbare karakter daarvan maakt deze druk op de capaciteit en het budget extra zichtbaar. Op de lange termijn heeft deze grilligheid en onvoorspelbaarheid invloed op de reguliere onderhoudsprogrammering en het daaraan gekoppelde budget.
• Invasieve exoten drukken steeds zwaarder op het werk en het budget voor groen en ecologie. We zien de komende jaren ook een groeiende noodzaak om sierende elementen als standbeelden en (kunst)objecten in de openbare ruimte te onderhouden.
• Attero heeft na jaren procederen de claim gehonoreerd gekregen. Zie ook de financiële toelichting hieronder. Daarmee is het risico wel afgehandeld.

Met onze maatschappelijke vastgoedportefeuille maken we beleidsdoelstellingen mede mogelijk. Op die manier dragen we bij aan de ontwikkeling van de stad en de dorpen. De staat van de panden wordt op het vastgestelde niveau gehouden en binnen de strategische en financiële kaders verduurzaamd. 

De vastgoedportefeuille is oud, maar hebben we die in de afgesproken conditie gehouden (een gemiddeld niveau 3 op basis van NEN2767) en uitgebreid met talentencentrum De Kragt. Verschillende projecten zijn naar een volgende fase gebracht of afgerond en opgeleverd.

• In 2023 is De Kragt opgeleverd, is de koelmachine van de kunstijsbaan opgeleverd en hebben we gemeentelijke panden verder verduurzaamd naar een gemiddeld niveau 3 op basis van NEN2767.
• De Nota Vastgoed - die de Visie op Vastgoed 2016 moet vervangen - is uitgewerkt tot een definitief concept. Dit document geeft heldere kaders voor het beheer van het gemeentelijk vastgoed op strategisch, tactisch en operationeel vlak.
• We zijn begonnen met het inkooptraject voor de procesbegeleiding van de integrale huisvestingsplannen (IHP’s). Hiervoor hebben we intensief samengewerkt met Cultuur en Sport. De nieuwe Cultuurvisie geeft goede handvatten om de vertaling naar een IHP te maken. Daarnaast zijn we gestart met het formuleren van de Bredase Referentienormen. Daarmee kunnen we het voorzieningenniveau goed aan laten sluiten op onze groeiende gemeente.
• Het project MFA Bavel is naar de planfase gegaan.
• De Doelen wordt volgens de SIP-systematiek verder uitgewerkt in de ambitiefase en meegenomen in het IHP Sport.  
• Woonwagenstandplaatsen zijn verhuurd en waar mogelijk verkocht. Daarnaast hebben we bijgedragen aan het gemeentelijk toewijzingsbeleid.

• De onderhoudsvoorziening voor de maatschappelijke vastgoedportefeuille staat onder druk en vraagt aandacht. Het gebouwenbestand is oud. Bij de huidige stand van zaken is de onderhoudsvoorziening over 10 jaar niet meer kostendekkend. In de IHP's wordt een investeringsagenda opgenomen. Dit draagt bij aan een kostendekkende onderhoudsvoorziening. 
• De kosten voor energie zijn wat afgenomen en vormen daarmee een kleiner risico. Algemene prijsstijgingen zorgen echter voor een verhoogde druk op onze budgetten.

Zie voor de stand van zaken invoering WOO de paragraaf Openbaarheid Wet open overheid.

Voor dit thema zijn geen specifieke risico's.

Voor dit thema zijn geen indicatoren van toepassing.