Toelichting vaste schulden en vlottende passiva

De vaste schulden zijn als volgt verder te specificeren:

Onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiële instellingen
De totale langlopende schuldportefeuille bestaat uit 2 deelportefeuilles. De portefeuille langlopende leningen die voor gemeentelijke investeringen zijn aangetrokken en een deelportefeuille van leningen die zijn doorgeleend aan de woningbouwcorporaties. Deze lening portefeuilles zijn respectievelijk €329,6 miljoen en € 47,6 miljoen groot.

De vaste schuld waarmee gemeentelijke activa (zowel materiële als financiële activa) zijn gefinancierd is in 2023 met € 24 miljoen afgenomen. Er zijn in 2023 geen nieuwe leningen opgenomen. De afname van € 24 miljoen is volledig toe te schrijven aan aflossingen op de leningportefeuille. De langlopende schuld is grotendeels in handen van de BNG Bank (€ 218,9 miljoen, 58%) en de Nederlandse Waterschapsbank (€ 144,3 miljoen, 38%). De overige schuld is in handen van de Triodosbank (€ 6 miljoen, 2%) en de gemeenschappelijke Regeling Nazorg Gesloten Stortplaatsen Bavel-Dorst en Zevenbergen (€ 8 miljoen, 2%). De gemiddelde rente van de totale schuldportefeuille bedraagt 1,95% (2022: 1,89%, 2021: 1,96%, 2020: 2,06%, 2019: 2,12%). De rentelast van de vaste schuld bedraagt € 7,6 miljoen en is daarmee € 0,3 miljoen lager dan in 2022.

Een nadere toelichting op de schuldpositie en financieringsactiviteiten wordt gegeven in de paragraaf financiering. 

Waarborgsommen
De post waarborgsommen bestaat uit ingehouden koopsommen op aangekochte percelen, waarvan de feitelijke levering nog moet plaatsvinden, waarborgsommen op huurpanden, en onderhoudsgelden voor begraafplaatsen.

Onder de kortlopende schulden zijn de betalingsverplichtingen opgenomen die de gemeente binnen één jaar moet voldoen. In de balans staan onder deze posten de netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar: de kasgeldleningen, de creditbanksaldi en de overige schulden.
De specificatie van de kortlopende schulden is als volgt:

Overige kasgeldleningen en banksaldi
De omvang van de kasgeldleningen en de banksaldi per ultimo van het jaar varieert elk jaar en is mede afhankelijk van het uitgevoerde cashmanagement en de omvang van de benodigde liquiditeiten rondom de jaarwisseling. Een nadere toelichting op de schuldpositie en de financieringsactiviteiten inclusief cashmanagement wordt gegeven in de paragraaf financiering.

Het saldo van de banksaldi van € 1,7 miljoen ultimo 2023 betreft het saldo van alle rekening-courant rekeningen BNG tezamen.

Overige schulden
De overige schulden met een korte looptijd bestaan voor het grootste deel uit de schulden aan leveranciers voor € 22,7 miljoen (2022: € 18,7 miljoen).

Verder is onder deze post schulden aan andere publiekrechtelijke lichamen voor € 1,6 miljoen (2022: € 1,2 miljoen) opgenomen, crediteuren eliminatie/correctie t.b.v. lias € -1,1 miljoen (2022: € -1,2 miljoen), facturen t.b.v. 2024 € -1,0 miljoen (2022: € -0,7 miljoen) en nog te betalen bijdragen van overige overheid € 1,5 miljoen (2022: € 2,0 miljoen). 

De overlopende passiva zijn vooruitontvangen bedragen of nog te betalen lasten waarvan de afwikkeling in het komende boekjaar plaatsvindt. De overlopende activa worden als volgt gespecificeerd.

De verplichtingen bestaan onder meer uit af te wikkelen leveringen en diensten voor € 16,2 miljoen (2022: € 24,3 miljoen), nog te betalen rente voor € 4,9 miljoen (2022: € 5,0 miljoen), nog uit te betalen subsidies voor € 5,7 miljoen (2022: € 4,2 miljoen), nog af te dragen belastingen en sociale lasten voor € 13,8 miljoen (2022: € 17,1 miljoen), verplichtingen Kredietbank voor € 1,5 miljoen (2022: € 2,1 miljoen), afrekeningen in het kader van de Jeugdzorg voor de regio voor € 6,0 miljoen (2022: € 6,4 miljoen), en ontvangen waarborgsommen bij verkochte percelen voor € 1,8 miljoen (2022: € 2,5 miljoen).

De voorschotten van Europese overheidslichamen, van het Rijk en van overige Nederlandse overheidslichamen, zijn in onderstaand verloopoverzicht gespecificeerd per regeling weergegeven. 

Onder de post overige vooruitontvangen bedragen staan onder meer de waarborgsommen voor werkterreinen, in-/ en uitritten en aansluitingen riolering, die nadat de werkzaamheden zijn afgerond, worden terugbetaald voor € 0,83 miljoen (2022: € 0,97 miljoen) en de nog te verhalen kosten voor de facilitaire grondexploitaties voor € 1,6 miljoen (2022: € 0,8 miljoen).

Voorschotten van overheidslichamen
Dit betreffen ontvangen subsidiegelden met een specifiek bestedingsdoel, waarvoor in de jaren na het verslagjaar de prestaties zullen worden geleverd en de kosten worden gemaakt. De voorschotten worden uitgesplitst naar voorschotten van Europese overheidslichamen, van het Rijk, en van overige Nederlandse overheidslichamen. Deze worden in onderstaand verloopoverzicht gespecificeerd per regeling weergegeven.

De balanspositie van de van overheidsinstellingen vooruitontvangen bijdragen van 2023 (€ 121,9 miljoen) ten opzichte van 2022 (€ 66,7 miljoen) is toegenomen met € 55,2 miljoen. Hieronder worden de vooruitontvangen bijdragen groter dan € 0,1 miljoen per balansdatum nader toegelicht.

• Subsidie DUMAVA (€ 345.570):
  Vanuit Rijksdienst voor Ondernemend Nederland zijn diverse aanvragen inzake de subsidieregeling duurzaam maatschappelijk vastgoed (DUMAVA) toegekend. O.a. voor het installeren van een warmtepomp in stadskantoor B en voor energieadvies en uitvoeren van maatregelen voor de verduurzaming van Mgr. De Vetstraat 2. Gezien nog niet alle werkzaamheden zijn verricht staat nog een gedeelte op de balans.
• SPUK IZA H35 (€ 1.152.119):
  Het doel van de regeling Specifieke uitkering IZA-doelen 2023-2026 is dat de gemeenten activiteiten in een samenwerkingsregio uitvoeren dat behoort bij de ambities en doelen, zoals genoemd in het Integraal Zorgakkoord (IZA). Tot deze activiteiten behoren het opstellen van een regiobeeld, het opstellen van een regioplan en het opstellen van een mandaatstructuur.
• Subsidie BMIP (€ 303.480):
  De Provincie Noord-Brabant wordt de proeftuin voor de landelijke vorm van informatievoorziening en dienstverlening voor arbeidsmigranten. In de pilot wordt geëxperimenteerd met verschillende vormen van dienstverlening. De resultaten van de pilot in Noord-Brabant zullen door de provincie en het Rijk gezamenlijk worden geëvalueerd. De opbrengsten kunnen de volgende stap zijn naar een landelijke uitrol van een uniform model.
• SPUK C209 Buasflex (€ 1.353.772):
  Dit gaat om tijdelijke woningen op de campus van Buas. Dit project gaat niet door en dit bedrag moet in 2024 terugbetaald worden. 
• SPUK E84 Verkeersveiligheidsmaatregelen 2022-2023 (€ 456.495):
  Deze regeling is ervoor bedoeld, dat de gemeente kosteneffectieve en risicogestuurde infrastructurele maatregelen uitvoert op het onderliggende wegennet om de verkeersinfrastructuur verkeersveiliger te maken. De regeling loopt tot en met 2027. Maatregelen die de komende jaren nog worden uitgevoerd met de middelen van deze regeling zijn kruispuntplateaus ETW-ETW, korte rechtstanden / verkeersdrempels, rotondes binnen de bebouwde kom, het volwaardig afwaarderen van een 50 km/uur weg naar een 30 km/uur weg. 
• SPUK Tussenvoorziening 1 statushouders Baronie (€ 1.625.582):
  Deze specifieke uitkering is verstrekt om een tussenvoorziening voor de huisvesting van statushouders te kunnen realiseren in De Baronie. Einddatum van de uitkering is 31-03-2025. De ontvangen middelen worden gebruikt voor haalbaarheidsonderzoeken naar een geschikte locatie, en het realiseren en exploiteren van de voorziening.
• Aanpak energiearmoede BZK (€ 2.765.103):
  Bij deze regeling dient de Gemeente de ontvangen middelen gericht in te zetten om huishoudens in een kwetsbare positie vanwege de hoge energielasten te ondersteunen bij het nemen van maatregelen om het energieverbruik te verminderen. De manier waarop dit wordt aangepakt, is aan de Gemeente. Ze kan hiervoor aansluiting zoeken bij de kennis en ervaring vanuit het sociale domein. TNO heeft naast de data per gemeente ook de beschikking over verschillende data op wijk- en buurtniveau die inzicht en handvatten bieden aan gemeenten om de activiteiten specifiek te richten. 
• Subsidie Woningbouwimpuls (€ 8.298.680):
  Dit betreft een specifieke uitkering van het rijk voor het leveren van een bijdrage aan het inlopen van het woningtekort en meerjarig hoog houden van de bouwproductie. In de subsidieperiode (tot en met 10-09-2030) worden 634 woningen toegevoegd met de voor de woningbouw noodzakelijke maatregelen. Het woningbouwprogramma dient tenminste 326 betaalbare woningen te bevatten. De uitkering bedraagt 50 % van de subsidiabele kosten. 
• SPUK Volkshuisvestingsfonds (€ 23.339.165 ):
  In verschillende gebieden in Nederland staat de leefbaarheid onder druk. Daarom heeft het kabinet het Volkshuisvestingsfonds in het leven geroepen. Gemeenten en regio's kunnen met geld uit dit fonds investeren in leefbaarheid en verduurzaming van de woningvoorraad in de meest kwetsbare gebieden. In 2021 heeft de Gemeente Breda € 26,2 miljoen ontvangen uit dit fonds. De specifieke uitkering eindigt in 2031.
• SPUK MEOZ (€ 845.964):
  De hoge energieprijzen hebben een grote impact op de openbare zwembaden. Om de openbare zwembaden te behouden, kunnen gemeenten voor een deel van de meerkosten voor energie gebruikmaken van de regeling Specifieke uitkering meerkosten energie openbare zwembaden.
• SPUK Jongerencultuur (€ 297.226):
  In de Meerjarenbrief cultuur – De kracht van creativiteit (d.d. 4 november 2022) heeft de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aangekondigd de eerder ingezette impuls jongerencultuur te verlengen naar 2023 en 2024. Deze tijdelijke, extra impuls is onderdeel van een groter pakket aan maatregelen om het herstel van de cultuursector na de coronacrisis te bevorderen. Vanwege de kwetsbare positie van jongeren is er extra aandacht voor het bevorderen van cultuurparticipatie van deze groep. Het budget wordt deels ingezet middels een regeling die idealiter aangevraagd kan worden vanaf 1 januari 2024. Daarnaast bekijken we de mogelijkheid om het overige budget (verdeling wordt later gemaakt) aan een of twee grotere organisaties/initiatieven te geven. We bekijken inhoudelijk de mogelijkheden nog, maar het budget wordt sowieso allemaal pas vanaf 2024 uitgegeven.
• RMC middelen (€ 620.918):
  De RMC middelen zijn bedoeld voor het begeleiden van jongeren richting een opleiding of een leerwerktraject. De RMC-wet geeft de ruimte aan de gemeenten om jonge voortijdig schoolverlaters te begeleiden. Met deze middelen wordt door bij exitgesprekken aanwezig te zijn en vanaf het moment dat de student school verlaat de jongere meteen in begeleiding te nemen voortijdig schoolverlaten voorkomen. 
• Subsidie OCW-Educatie SISA (€ 337.684):
  Het doel is om laaggeletterdheid te voorkomen en verminderen. Met de specifieke uitkering kopen centrumgemeenten educatieaanbod gericht op de doelgroep in en laten ze het educatieaanbod verzorgen.
• TOZO (€ 1.119.840)
  Deze post in het kader van de regeling TOZO (SiSa G4) op de balans betreft de te verwachten aflossing kapitaalverstrekking voor de komende jaren. Betreft aflossing kapitaalverstrekking Tozo komende jaren. Ondernemers hoeven pas vanaf 1 januari 2022 te gaan aflossen. Looptijd terugbetaling is 5 jaar. Jaarlijks worden via de SiSa-verantwoording (G4) de aflossingen van de kapitaalverstrekking in beeld gebracht. Aan de hand van deze verantwoording volgt de afrekening met het Rijk. 
• Subsidie RREW (Klimaat) (€ 159.061):
  Dit betreft de Sisa-regeling reductie energiegebruik woningen. Met deze specifieke uitkering stimuleert de Gemeente om huishoudens te ondersteunen bij het reduceren van hun energiegebruik door het treffen van eenvoudige energiebesparende maatregelen in de woningen en het geven van advies over energiebesparing aan de bewoners. Dit leidt tot reductie van het energiegebruik bij huishoudens en daarmee tot CO2-reductie. De regeling is inmiddels beëindigd per 31-12-2022. De vaststellingsbeschikking is ontvangen en het bedrag wordt teruggestort aan het Rijk.
• RMC (nieuwe regeling 2021-2024) (€ 143.608):
  De RMC middelen (2021-2024) zijn bedoeld voor het begeleiden van jongeren richting een opleiding of een leerwerktraject. De RMC-wet geeft de ruimte aan de gemeenten om jonge voortijdig schoolverlaters te begeleiden. Met deze middelen wordt door bij exitgesprekken aanwezig te zijn en vanaf het moment dat de student school verlaat de jongere meteen in begeleiding te nemen voortijdig schoolverlaten voorkomen. 
• SUVIS-regeling (€ 1.841.422):
  Deze specifieke uitkering is bestemd voor de verbetering van het binnenklimaat en ventilatie op scholen. In 2021 zijn vergoedingsaanvragen bij de Rijksdienst voor ondernemend Nederland via de gemeente Breda voor de onderwijshuisvestingscoöperaties BreedSaam, Building Breda én Curio ingediend.
  
• Nationaal Programma Onderwijs (€ 1.438.156):
  Met deze subsidie is extra geld beschikbaar om in samenwerking met scholen, samenwerkingsverbanden passend onderwijs, kinderopvang, jeugdgezondheidszorg, bibliotheken en andere partijen aanvullend activiteiten aan te bieden om de vaardigheden van leerlingen op cognitief, sociaal emotioneel vlak te stimuleren. De Gemeente zorgt hierbij voor een lokale, integrale en meerjarige aanpak. 
• Preventie met gezag (€ 2.236.177):
  Deze regeling is ter voorkoming van georganiseerde en ondermijnende jeugdcriminaliteit. In de jaren 2022-2023-2024-2025 ontvangt de Gemeente in totaal bijna € 5,5 mln. In 2022 was het startsein voor een domeinoverstijgende, gebiedsgerichte aanpak gericht op het voorkomen van ondermijnende en georganiseerde criminaliteit binnen de meest kwetsbare wijken. Niet alleen in de gemeente Breda, maar ook samen met de andere gemeenten en departementen betrokken bij het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid. 
  
• Tijdelijke onderwijshuisvesting ontheemden (€ 415.145):
  Deze regeling heeft tot doel de kosten te vergoeden die gemeenten maken voor de tijdelijke onderwijshuisvesting ten behoeve van leerplichtige ontheemde jongeren uit Oekraïne.
  
• Regeling BBZ 2004 75% (SISA)(€ 306.381):
  Dit betreft een vergoeding van het Rijk voor verstrekt bedrijfskapitaal in het kader van BBZ 2004, 75% daarvan terug te betalen (in jaarlijkse stappen 2023-2030).
• SPUK E20 Verkeersveiligheidsmaatregelen 2020-2021 (€ 1.222.948):
  Betreft SISA-regeling, vastgesteld door het Rijk in 2021 voor deel II, en loopt door tot en met 2024 voor deel III. De middelen zijn bestemd ter stimulering van diverse verkeersveiligheidsmaatregelen in de stad.
• SPUK C210B meerjarig regeling flexibele inzet woningbouw (€ 500.000):
  Dit betreft een meerjarige regeling voor de versnelling van de voorfase van de bouw van flexwoningen in Breda. 
• Flexwoningen 4 locaties in Breda C85 (€ 7.160.000):
  Deze specifieke uitkering is bedoeld voor de huisvesting van kwetsbare doelgroepen. Hiervoor zijn 2 projecten onderhanden: Flexwoningen Frankenthalerstraat en Studio's hoog complexe doelgroep/Anders Wonen. Einddatum van de uitkering is 31-12-2023. De ontvangen middelen worden gebruikt voor het afronden van haalbaarheidsonderzoeken en het realiseren van huisvesting door de wooncorporatie. 
• SPUK Bodem PFAS en Lood t/m 2024 (€ 622.134):
  Dit betreft een specifieke uitkering voor Humane en verspreidingsrisico’s PFAS in bodem en Humane risico’s diffuus Lood. Deze regeling is m.i.v. 2021 van start gegaan. De uitvoering zal grotendeels plaats vinden 2022 t/m 2024. 
• Subsidie Onderwijskansenbeleid (OAB) 2019-2022 (€ 602.431):
  Het gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid heeft tot doel onderwijsachterstanden, waaronder taalachterstanden, van kinderen vroegtijdig te signaleren en te bestrijden.
• SPUK Wi (Wet Inburgering) (€ 1.642.294):
  Dit betreft het restantbedrag 2022 van voorlopige specifieke uitkering Wi 2021. Hierbij geldt reserveringsregeling, gelden die in enig jaar niet zijn uitgegeven mogen in het daaropvolgend jaar worden ingezet.
• H30 SPUK Breed (€ 899.534):
  Restantbedrag SPUK uitkering Gezond leven akkoord 2023. In afwachting van de SISA verantwoording wordt deels het bedrag meegenomen naar 2024 en/of terugbetaald.
• SPUK Uitvoering klimaat- en energiebeleid (CDOKE) (€ 3.164.585):
  Deze regeling heeft tot doel om gedurende de uitkeringsperiode de capaciteit (bemensing) te vergroten bij decentrale overheden voor de uitvoering van het klimaat- en energiebeleid in de volgende sectoren: a. gebouwde omgeving; b. elektriciteit; c. mobiliteit; d. industrie; of e. overig klimaat- en energiebeleid.
• Energiefixers (aanvulling Energiearmoede 2023) (€ 2.407.737):
  Voor de opschaling van energiefixteams is in 2023 via een verhoging van de bestaande energiearmoede middelen in totaal 185 miljoen euro beschikbaar gesteld aan gemeenten door het Rijk. Via de verdeelsleutel is er € 2.407.737 beschikbaar gesteld aan de gemeente Breda. 
• SPUK NPLW (Nat. Prog. Lokale Warmtetransitie) 2023 (€ 558.451):
  Deze regeling heeft tot doel om efficiënt en doelmatig samen te werken t.b.v. de uitvoering van de warmtetransitie. 
• SPUK Bodem 2023 - historische spoedopgaven E97 (€ 480.000):
  Deze regeling heeft tot doel om de taken op het gebied van bodemsanering af te ronden. 
• SPUK Bodem 2023 - deel 2 PFAS en Lood E97 t/m 2026 (€ 469.799):
  Deze regeling heeft tot doel om de taken op het gebied van bodemsanering af te ronden. 
• SPUK Lokale Aanpak Isolatie C94 t/m 2026 (€ 3.490.586):
  Dit betreft een ambtshalve aanvulling voor de regeling specifieke uitkering verduurzaming slecht geïsoleerde woningen in het kader van het Nationaal Isolatieprogramma. 
• SPUK Volkshuisvestingsfonds II - 2024 ev. (€ 15.550.162):
  Dit betreft een meerjarige regeling specifieke uitkering herstructurering volkshuisvesting. Een integrale aanpak moet de negatieve spiraal in kwetsbare gebieden doorbreken. 
• Tijdelijke regeling specifieke uitk. gebiedsbudget (€ 23.786.841):
  Deze ministeriële regeling heeft tot doel om gemeenten en openbare lichamen in staat te stellen gebiedsmaatregelen te realiseren zodat op de grootschalige NOVEX-woningbouwlocaties woningbouw kan plaatsvinden. Door de financiële bijdrage van het Rijk kunnen gebiedsmaatregelen worden gerealiseerd. 
• SPUK Kansrijke Wijk Breda (Verbeter Breda) C100 (€ 2.000.288):
  Deze regeling heeft de volgende doelstellingen: 
  a. de organisatie van een uitvoeringsprogramma in het stedelijk focusgebied of de stedelijke focusgebieden als bedoeld in artikel 3 van de regeling;
  b. de bekostiging van integrale activiteiten als bedoeld in artikel 4 van de regeling;
  c. de bekostiging van activiteiten die bijdragen aan de doelstellingen van het onderdeel "meedoen in de samenleving" van het Nationaal Programma. 
• Startbouwimpuls (€ 6.132.485):
  Met de Startbouwimpuls worden gemeenten beter in staat gesteld om een bijdrage te leveren aan het inlopen van het woningtekort en het meerjarig hoog houden van de bouwproductie. Zo wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan 1) het versnellen van de woningbouw en 2) de beschikbaarheid van voldoende betaalbare woningen voor starters en mensen met een middeninkomen.
• Subsidie BMIP (€ 108.750):
  De Provincie Noord-Brabant wordt de proeftuin voor de landelijke vorm van informatievoorziening en dienstverlening voor arbeidsmigranten. In de pilot wordt geëxperimenteerd met verschillende vormen van dienstverlening. De resultaten van de pilot in Noord-Brabant zullen door de provincie en het Rijk gezamenlijk worden geëvalueerd. De opbrengsten kunnen de volgende stap zijn naar een landelijke uitrol van een uniform model.
• Craenlaer - Kraaijenberg (€ 592.800):
  Dit betreft een Provinciale subsidie ten behoeve van natuur Noord-Brabant Natura2000 / PAS.
• Landgoederen zone Haagse Beemden (€ 102.322):
  Voor deze subsidie zijn geen subsidiabele kosten gemaakt in 2023.
• Ruimte voor ruimte kavels (€ 167.884):
  Dit betreft een bijdrage vanuit Ruimte voor Ruimte.